Home / بەشی مێژووی كورد / مام جەلال لەبیره‌وه‌رییه‌كانیدا: خه‌ڵك كوشتن لای‌ مه‌لا مسته‌فا وه‌كو ئاوخواردنه‌وه‌ وابو

مام جەلال لەبیره‌وه‌رییه‌كانیدا: خه‌ڵك كوشتن لای‌ مه‌لا مسته‌فا وه‌كو ئاوخواردنه‌وه‌ وابو

“مه‌لا به‌ختیار‌و سالار عه‌زیز فڕیان بەسەر رەوشت‌و بیروباوەری ئارامەوە نەبو”

ئه‌مڕۆ بیره‌وه‌رییه‌كانی‌ تاڵه‌بانی‌ بڵاوده‌بێته‌وه‌، ئه‌و له‌م بیره‌وه‌ریانه‌یدا ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌ “خه‌ڵك كوشتن لای‌ مه‌لا مسته‌فا وه‌ك ئاوخواردنه‌وه‌ وابوه‌”، دەشڵێت “مه‌لا به‌ختیار‌و سالار عه‌زیز فڕیان بەسەر رەوشت‌و بیروباوەری ئارامەوە نەبو”.
ئاوێنه‌، سلێمانی‌: ئه‌مڕۆ بیره‌وه‌رییه‌كانی‌ تاڵه‌بانی‌، به‌ناوی‌ “مام جەلال – دیداری تەمەن- له‌لاوێتییه‌وه‌ بۆ كۆشكی‌ كۆماری‌” بڵاوده‌بێته‌وه‌، كه‌ له‌لایه‌ن سه‌لاح ره‌شیدی‌ یاریده‌ده‌ری‌ پێشوی تاڵه‌بانییه‌وه‌ ئاماده‌كراوه‌. تاڵەبانی‌ له‌م بیره‌وه‌رییه‌دا ره‌خنه‌ ئاڕاسته‌ی‌ زۆربه‌ی‌ سه‌ركرده‌و كه‌سایه‌تییه‌ سیاسیه‌كانی‌ كوردستان‌و یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ ده‌كات، ده‌رباره‌ی‌ مه‌لا مسته‌فا ده‌ڵێت “خه‌ڵك كوشتن لای‌ مه‌لا مسته‌فا وه‌كو ئاوخواردنه‌وه‌ وابو”.
سه‌باره‌ت به‌مه‌لا به‌ختیار‌و ساڵار عه‌زیز ده‌ڵێت “مەغروربون بەو مەركەزانەی كە درابویانێ، هەیان بو خەویشی بەوەوە نەدەدیت، زۆر زو خۆیان لێگۆڕا، وایانزانی بو كە ئەو گەشەكردنە لەقارەمانی‌و لەزیرەكی‌و لەبلیمەتی ئەوانەوەیە، ئەو بیركردنەوەیە بەهەڵەیدابردن‌و كەوتنە دروستكردنی تەكەتولێك لەناو كۆمەڵەدا بەناوی تەكەتولی ئارامەوە. ئەوەی راست بێت، ئارامیان كردبو بەكراسەكەی عوسمان، ئەگینا لەڕاستیدا ئەوان هیچ فڕیان بەسەر رەوشت‌و بیروباوەری ئارامەوە نەبو”.
ئاماژه‌ به‌وه‌ش ده‌كات كه‌ لەناو ئەو برادەرانەی لەناو كۆمەڵە كاریاندەكرد، نەوشیروان، هوشیارترینیان بو، تاڵەبانی ده‌ڵێت “فەرەیدون عەبدولقادر، گەنجێكی هوشیارو عەقڵی باشبو، نوسینی باشبو، زۆر چالاكبو، وەك پیاوێكی فیداكار وابو، بەڵام دو كەموكوڕی دیاری هەبو، یەكێكیان هەڵپەهەڵپ‌و پەلە پەلكەربو، دوەمیشیان زۆر حەزی لەخۆنیشاندان‌و خۆدەرخستن‌و خۆئاشكراكردن بو”.

18194620_1847823198814221_2247910934287275363_n

زانیاری زیاتر لەژمارە (575)ی رۆژنامەی ئاوێنە بخوێنەرەوە كە ئەمڕۆ (سێشەممە) بڵاوكرایەوە

About دیدار عثمان

Check Also

کۆمەڵگەی کوردی لە روانگەی شەرەفخانی مێژوونووسەوە

 د. ئیسماعیل مەحموودی  پوختەی توێژێنەوە: شەرەفخانی بەدلیسی لە کۆتایی ساڵانی سەدەی شانزە بەنووسینی شەرەفنامە، مێژوونووسیی کوردی دەسپێکرد. شەرەفنامە هەڵگری مێژووی بەسەرهاتی بنەماڵە دەسەڵاتەدارەکوردییەکانی سەردەمی خەلافەتی عەباسی تا کۆتایی ساڵی(٧-١٥٩٦) واتە تا سەرەتای سەفەوییەکانە. شەرەفنامە لە ئەساسدا درێژەی هەمان نەرێتی میژوونووسییسونەتی واتە مێژوونووسیی سیاسی و عەسکەری و بنەماڵییە. بەڵام پێشەکییەکەی شەرەفنامە سەبارەت بە مرۆڤی کورد وکۆمەڵگەی کوردی دەتوانێت تا ڕادەیەک ئەم بەرهەمە مێژووییە لەبەرهەمە مێژووییەکانی هاوچەرخ و پێش خۆی جیا بکاتەوە و وەکدابڕانێک لەو نەرێتە مێژوونووسییە پێناسەبکرێت. ئەم وتارە دەیەوێت پاش ئاماژەدان بە ڕوانگەی شەرەفخانسەبارەت بە مێژوو و هەروەها ڕەوشتی میژوونوووسیشەرەفخان، تایبەتمەندییەکانی کۆمەڵگەی کوردی و مرۆڤی کوردلە ڕوانگەی ئەم مێژوونووسەوە ڕوون و شی بکاتەوە. ئەم وتارە پێیوایە لە ڕوانگەی شەرەفخانی بەدلیسیەوە، ئاییینیبوون، غیابی عەقڵانییەت، پەرتەوازەیی، غیابی ئەندیشەییەکگرتن، ویستی یەکتر کوژی، بیرنەکردنەوە لە داهاتوو، گرنگیدانی بە  نازناوی ئازایەتی و ڕێگەپێنەدان بۆ دامەزرانیدەسەڵاتی کوردی ، گرنگترین تایبەتمەندییەکانی مرۆڤی کورد وکۆمەڵگەی کوردیین کە  لەم وتارەدا بە شێوازی شیکاری گوتاردەخرێنە بەر باس و توێژێنەوە. وشەسەرەکییەکان: مێژوونووسیی کوردی، شەرەفخان، شەرەفنامە، کۆمەڵگەیکوردی، شیکاری گوتار. پێشەکی: هەزارەی دووەم– لە ساڵژمێری ئیسلامیدا– سەرەتای دەرکەوتنیمێژوونووسی کوردستان و مێژووی دەسەڵاتە کوردییەکانە. «شەرەفنامە“یان میژووی موفەسسەڵی(تێروتەسەلی) کوردوستان» یەکەمین مێژووی کوردستانە کە لە ساڵی(١٥٩٦/١٠٠٥ ) و لە سەر دەستی شەرەفخانیبدلیسی(١٦٠٣-١٥٤٣ ) نووسراوە. هەزار ساڵ ئامادە نەبوون و غیاب لە ڕەوتی مێژوونووسی، شتیکنییە کە بکرێ چاوی لێ داخرێت و بە ئاسانی بە سەریدا تێپەڕێتو دواهات و دەرنجامەکانی ڕوون نەکرێتەوە و خوێندنەوەیان بۆنەکرێت، درێژە کێشانی گوتاری بە گاڵتەجاڕ کردن و پەراوێزخستنی کورد، تێکەڵ کردنی ڕابردووی بە وەهم و ئەفسانە، پەرەپێدانی هەڵوێستی بێدەنگی بەرامبەر بە مێژووی کورد، کێشەیسا‌غ کردنەوە و پەردە هەڵدانەوە لە سەر ڕابردوو و قەیرانیناسنامەی ئەمرۆی ئینسانی کورد و کۆمەڵگەی کوردی، لە ڕیزیبەرچاوترین دەرنجامەکانی ئەم غیابەیە کە  شەرەفنامەویستووییەتی بەشێکی ئەم غیابە پڕبکاتەوە. …