مێژووی ده‌وڵه‌تی عوسمانی

عارف ڕوشدی سیاسەتمەدار  وه‌رگیراوه‌ له‌ سایتی چاوی كورد پێشه‌كی له‌م توێژینه‌وه‌ كورته‌دا، هه‌وڵم داوه‌ ئاماژه‌ به‌ هه‌ندێك هۆی سه‌ره‌كی بكه‌م، كه‌ بوونه‌تە مایه‌ی رووخانی ئیمپراتۆریه‌تی عوسمانی. ده‌وڵه‌تیش وه‌ك توخمه‌كانی دیكه‌ی گه‌ردوون، به‌ چه‌ندین خول و قۆناغی جۆربه‌جۆردا تێپه‌ڕ ده‌بێت، له‌ دروستبوون و گه‌شه‌كردنه‌وه‌ تا پێگه‌یشتن و پیری و داته‌پین، كه‌ …

عارف ڕوشدی بزووتنه‌وه‌كانی رزگاریخوازی باڵكان فاكته‌ری سه‌ره‌كی بوون بۆ بنكۆڵكردنی ده‌وڵه‌تی عوسمانی. هۆی ئه‌م قه‌یرانه‌ش بۆ گه‌شه‌كردنی هه‌ستی نه‌ته‌وه‌یی له‌ لای گه‌لانی كریستیانی نیشته‌جێی ئه‌و نیمچه‌ دوورگه‌یه‌ ده‌گه‌ڕایه‌وه‌. ئه‌و نه‌ته‌وانه‌ له‌ ساڵی 1908دا هیوایه‌كیان هه‌بوو، كه‌ رژێمی باشتر دێته‌ سه‌ر ده‌سه‌ڵات، به‌تایبه‌ت له‌دوای ئه‌وه‌ی شۆڕشی توركیای گه‌نج كۆتایی به‌ رژێمی …

ئاڵاكه‌ی پێغه‌مبه‌رصلی الله علیه‌ وسلم چۆن كه‌وته‌ ده‌ست عوسمانیه‌كان؟ Kamaran Kurdewar پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه‌ وسلم له‌ژیانی سه‌ركردایه‌تیدا بۆ ده‌وڵه‌ته‌كه‌ی سیسته‌می ئاڵای فره‌ڕه‌نگی به‌كارهێناوه‌ كه‌ هێمای سینه‌فراوانی و مانای فره‌ ڕه‌نگی و فره‌ ئامانجی له‌خۆ هه‌ڵده‌گرێت ئه‌و سیسته‌مه‌ی له‌ سه‌ده‌ی 21دا زۆرێك له‌ پارته‌ ناوداره‌كان له‌ ووڵاتانی پێشكه‌وتوو په‌یڕه‌وی ده‌كه‌ن …

بەخامەی: فیکرەت کەپڵان مامۆستا سەعیدی نورسی (بەدیعوزەمان) لە ڕۆژی ٢٣ی ئازاری ساڵی ١٩٦٠ لە شاری ئورفا کۆچی دوایی کرد و تەرمەکەی لە یەکێک لە قوبەکانی مزگەوتی ئیبراهیم کاداڵاهـ بەخاک سپێردرا. یەکێک لە تەلەبە لە پێشینەکانی بەدیعوزەمان کە ئەو دیمەنەی بینی، بە سەرسامییەوە لە مامۆستا هولوسی یەحیاگیل، کە ناسناوی ‘یەکەم تەلەبەی …

خالید عه‌بدولكه‌ریم/ توێژه‌ر و ڕۆژنامه‌نووس به‌هاییه‌كان ئاینێكى تایبه‌تمه‌ند و هه‌میش گشتگیره‌, له‌هه‌ناوى مه‌زهه‌بى شیعه‌ى ئیسلامه‌وه‌ له‌دایك بوه‌ به‌ڵام لێیهه‌ڵگه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ و خۆى به‌ كۆتا ئاینى ئاسمانى ده‌زانێت, بڕواى به‌ یه‌كتاپه‌رستى هه‌یه‌ و پێیوایه‌ سه‌رچاوه‌ى هه‌مو ئاینه‌كان و ڕه‌گه‌زى مرۆڤایه‌تى یه‌كن و هه‌مو ئاینێكیش كه‌ له‌ڕێگه‌ى پێغه‌مبه‌رانه‌وه‌ دابه‌زیوه‌ له‌هاتنى ئاین و پێغه‌مبه‌رێكى …

“به‌و دوو چاوه‌ی خۆم بینم، ده‌ستدرێژی سێكسی كرایه‌ سه‌ر خوشكه‌كه‌م و كوشتیان، بینیم چۆن براكانمیان به‌ قه‌مه‌ سه‌ربڕی‌ و چۆن به‌ فیشه‌ك دایكمیان كوشت. خۆشم له‌ناو كۆمه‌ڵه‌ ته‌رمێكدا خۆم كرد به‌ مردوو”ئه‌و چه‌ندین ساڵ بوو چاوه‌ڕوانی ده‌كرد، باوكی بگه‌ڕێته‌وه‌.بۆ ئه‌وه‌ی بڕوات له‌ وڵاتی ئه‌ڵمانیا بخوێنێت، به‌هۆی ئه‌وه‌ی باوكی سواری كه‌شتی …

چۆن سەیری مێژووی ئیسلامی بكەین؟ نووسينى:أنور الجندي. وەرگێڕانی: نهاد جلال حبیب الله بێگومان ئیسلام لە تێگەیشتن و ڕاڤەی مێژوودا ڕێبازی تایبەتی خۆی هەیە، ئەو بەرنامەو ڕێبازەی كە لە خودی كرۆكی ئیسلامەوە هاتووە، هەر هەوڵێكی ڕاڤە كردنیشی بەپێی ڕێبازێكی تر لە بنەڕەت و حەقیقەتی خۆی دەریدەكات، مێژووی ئیسلامی وەك بەشێكی جیا …

بەندەکانى رێکەوتنامەى زەهاو سەبارەت بە بەند و خالەکانى رێکەوتنامەى زەهاو کەوا لە نێوان هەردوو دەولەتى عوسمانى و سەفەوى بەسترا لە سالى 1639،ئاماژە بە گرنگترین خالەکانى دەکەین کە بریتین لە : یەکەم:ئەم ناوچانە بۆ دەلەتى عوسمانى دەبن ،بدەرە ،جەسان ،مەندەلى ،درنە ،درتنک ،سەرمیل و ئەو گوانادەى دەکەونە نێوان قەلاى زنجیر تا …

سەرهەڵدانی فیرقە ئیسلامییەكان لەسەردەمی پێغەمبەرەوە تا ئێستا وەرگێرانی :حكیم أبوبەكر سەرەتای سەرهەڵدانی بەرەو گروپە فیكری و عەقیدیەكان لەناو ئیسلامدا دەگەڕێتەوە بۆ چەند هۆكارێكی ناوخۆیی نێو مسوڵمانان كە تێیدا ژیاون وگەشەیان كردوە. یەكەم هۆكاری دەركەوتنی ئەم گروپانەش ئەوەبوو كە هەندێك لە مسوڵمانان لە پەیڕەوە ڕەسەنەكەیان لایاندا، لەكاتێكدا كە قورئان وسوننە، هەموو …

كۆنگرەی ئەرزرۆم و سێواس نووسينى: فارووق محمد محمد أمين كۆنگرەی ئەرزڕۆم: لە20ی حوزەیرانی ساڵی 1918دا لە ئەماسیا كۆبونەوەیەكی نهێنی بۆ هەندێك لە سەر لەشكرەكانی سوپا بە سەركردایەتی مستەفا كەمال بەسترا، تیایدا ئاماژەكرا بەوەی كە سوڵتان‌و حوكمەتەكەی هەوڵدەدەن بۆ لەناوبردنی بزوتنەوەی نیشتیمانی كە لەوڵاتدا پەرەی سەندبوو و بەهاوكاری دوژمنان دژی سەربەخۆیی …