بەشی مێژووی كورد

عومه‌ر ئیسماعیل مارف‌ هه‌ر له‌كۆنه‌وه‌ گه‌ڕیده‌و خۆرهه‌ڵاتناسه‌كان له‌باره‌ی‌ كلتوورو مێژووی‌ كوردو نه‌ته‌وه‌كانی‌ تره‌وه‌ زۆر شتیان نووسیوه‌، هه‌ندێك له‌وانه‌ش به‌ناوی‌ خوازراو و به‌مه‌به‌ستی‌ ئه‌نجامدانی‌ كارێكی تره‌وه‌ به‌تایبه‌ت سه‌ردانی‌ ناوچه‌ جیاجیاكانی‌ كوردستانیان كردوه‌.  بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ پێش سه‌رهه‌ڵدانی‌ یه‌كه‌م شه‌ڕی‌ جیهانی‌، به‌ریتانییه‌كان ئه‌و هه‌له‌یان قۆستۆته‌وه‌و چه‌ند كه‌سێكیان له‌ژێر ناوی‌ جیاجیا ناردوه‌ته‌ ناوچه‌كه‌و …

به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ بێته‌له‌كان‌و جفره‌سازی‌ شۆڕشی‌ ئه‌یلول، له‌دو توێی‌ كتێبێكدا ورده‌كاری‌ ژیانی‌ مه‌لای‌ مسته‌فای‌ بارزانی‌ ئاشكراده‌كات، ئه‌و كه‌ ماوه‌ی‌ چوارده‌ ساڵ یاوه‌رێكی‌ زۆر نزیكی‌ بارزانی‌ بوه‌، باس له‌ژیانی‌ رۆژانه‌ی‌ ده‌كات‌و روداوه‌كانی‌ ئه‌و ماوه‌یه‌ی‌ رۆژ به‌ڕۆژ تۆماركردوه‌.    ئا: بارام سوبحی‌ شه‌وكه‌ت مه‌لا ئیسماعیل حه‌سه‌ن له‌(22/4/1937) له‌ سلێمانی‌ له‌دایكبوه‌. دوای‌ ته‌واكردنی‌ كۆلیجی‌ …

ئەو ئافرەتەی كوردستانی دابەشكرد نەك سایكس پیكۆ . كورد تەنیا سایكس- پیكۆ بە دابەشكەری كوردستان دەزانن ، بەڵام ئەوان دوو دیپڵۆمات بوون كە كاریان جێبەجێكردنی رێككەوتنەكانی حكوومەتەكانیان بوو ، دەوترێت كورد رووداوە مێژووییەكان لە بیر دەكەن و بگرە لە مێژوویشیان شارەزا نین تا بتوانن داهاتووی لەسەر بنیات بنێن . دابەشكەری …

ئێڵەیل کورد لەناو بەڵگەیل عوسمانی   دنه‌يلێگ له‌باره‌ی مێژوو و ژيار كوره‌ده‌يل سه‌رده‌م – وه‌ قه‌ڵه‌م د.عيماد عه‌بدسه‌لام ره‌ئوف)، ئه‌ی هويره‌ ئه‌رام هات تا ئه‌ی باوه‌ته‌ بنويسم. ره‌ئوف له‌ به‌شێگ له‌ ئه‌ی كتاوه‌ ئاماژه‌ وه‌ به‌ڵگه‌يل عوسمانيه‌يل‌ ئه‌كا ك بڕێگ له‌ی به‌ڵگه‌يله‌ له‌ ناويان ژماره‌ی‌ خێڵ و هووزه‌يل كورد هاتيه‌: …

  لەهەر شوونیگ کورد بوود،ئەورە ئیرانە  نه‌ته‌وه‌يل نيشته‌جی له‌ خوه‌رهه‌ڵات ناوڕاسن ك له‌  خوه‌رئاوای ئاسيا و له‌ به‌ش خوه‌رئاوای فڵات ئيران ژيه‌ن و كورده‌يل وه‌ زووان كوردی قسه‌ كه‌ن. كوردستان ناو يه‌كه‌ێگ له‌ ئياڵه‌ته‌يل ئيران بويه‌. جه‌نگ چاڵدران ك له‌ ناونی سه‌ربازه‌يل شا ئسماعيل صه‌فه‌وی و سوڵتان سه‌ليم يه‌كم عوسمانی …

مسعود محمد ژیان لە نووکیەوە کێشە و گرێ و گاڵ و تەنگوچەڵەمەیه. بەر لە ژیان، بوون و سروشت بە تێکڕایی، لە یەکتر خشان و بەیەکدا هاتن و تێکهەڵقژان و یەکتر خستن و کاری ئەوتۆییە… بە داخەوە. لەم دەریا بێ سەروبن و پایانەی ئەرک و سەختی و دژایەتی و بینبڕکێ و …

سەردار سمكۆ شكاك، ساڵی١٨٧٥ له‌دایک بووه ‌و پاش مردنی‌ باوکی‌ و تیرۆرکرانی جه‌عفه‌ر ئاغای‌ برای‌، سه‌رکردایه‌تی‌ هۆزه‌که‌ی‌ خۆی‌ گرتۆته‌ده‌ست و له‌دوای‌ جه‌نگی‌ یه‌که‌می‌ جیهانییه‌وه ‌هاتۆته ‌مەیدانی خه‌بات و کوردایه‌تی‌یه‌وه‌.  ‌له ‌ساڵانی‌ جه‌نگی‌ یه‌که‌می‌ جیهانیدا سمکۆ له ‌هیچ چالاکییه‌کی‌ سیاسیدا به‌شداری‌ نه‌کرد، به‌ڵام هێزه‌کانی‌ روسیه‌ گرتیان و دووریان خسته‌وه ‌بۆ “تفلیس” …

 جوور ئه‌وه‌ك ئاشكراو دياره‌، لۆلووه‌یل سه‌رده‌مه‌یل فريه‌یگ ناو وڵاته‌گه‌ى خوه‌یان نانه‌ “زاموان، زه‌میا، زه‌میان یا زه‌ویان”، دى وه‌گووره‌ى زانیارى ئه‌گه‌ر بنوڕيمنه‌ زووانه‌یل هندوئۆرپى وه‌تایبه‌ت زووان سلاڤیه‌یل ئه‌تویه‌نیم چه‌ن گریه‌كووره‌يگ واز بكه‌یم و ئه‌گه‌ریش هویر بخه‌یمنه‌ لاى مێژوو هووزه‌یل لۆلوو ئه‌وه‌ ئه‌رامان ده‌ركه‌فید ك ته‌نیا له‌ سه‌رده‌م “ئاشوور بانیپاڵ دویه‌م 880 …

نووسینی: سۆران حەمەڕەش زۆربەی جار هەمان شت دەنووسمەوە کە دەگمەنن ئەو شوێنانەی جیهان کە هێندەی کوردستان مێژووی دێرینیان دەوڵەمەند بێت، سەرەڕای ئەوە هێندەی سەرقاڵی مێژووی دوێنێی عەرەب و فارس و تورکین، لەوەی خۆمان دابڕاوین. تەنها ئەو تێکستانەی کە لە شاری کەرکوک/نوزیدا دۆزراونەتەوە لە هەموو تێکستی فارسی کۆن زیاترن کەچی بە …

بیبلۆگرافیای كاره‌سات و راپه‌ڕینی‌ قه‌ڵادزێ‌ ‌ ‌ مۆفه‌ق میراوده‌لی‌ كۆمه‌ڵكوژی‌ 24/4/1974 له‌ قه‌ڵادزێ‌ له‌لایه‌ن ڕژێمی‌ به‌عسی‌ رووخاوه‌وه‌، تاوانێكی‌ قێزه‌ونه‌ ده‌رهه‌ق به‌میلله‌تی‌ كوردو ناوچه‌ی‌ پشده‌ر، بۆردومانكردنی‌ شاری‌ قه‌ڵادزێ‌‌و زانكۆی‌ سلێمانی‌، زیانێكی‌ گه‌وره‌ی‌ مادی‌‌و مه‌عنه‌وی‌ لێكه‌وته‌وه‌، ده‌رئه‌نجام‌و كاریگه‌ری‌ فره‌ ره‌هه‌ندی‌ به‌دوای‌ خۆیدا هێنا، به‌شێوه‌یه‌ك ئه‌و كۆمه‌ڵكوژیه‌ له‌هه‌ناوی‌ جه‌ماوه‌ردا ره‌نگیدایه‌وه‌، دواتر چه‌ندان ناڕه‌زایه‌تی‌ …