بەشی مێژووی كورد

نەورۆز؛ جەژنی کورد یان جەژنێک لە دژی کورد؟   سۆران حەمەڕەش   ساڵی پار بابەتێکم سەبارەت جەژنی نەورۆز بڵاوکردەوە و وا ئەمساڵ بە متمانەکردنە سەر سەرچاوەی مێژوویی، بەشێوەیەکی  قوڵتر جارێکی تر سەبارەت ئەم بابەتە دەنووسمەوە. کە منداڵ بووم هەموو ساڵێک زیاتر لە مانگێک پێش نەورۆز، لەگەڵ منداڵانی گەڕەک ڕۆژانە دەبوو …

کوردستان و کورد لەسەدەکانی ناوەڕاستدا زانیار سەردار قڕگەیی كوردستان‭ ‬و‭ ‬كورد‭ ‬له‌‭ ‬سه‌ده‌كانی‭ ‬ناوه‌ڕاستدا‭) ‬كتێبێكی‭ ‬گرینگ‭ ‬و‭ ‬پڕبایه‌خی‭ ‬مێژوویی‭ ‬پرۆفیسۆری‭ ‬یارده‌ده‌ر‭ (‬د‭. ‬كه‌یوان‭ ‬ئازاد‭ ‬ئه‌نوه‌ر‭) ‬مامۆستای‭ ‬به‌شی‭ ‬مێژووو‭ ‬له‌‭ ‬زانكۆی‭ ‬سلێمانییه‌‭.‬ بابه‌تێكی‭ ‬ناوازه‌ی‭ ‬مێژووییه‌‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬نه‌ته‌وه‌ی‭ ‬كورد‭ ‬و‭ ‬ئیسلام‭ ‬و‭ ‬مه‌ڵبه‌نده‌‭ ‬كوردنشینه‌كانی‭ ‬سه‌ده‌كانی‭ ‬ناوه‌ڕاست‭ ‬له‌‭ ‬مێژووی‭ ‬مرۆڤایه‌تیدا،‭ ‬نووسه‌ر‭ ‬گه‌لێك‭ …

ئیلامیەکان کێ نەو چۆن لەناوچوون     پادشایی‭ ‬ئیلام‭ ‬نزیك‭ ‬به‌‭  ‬2‭ ‬هه‌زار‭ ‬تا‭ ‬550‭ ‬ساڵ‭ ‬به‌ر‭ ‬له‌‭ ‬زایین‭ ‬له‌و‭ ‬شوێنه‌ی‭ ‬ئێستا‭ ‬به‌‭ ‬ڕۆژهه‌ڵاتی‭ ‬كوردستان‭ ‬ناسراوه‌،‭ ‬دامه‌زراوه‌‭ ‬و‭ ‬خاوه‌ن‭ ‬ده‌سه‌ڵاتێكی‭ ‬فراوان‭ ‬بووه‌‭. ‬جوگرافیای‭ ‬حكوومڕانیان‭ ‬له‌‭ ‬باكووره‌وه‌‭ ‬تا‭ ‬هه‌مه‌دان‭ ‬و‭ ‬له‌‭ ‬ڕۆژهه‌ڵاته‌وه‌‭ ‬تا‭ ‬شاری‭ ‬كرمان‭ ‬و‭ ‬له‌‭ ‬باشووره‌وه‌‭ ‬تا‭ ‬كه‌نداو‭ ‬و‭ …

نەورۆز، سەرهەڵدان‌و رەنگدانەوەی لەئەدەبی كوردیدا نیشانەی نەورۆز وادەی وەهارەنیا نەشئەی ئامای نامەی نیگارەن“مەولەوی”گەلی كورد ڕۆژی نەورۆز بە جەژنی نەتەوەیی خۆی دادەنێت و سروتی تایبەت بە خۆیی هەیە و بەردەوام بە شێوازی بێ پێشینە لەهەمو ساڵێكدا ئەم یادە دەكاتەوە لەگەڵ ئاگركردنەوەدا.لەگەڵ ئەوەشدا كە نەورۆز بە یەكەم ڕۆژی ساڵی نوێی كوردی دادەنرێت …

کەی ووشەی کوردستان پەیدابوو نوسینی: فەرهاد پیرباڵ وشه‌ی‭ (‬كوردستان‭) ‬كه‌ی‭ ‬سه‌ری‭ ‬هه‌ڵداوه‌؟‭ ‬چۆن؟‭ ‬بۆچی؟‭ ‬له‌‭ ‬لایه‌ن‭ ‬چ‭ ‬كه‌سێكه‌وه‌‭ ‬یان‭ ‬له‌‭ ‬لایه‌ن‭ ‬چ‭ ‬گرووپ‭ ‬و‭ ‬ده‌سته‌‭ ‬و‭ ‬ئیداره‌یه‌كی‭ ‬سیاسییه‌وه‌‭ ‬به‌كارهات؟‭ ‬ئایا‭ ‬كورد‭ ‬خۆی‭ ‬ناوی‭ ‬كوردستانی‭ ‬بۆ‭ ‬وڵاتی‭ ‬خۆی‭ ‬هه‌ڵبژاردووه‌‭ ‬و‭ ‬به‌كارهیناوه‌‭ ‬یان‭ ‬خه‌ڵكی‭ ‬غه‌یره‌‭ ‬كورد‭ ‬ئه‌م‭ ‬ناوه‌یان‭ ‬به‌سه‌ردا‭ ‬بڕیوه‌؟ وشه‌ی‭ ‬كوردستان‭ …

گەنجە کوردەکان بەشی یەکەم نوسینی:فەرهاد پیرباڵ ئه‌م‭ ‬وتاره‌‭ ‬هه‌وڵدانێكه‌‭ ‬بۆ‭ ‬ده‌ستنیشانكردنی‭ ‬ڕیشه‌‭ ‬ئه‌پستمۆلۆژی‭ ‬و‭ ‬په‌لوپۆ‭ ‬مه‌عریفییه‌كانی‭ ‬ئه‌و‭ ‬نه‌وه‌‭ ‬گه‌نجه‌‭ ‬ڕاچه‌نیوه‌‭ ‬كورده‌ی‭ ‬كه‌‭ ‬هاوهه‌نگاوی‭ ‬اگه‌نجه‌‭ ‬توركه‌كانب،‭ ‬له‌‭ ‬كۆتایی‭ ‬سه‌ده‌ی‭ ‬نۆزده‌‭ ‬و‭ ‬له‌‭ ‬سه‌ره‌تای‭ ‬بیسته‌مدا‭ ‬له‌ژێر‭ ‬كاریگه‌ریی‭ ‬كولتووری‭ ‬ئه‌ورپیدا‭ ‬له‌دایك‭ ‬بوو‭ ‬و‭ ‬فه‌رهه‌نگی‭ ‬كوردی‭ ‬تازه‌‭ ‬كرده‌وه‌‭.‬ عوسمانییە‌كان‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌وه‌ی‭ ‬پایته‌ختی‭ ‬ئیمپراتۆریه‌ته‌كه‌یان‭ ‬له‌‭ …

 ژیانی کۆمەڵایەتی و فەرهەنگی کوردستان لەسەردەمی عوسمانی دا نوسینی:کەیوان ئازاد ‬كاتێك‭ ‬ده‌مانه‌وێت‭ ‬دۆخی‭ ‬كۆمه‌ڵایه‌تی‭ ‬و‭ ‬فه‌رهه‌نگی‭ ‬كۆمه‌ڵگای‭ ‬كوردی‭ ‬له‌‭ ‬سه‌رده‌می‭ ‬ده‌وڵه‌تی‭ ‬عوسمانیدا‭ ‬شرۆڤه‌‭ ‬بكه‌ین،‭ ‬ده‌گه‌ینه‌‭ ‬ئه‌وه‌ی‭ ‬كه‌‭ (‬چوار‭) ‬سه‌ده‌‭ ‬داگیركاریی‭ ‬ئه‌و‭ ‬ده‌وڵه‌ته‌‭ ‬به‌سه‌ر‭ ‬كوردستان‭ ‬و‭ ‬نه‌ته‌وه‌ی‭ ‬كورده‌وه‌‭ ‬دۆخێكی‭ ‬تناهه‌موار‭ ‬بوو،‭ ‬چونكه‌‭ ‬ئه‌و‭ ‬ده‌وڵه‌ته‌‭ ‬هیچیان‭ ‬له‌سه‌ر‭ ‬ژیانی‭ ‬كۆمه‌ڵایه‌تی‭ ‬و‭ ‬فه‌رهه‌نگی‭ ‬كورد‭ …

دەوڵەتی کوردی لەدیدی مێژووەوە نوسینی:کەیوان ئازاد ماوه‌ی‭ ‬چه‌ند‭ ‬ساڵێكه‌‭ ‬زۆر‭ ‬به‌گه‌رمی‭ ‬قسه‌‭ ‬و‭ ‬باس‭ ‬له‌سه‌ر‭ (‬ده‌وڵه‌تى‭ ‬كوردی‭) ‬یان‭ ‬ڕاستتر‭ ‬بڵێین‭ (‬ده‌وڵه‌تى‭ ‬كوردستان‭) ‬ده‌كرێت‭. ‬ئه‌و‭ ‬بابه‌ته‌ی‭ ‬سه‌رنجی‭ ‬زۆرێك‭ ‬له‌‭ ‬كۆمه‌ڵانى‭ ‬خه‌ڵك‭ ‬و‭ ‬ناوه‌نده‌‭ ‬حزبی‭ ‬و‭ ‬حكوومی‭ ‬و‭ ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬ڕێكخراوه‌‭ ‬ناحكوومییه‌كانیشی‭ ‬بۆ‭ ‬لای‭ ‬خۆی‭ ‬ڕاكێشاوه‌‭. ‬ده‌وڵه‌تێك‭ ‬بۆ‭ ‬نه‌ته‌وه‌یه‌كی‭ ‬داگیركراوی‭ ‬دابه‌شكراو‭ ‬په‌رته‌وازه‌،‭ ‬كه‌‭ …

لەنێوان سمکۆی شکاک و شێخ محمودا نوسینی:کەیوان ئازاد ڕۆژى‭ ‬دووشه‌مه‌‭ (‬8ى‭ ‬كانوونى‭ ‬دووه‌مى‭ ‬1923ز‭) ‬سه‌ركرده‌ى‭ ‬شۆڕشگێڕى‭ ‬خۆرهه‌ڵاتى‭ ‬كوردستان‭ (‬ئیسماعیل‭ ‬خانی‭ ‬سمكۆی‭ ‬شكاك‭) ‬گه‌یشته‌‭ ‬شارى‭ ‬سوله‌یمانى‭ ‬و‭ ‬له‌لایه‌ن‭ (‬شێخ‭ ‬مه‌حموودى‭ ‬نه‌مر‭) ‬مه‌لیكى‭ ‬كوردستانه‌وه‌‭ ‬پێشوازی‭ ‬كرا‭. ‬ شایه‌تحاڵه‌كانى‭ ‬ئه‌و‭ ‬ده‌مه‌‭ ‬ڕووداوه‌كه‌یان‭ ‬به‌‭ ‬دیدارى‭ ‬نێوان‭ ‬دوو‭ ‬مه‌لیكى‭ ‬كوردستان‭ ‬و‭ ‬شكۆمه‌ندیى‭ ‬دوو‭ ‬سه‌رۆكى‭ ‬كورد،‭ …

ڕاپەڕینی 1991لەدیدێکی مێژوویەوە ‭(‬5ى‭ ‬ئادارى‭ ‬2016‭) ‬ته‌واو‭ (‬بیست‭ ‬و‭ ‬پێنج‭) ‬ساڵ‭ ‬به‌سه‌ر‭ ‬ڕاپه‌ڕینه‌‭ ‬مه‌زنه‌كه‌ى‭ ‬ئادارى‭ (‬1991‭)‬ى‭ ‬باشوورى‭ ‬كوردستاندا‭ ‬تێپه‌ڕ‭ ‬ده‌بێت،‭ ‬به‌ڵام‭ ‬ئێستاشى‭ ‬له‌گه‌ڵدا‭ ‬بێت،‭ ‬به‌راوردێكى‭ ‬واقیعى‭ ‬له‌نێوان‭ ‬هه‌ردوو‭ ‬به‌روارى‭ ‬پێش‭ ‬و‭ ‬دواى‭ ‬ڕاپه‌ڕین‭ ‬نه‌كراوه‌‭. ‬هه‌روه‌ها‭ ‬به‌رواردێكى‭ ‬زانستیش‭ ‬بۆ‭ ‬سه‌رده‌م‭ ‬و‭ ‬ڕۆژانى‭ ‬ڕاپه‌ڕین‭ ‬و‭ (‬بیست‭ ‬و‭ ‬پێنج‭) ‬ساڵى‭ ‬دواى‭ ‬ڕاپه‌ڕین‭ ‬هه‌ر‭ …