بەشی مێژووی كورد

سەرپێڵی زەهاو شارێکی لە بیرکراوی کوردی لە نیگارە تەمەن چوار هەزار ساڵەکەی ئانوبانینیەوە بۆ کتێبخانەکەی سەدەی سیانزەیەمی زاینی. نووسینی: سۆران حەمەڕەش بەهۆی بەڵگە مێژووییە نوێکانەوە هاتنی تورک و عەرەب بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ڕوونە، بۆیە زەحمەتە بتوانرێت ڕاستیەکانی هاتنی عەرەب و تورک بشارێتەوە، ئەوە فارسەکانە کە تۆزێک پێش ئەوان هاتوون و …

”جەژنا سەر ساڵ“ ی ئێزدیەکان چەند هەزار ساڵ دێرینە و ڕەنگکردنی هێلکە لەو جەژنە و جەژنی ئیستەری کریستیانەکانی جیهان هۆکارەکەی چیە و هی کامیان دێرینترە؟ نووسینی سۆران حەمەڕەش هەموو ساڵێک لە چوارشەممەی ناوەڕواستی مانگی چواردا جەژنێکی گرنگی ئێزدیەکان بەڕێوە دەچێت کە لە ناو ئەواندا جەژنی سەری ساڵە و لە هەمان …

شوێنەوارێکى مێژوویى قەڵاى جوڵندى.. یەکێکە لە شوێنەوارە مێژوویەکانى کوردستان و ناوچەى پارێزگاى سلێمانى ،کەوتۆتە خۆرئاوایى دێى زەرزى و دوورى لە دێیەکەوە( دێى زەرزى) بەپێ دوو کاتژمێر و نیوە ،گوندى سورقاوشان لەباکورو گوندى عەسکەر لە خۆرئاوایەتى ،دێى (قۆچ بڵاغ) لەباشورى خۆرئاوایەتى .. قەڵاکە لەسەر بەرزراییەک چێکراوە و وەک نیمچە دوورگەیەک سێ …

باسێکی مێژوویی لەسەر گوتیەکان به‌شی یه‌که‌م: گووتییەکان کۆمەڵێکی دێرینی کوردستانی بوون واتە نەتەوەیەکی دێرینی زاگرۆسین(یەکێکن لەو نەتەوانەی کەنەتەوەی ئێستەی کوردیان لێ پێکهاتووە)ئەم نه‌ته‌وه‌یه‌له‌باشووری ده‌شتی شاره‌زوورژیاوه‌ن واته‌له‌ناوچه‌ی نێوان زێی بچووک ورووباری سیروان ژیاوه‌ن.نه‌ته‌وه‌یه‌کی به‌هێزوئازاوشه‌ڕکه‌ربوون وه‌توانییان به‌سه‌رکردایه‌تی ئیمپراتۆرئه‌نناتووم(3146- ؟پ.ز)لەساڵی(3146پ.ز)ئیمپراتۆرەکەیان دابمه‌زرێنن لەسەرخاکی کوردستان وەشاری ئەربخاواتە کەرکوکی ئێستەپایتەخییان بووە،وه‌له‌گه‌ڵ ئیلامییه‌کان(ئیلامییه‌کان کۆمەڵێکی دێرینی کوردستانی بوون …

به‌دیعوززه‌مان سه‌عیدی كورديی و ڕۆژنامه‌گه‌ریی كوردی له‌ دوو به‌ڵگه‌ی عوسمانیدا د.هێمن عومه‌ر خۆشناو كاروانی ڕۆژنامه‌گه‌ریی كوردی، دوای ده‌رچوونی ڕۆژنامه‌ی كوردستان، هه‌وراز و نشێوی زۆری له‌سه‌ر ڕێ بووه‌، به‌تایبه‌تی له‌ ده‌ ساڵی یه‌كه‌می مێژووه‌كه‌یدا، به‌و حاڵه‌شه‌وه‌ له‌ به‌شێك له‌و ڕۆژنامانه‌ هه‌موو كوردی له‌خۆی كۆكردبۆوه‌ به‌جۆرێك خۆی له‌ چوارچێوه‌ی یه‌ك شێوه‌زاریش ده‌رباز …

عادیلەخانم هەرگیز قایمقامی هەڵەبجە نەبووە: زۆرجار لە نوسین و کۆڕو کۆبوونەوەکان و میدیاکاندا ئەبینین و ئەبیستین کە عادلەخانم(۱۸٥۹-۱۹۲٤) یەکەم قایمقامی ئافرەتی هەڵەبجە بووە، زانیارییەک کە هیچ بنەمایەکی مێژوویی و زانستی تێدا نیە، چونکە خانمی وەسمان پاشای جاف بۆ یەک دەقیقەیش بەشێوەیەکی فەرمی قایمقامی هەڵەبجە نەبووە، یەک تۆمارو یەک بەڵگەی ڕەسمی …

“هەنار” میوەیەکی پیرۆزی کوردی لە زاگرۆس و مێسۆپۆتامیاوە بۆ باوەشی گەرمی ئاینی یارسان (کاکەیی) ی. نووسینی سۆران حەمەڕەش لە ڕەمەزاندا زۆر کەس وەک پابەندبوونێکی ئاینی زۆر جار خورما دەخۆن و بەو میوەیە ڕۆژو دەشکێنن. بەشێکی زۆر لە دابوونەریتی ئاینەکان پەیوەندیان بە شوێنی لەدایکبوونی ئاینەکەوەیە واتە گەر عەرەبەکان لە جوگرافیایەکی تردا …

نامەیەكی مام جەلال بۆ مەلا مستەفای بارزانی نامەكە رۆژی 1963/4/6،   نووسراوە دوای ئەوەی مام جەلال وەك سەرۆكی شاندی كورد دەچێتە بەغداو قاهیرە. دەقی نامەكە:  

تێڕوانینه‌كانی مه‌لای گه‌وره‌ له‌ كڵاوڕۆژنه‌ی ته‌فسیره‌كه‌یه‌وه‌..   قاسم عه‌لی عوسمان مه‌لای گه‌وره‌ى كۆیه‌(1876 – 1943)، یه‌كێكه‌ له‌ زانا و كه‌سایه‌تییه‌ ناوداره‌كانی كوردستان و له‌ بنه‌ماڵه‌یه‌كی ڕه‌سه‌ن و دیار بووه‌، مه‌لا و شاعیر و كۆمه‌ڵناس و پیاوماقووڵ و خانه‌دان بووه‌، ته‌مه‌نی خۆی له‌ خزمه‌تی زانست و خاك و خه‌ڵك به‌سه‌ربردووه‌، چه‌ندان …

بزووتنەوەی حەقە لە هەرێمی كوردستان د. بەهادین ئەحمەد پێشەكی بە درێژایی مێژوو لە هەرێمی كوردستاندا گەلێك بزووتنەوەی ئایینی و سیاسی و كۆمەڵایەتی سەریانهەڵداوە، كە هەریەكەیان پەیوەندیداربووە بە هەلومەرج و بارودۆخی ئەو سەردەمەی، كە تێیدا سەریهەڵداوە و درووستبووە، بەڵام تێكڕای ئەو بزووتنەوانە، كە یەكێكیان بزووتنەوەی (حەقە)یە، زۆر بەكەمی لەسەریان نووسراوە و …