مێژووى سەدەکانى ناوەڕاستى کورد

بایەخدانی میرەكانی بابان بە بزاڤی زانست و رۆشنبیری لە میرایەتیەكەیاندا ‌ ‌ د.ئاراس محمد صالح بە سێ سەد هەزار كتێب مەزندە كراوە بەهۆی پشتگیری خەلیفەكانی عەباسیەوە (بیت الحكمە) دەبێتە كۆگای كتێب و مەڵبەندی وەرگێڕان و دانانی كتێب، هەروەها دەبێته‌ جێگەی توێژینەوەی ئەستێرەناسی، ئەوەی زۆر (بیت الحكمە)ی پێ دەناسرێتەوە فرە بابەتی …

فێڵ و فه‌ره‌جی‌ ته‌تریك له ‌كه‌ركوك له‌ عانی‌ عوسمانلییه‌وه‌ درێژه‌ی‌ هه‌یه‌ ‌ ئامادەکردنی :زاهیرسدیق بەڵگەمێژووییەكان‌سەلمێنەری ئەو راستیەن كەركوك‌شارێكی كوردستانییە،دەوڵەتانی دنیاش ئەوراستییە دەزانن‌وخۆیانی لێ‌ نەبان دەكەن،هەموو دەسەڵاتەكانی پێش دروستبوون ودوای دروستبوونی دەوڵەتی عیراقیش چاك دەزانن كەركوك كوردستانییە، لێ‌ ئەوانیش خۆیان لەو راستییە گێل دەكەن وهەمووشیان سیاسەتی دەركردنی كوردیان لەوشارەدا جێبەجێكردوە وهێشتاش …

شوێنەوارێکى مێژوویى قەڵاى جوڵندى.. یەکێکە لە شوێنەوارە مێژوویەکانى کوردستان و ناوچەى پارێزگاى سلێمانى ،کەوتۆتە خۆرئاوایى دێى زەرزى و دوورى لە دێیەکەوە( دێى زەرزى) بەپێ دوو کاتژمێر و نیوە ،گوندى سورقاوشان لەباکورو گوندى عەسکەر لە خۆرئاوایەتى ،دێى (قۆچ بڵاغ) لەباشورى خۆرئاوایەتى .. قەڵاکە لەسەر بەرزراییەک چێکراوە و وەک نیمچە دوورگەیەک سێ …

بەکر شوانی ئەوگوست پیتەرمان پسپۆر و ڕۆژهەڵاتناسانی ڕۆژئاوایی لە نیوەی یەکەمی سەدەیەی نۆزدەیەمدا گرانیان خستووە سەر لێکۆڵێنەوەی زمانەکانی فارسی و عەرەبی و عوسمانی و لە نیوەی دووەمی هەمان سەدەیشدا دەستیان کردووە بە توێژینەوەی زمان و ئەدەبی کوردی. لە ئەنجامدا لە هەردوو وڵاتی ڕووسیا و ئەڵمانیا ژمارەیەکی زۆر دەستنووسی کوردی ئەرشیڤ …

بەکر شوانی عەڤدالێ زەینکێ گرنگترین ناوی بواری دەنگبێژییە لە ئەدەبی فۆلکلۆری کوردیدا و لە ناو کوردی باکوردا، بەتایبەتیش لە دەڤەری ئاگری و دەوروبەری بووە بە ئەفسانە و بە “هۆمیرۆسی کورد” ناودەبرێت. نووسەر و توێژەری کورد ئەحمەد ئاراس ماوەی ٢٠ ساڵ بەو ناوچانەدا گەڕاوە کە عەڤدالێ زەینکێ تیایاندا ژیاوە و لە …

  و. لە تورکییەوە: بەکر شوانی ئەگەر مەرگ بواری جەمال سوورەیا (١٩٣١-١٩٩٠)ی بدایە، نیازی وابوو “بەنگ و بادە”ی فزوولی وەربگێڕێتە سەر تورکیی هاوچەرخ. ئەو دەیگوت: “ئەو شیعرە درێژە دەبێت بە دەست لە ملانێی کورد و تورک” و فزوولیشی وەک سیمبولی “برایەتی” وەسف دەکرد. باشە، بەڵام بۆچی شاعیرێکی تر نا و …

* (پەیوەندی كورد سوپدی لە ماوەی ار ساصد ) نووسینی: ژۆهات ئالەكۆم وەرگپرانی: كاوە ئەمین  ئەو سـەرچاوە مپژوویانـەی كـە بـاس لـە پەیوەندی ەكانی كـورد سـوپدی دەكـەن، دەستنیشـانی ئـەوەش دەكـەن كـە كـورد سوپدیەكان لەسەردەمی چیكینگەكانیشدا بـە شپوەیەكی ژاسـتەوخۆ یـان ناژاسـتەوخۆ پەیوەنــدی ان هــەبووە. ئــەوەی كــە پمــە دەیزانین ئەوەیە كە ئەو پەیوەندیانـە …

  عبدالخالق سەرسام ” لێكۆڵینەوەیەكە بۆ راستكردنەوەیەكی مێژوویی بۆ یەكەم جار دەیخەینە بەردەست راستی پەروەران”هەرلەسەرەتاوە ئەیوبیەكان زۆربەی زۆری كوردستانیان حوكم دەكرد، هێزوقوڵایی دەولەتەكەیان كوردستان و كورد بوو. لەمیسرو شام بۆ ماوەی سەد ساڵێك حوكمیانكرد بەلام لەنێو كوردستاندا حوكمەكەیان لەهەندێ‌ شوێن زیاتر لەسێ‌ سەد ساڵی خایاند لەوانەش(حەسەنكیف)كە پایتەخت و قەلای سەختی …

عەبدولخالق سەرسام “وكانت تعمل في خدمة عماد الدين وابنه نورالدين عشيرة كردية قدر لها أن تبلغ من القوة شأوا مكنها بعد من القضاء على السيادة التركية في الشرق الادنى” 350 هاملتون پێشەكیەكی كورت لەسەر هەولێرو هۆزەبانەكان لەكۆتایی و لاوازی دەوڵەتی عەباسی لەبەغداو سەردەمی پەیدابونی حوكمی “بویهیەكان”(1) كەبووە هۆی كوردەكان سوود …

م .ی : لقمان عبدالله محمد بەشی زانستە كۆمەڵایەتیەكان بەشی یەكەم : میرنشینە كوردیەكان میرنشینی بابان 1650 – 1851. سەرەتای سەرهەڵدانی : سەدەی شانزەهەم لە لایەن میرەكانی هۆزی پشدەر و موكریان . بە تایبەت دوای بە ستنی پەیمانی زەهاو ساڵی 1639 لە نێوان دەوڵەتی صەفەوی و دەوڵەتی عوسمانیداو پاش لاوازبوونی …