بەشی مێژووی كورد

دۆزینەوەی کۆنترتین نووسینی کوردی لەسەر مۆسیقا کە بە زاراوەی کرماشانییە و لەلایەن یارسانییەکەوە نووسراوە نووسینی: سۆران حەمەڕەش من پێم وایە زۆرینەی ئەوانەی مێژووی کوردیان نووسیوە، پێش ئەوەی کە قەڵەم بخەنە سەر کاغەز، بێ بڕوا بوون بە بوونی مێژوویەکی کوردیی، بۆیە هەر هەقایەتێک هاتبێتە ڕێیان و خۆش بووبێت، گورج بێ پرسیارکردن …

ئایا کورد ئاریە؟ سۆران حەمەڕەش هەتاوەکو چەند مانگێک لە پاش لەدایکبوونم ناوم نرابوو “ئاری”، دوایی ناوەکەم لەلایەن خێزانەکەمانەوە گۆڕا و کرایە “سۆران”. ئەمڕۆ دڵنیا نیم لەوەی کە بۆ ناوەکەم لە ئاری-ەوە کرایە سۆران، بەڵام بە تەواوی دڵنیام کە ناوم نرابوو ئاری، لەبەر ئەوە بوو کە کەسوکارم وەک هەموو کوردێک بڕوای …

به‌ بۆنه‌ی تێپه‌ڕبوونی سه‌د ساڵ به‌ سه‌ر دامه‌زراندنی یه‌كه‌م حوكمداری شێخ مه‌حمود 1918_2018 جیوگرافیای قه‌ڵه‌مڕه‌ویه سیاسیه‌‌كه‌ی شێخ مه‌حموود سه‌لام ناوخۆش ده‌روازه‌ له‌وانه‌یه‌ شۆرشه‌كانی شێخ مه‌حموود له‌ زۆربه‌ی شۆرشه‌كانی تر وتار و كتێبی له‌ سه‌ر نووسرا بێت‌ ، به‌ڵام هیچ وتار و كتێبێكم نه‌دۆزیه‌وه‌ تایبه‌ت بێ به‌ جیوگرافیای قه‌ڵه‌مڕه‌وی ڕه‌سمی شێخ مه‌حموود …

كورد و كوردستان نووسینی/ئارشاك سافراستیان وره‌گێڕانی/ئه‌مین شوانی بڵاوكراوه‌ی /ده‌زگای ئاراس – هه‌ولێر چاپی/دووه‌م 2005 – هه‌ولێر وه‌ك ده‌رده‌كه‌وێ گوناهی گه‌لی كورد ئه‌وه‌یه‌ ناتوانێ به‌ ژێرده‌سته‌یی بژی ، جا ئه‌م ژێر ده‌سته‌ییه‌ بۆ داگیر كه‌ربێ یان بۆ هێزێكی سه‌ربه‌خۆی حوكمڕان ، یان بۆ ئیمپراتۆریتێكی دراوسێ . ئارشاك سافراستیان لینكی كتێبه‌كه‌

هەقیقەتی دوازدە سوارەی مەریوان… پێداهاتنەوە و نووسینەوەی: هادی عەزیزی لە مێژووی هەر نەتەوەیکدا، ڕووداوەکانی مێژوو خاڵێکی بەهێز و بەڵگەن بۆ سەلماندنی هەبوونی هەمان نەتەوە لە ڕابردوودا. لە ناو ئێمەی گەلی کوردا، بە داخەوە جیا لەوەی قارەمانانی خۆمان ناناسین، زۆر جاریش لە مێژووی داگیرکەر و بێگانەدا، چەندین کەس ناویان بە قارەمان …

ئه‌مریكا له‌ نێوان (ته‌وقات)ی([1]) عوسمانی و توركیای نوێدا (فاخر عالی خان ئاوده‌لی) قوتابی دكتۆرا له‌ مێژووی نوێی ده‌وڵةتی عوسمانی. ده‌وڵه‌تی عوسمانی و ئه‌مریكا،وه‌ك دوو وڵاتی سه‌ربه‌خۆ له‌ ڕووی مێژووییه‌وه‌ زۆر له‌ یه‌كدی‌ جیاوازن، یه‌كه‌میان له‌سه‌ر پاشماوه‌ی مێژوویی ده‌سه‌ڵاتی سیاسیسه‌لجوقییه‌كان له‌ ساڵی (1299) دامه‌زراوه‌، دووه‌میشیان كه‌ ئه‌مریكایه‌ له‌سه‌ر فكر و كۆچكردنی …

   ئوسامە حەسیب خەلیل خەیاڵی قوتابییەکی پەروەردەبووی مامۆستا سەعیدی نورسییە، لە ساڵی ١٨٧٦ لە گوندی (مۆتکی) سەر بە پارێزگای بەتلیس لە دایک دەبێت، لە هۆزی مۆدانە، تەمەنی لاوێتی و خوێندنی لە شاری ئەستەمبۆڵ بەسەر بردووە. زمانەکانی فارسی و عەرەبی و فەرەنسی زانیوە. ئەندامی کاراو چالاکی (کۆمەڵەی کوردی بۆ بڵاوکردەنەوەی زانیاری)، …

سەربەست ساڵح بەپێ بەڵگە مێژوویەکان لە نەمانی دەوڵەتی (ماد)ە وە گەلی کورد ئامادەییەکی کارا و چالاکانەی نەبوە، لە دوای لە دایکبوونی عیسا مەسیح (زایین)ەوە کورد لە باشترین دۆخدا ئەمارەت(میرنشین)ی ناوچەی ھەبوە، ھەوڵەکانی شێخ محمودی حەفید لە سلێمانی  و پێشەوا قازی محمد لە مھاباد بە داخەوە ناکام بوون، سایکس-بیکۆ بوو بە …

كورد و بزووتنه‌وه‌ به‌رهه‌ڵستكاره‌كانی شیعه‌ له‌ هه‌رێمی جه‌زیره‌ و شاره‌زووردا له ‌سه‌رده‌می ئومه‌ويیه‌كاندا(41-132ك ، 661 – 749ز) د.زریان حاجی    هه‌ر له‌ سه‌ره‌تای بڵاوبوونه‌وه‌ی ئاینی ئیسلامه‌وه‌ خاكی كوردان لەلایه‌ن سوپای مسوڵمانانه‌وه‌ فه‌تح كراوه‌، به‌مه‌ش پاش ئه‌وه‌ی ئه‌م ئاینه‌یان قبوڵكرد، خۆیان و ناوچه‌كه‌یان چوونه‌ ژێر سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی ده‌وڵه‌تی خەلافەتی ئیسلامی، بوونه‌ …

چیرۆكه‌ شاراوه‌كه‌ی‌ پشت بێخمه‌ ئه‌و به‌نداوه‌ی‌ نه‌یتوانی‌ تینوێتیی‌ عێراق‌ و كوردستان بشكێنێت خەڵک- زیاتر له‌شه‌ست ساڵه‌ پرۆژه‌ی‌ به‌نداوی‌ بێخمه‌ (٦٠ كیلۆمه‌تری ‌باكوری‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ هه‌ولێر) چاوه‌ڕێی‌ ئه‌وه‌یه‌ خۆر ببینێت، عێراق له‌و ماوه‌یه‌دا سیستمی‌ پادشایی‌و ده‌سه‌ڵاتی‌ حزبی به‌عس‌و قۆناغی‌ دوای‌ روخانی‌ ئه‌و رژێمه‌شی تێپه‌راند به‌بێ ئه‌وه‌ی‌ بتوانێت ئه‌و رێگاچاره‌یه‌ بۆ گلدانه‌وه‌ی‌ ئاو …