مێژووى سەدەکانى ناوەڕاستى کورد

کریستینا کۆیڤونین لە ئینگلیزیەوە: نەبەز هێمن خاڵی دەستپێکی هێرش بۆ سەر ئیزەدییەکان لە مێژوودا، لە ساڵی ٦٣٠ی بەر لە زایین، پێش سەردەمی عوسمانی و دەستبەجێ دوای سەرهەڵدانی ئایینی ئیسلام بووە. ئیزەدییەکان ناچار کران ئیسلام بێنن، گەرچی زۆرینەیان ئەمەیان قەبوڵ نەکرد. (سەرچاوە، ماڵپەڕی سەرەوە ٢٠٠٩.) نووسەری ئاشووری “هێرمس ئەبوونا”، دەگێڕێتەوە کە …

ئێڵەیل کورد لەناو بەڵگەیل عوسمانی   دنه‌يلێگ له‌باره‌ی مێژوو و ژيار كوره‌ده‌يل سه‌رده‌م – وه‌ قه‌ڵه‌م د.عيماد عه‌بدسه‌لام ره‌ئوف)، ئه‌ی هويره‌ ئه‌رام هات تا ئه‌ی باوه‌ته‌ بنويسم. ره‌ئوف له‌ به‌شێگ له‌ ئه‌ی كتاوه‌ ئاماژه‌ وه‌ به‌ڵگه‌يل عوسمانيه‌يل‌ ئه‌كا ك بڕێگ له‌ی به‌ڵگه‌يله‌ له‌ ناويان ژماره‌ی‌ خێڵ و هووزه‌يل كورد هاتيه‌: …

  لەهەر شوونیگ کورد بوود،ئەورە ئیرانە  نه‌ته‌وه‌يل نيشته‌جی له‌ خوه‌رهه‌ڵات ناوڕاسن ك له‌  خوه‌رئاوای ئاسيا و له‌ به‌ش خوه‌رئاوای فڵات ئيران ژيه‌ن و كورده‌يل وه‌ زووان كوردی قسه‌ كه‌ن. كوردستان ناو يه‌كه‌ێگ له‌ ئياڵه‌ته‌يل ئيران بويه‌. جه‌نگ چاڵدران ك له‌ ناونی سه‌ربازه‌يل شا ئسماعيل صه‌فه‌وی و سوڵتان سه‌ليم يه‌كم عوسمانی …

شاسوار هەرشەمی… چی له‌سه‌ر کوردستانه‌ دووره‌که‌ ده‌زانیت؟ ئێمە ھەمیشە و لە ھەموو بۆنەیەکدا، باسی کوردستان و گەلەکەی دەکەین. باسی بێمافی و بەشخوراوی گەلەکەی دەکەین. لە مێشکیشمان چەسپیوە، کە ئەو کوردستانەی مەبەستمانە، ھەمانە کە لە ساڵی ١٥١٤ز، بووە دوو پارچە و، لە دوای جەنگی جیھانی یەکەمیشەوە، کرا بە چوار پارچە. واتا …

  نووسینی: سۆران حەمەڕەش ناوی تەواوی بریتیە لە ئەبول حەسەن عەلی کوڕی نافیع و نازناوی (زریاب) ی هەبووە. بۆچوونی جیاواز سەبارەت مانای ناوەکەی هەیە؛ هەوڵ دراوە کە بە مانای (باڵندەی ڕەش) ی عەرەبی لێک بدرێتەوە، بەڵام پێ دەچێت کە (زۆراب) ی کوردی یان (زەڕیاو/زڕیاو) (ئاوی زێڕ) بووبێت و ئەو سەردەمە …

خانزادی میری سۆران گۆڤاری خال له‌ مێژووی نه‌ته‌وه‌ی كورددا چه‌ندان ئافره‌تی شاژن و قاره‌مان و نووسه‌ر و هۆزانڤان ده‌ركه‌وتوون و رۆڵێكی به‌رچاویان له‌ بزووتنه‌وه‌ی رزگاریخوازیدا گێڕاوه‌، بۆ نموونه‌ شاژنه‌ نێفرتیتی هاوسه‌ری ئه‌خناتوون (ئاموون حوتپی چواره‌م 1353-1336پ.ز) فیرعه‌ونی میسری كۆن، میر خانزاد خان میری میرنشینی سۆران، حه‌پسه‌خانی نه‌قیب، عادیله‌ خانم، شازاده‌ …

    رۆلی پاشای گەورە لە گرنگی دان بە زانست و کتێبخانە   قسە کردن لە سەر زانست و خوێندن لە کوردستان ، دەبێت بگەرێینەوە بۆ مێژووێکی کۆن لە حوجرەو مزگەوت و تەکیەو خانەقا و مەدرەسە ئاینیەکان، دەسپێکی ئەم کاروانەش، دەگەرێتەوە بۆ چەند گوندو شار وشارۆچکەیەک کە ھەندێکیان بوونەتە مەڵبەندێکی …

مێژووی  میرانی میرنشینی سۆران   وەک بۆ مان ڕوون بۆتەوە مێژووی میرانیشینی سۆران لە ساڵی ١٠٠٥کۆچی ڕێکەوتی ١٥٩٧ز لە میر علی بەگەوە دەست پێ دەکات بنەماڵەی میرانی سۆران بەم شێوەی خوارەوە بونەتە حکومڕان :- یەکەم کەس کە بنچینەی ئەو میرنیشینەی داناوە میر خاسێکی ئازاو زیرەکی کورد بووە بە ناوی – …

مێژووی بنەماڵەی موکری   نوسینی:د.کەیوان ئازاد بوونی دوو زلهێزی وه‌ك (سه‌فه‌وی و عوسمانی) وای لێ كردوون هه‌میشه‌ له‌ بیری ئه‌وه‌دا بن بۆ لای هێزێكی گه‌وره‌تر بگه‌ڕێنه‌وه‌ (ناوچه‌ی سابڵاخ) و مێژووی میرانی بنه‌ماڵه‌ی موكری، به‌ یه‌كێك له‌و بابه‌تانه‌ داده‌نرێت، كه‌ سه‌رنجی زۆر له‌ مێژوونووسان و توێژه‌رانی بۆ لای خۆی ڕاكێشاوه‌، به‌ڵام …

ئەدەبیاتی تەسەوف گفتوگۆ: ژینۆعەبدولڵا جیهانبینی ئەدەبیاتی تەسەوف چیە؟ مەبەست و مانا شاراوەكان و پەنهانی تێكست و دەقە تەسەوفیەكان چۆنە؟ دەستەواژەكانی مەی و خەڵوەت و عشق لەلای تەسەوف چۆنە؟ئایا تاچەند شاعیرانی كورد گاریگەربوون بە ئەدەبیاتی تەسەوفی عەرەبی و فارسی؟ بایەخ و گرنگی تەسەوف چیە بۆكایەی ڕۆشنبیری كوردی؟ تاچەند نالی و سالم و …