چوار شه‌ممه‌ , تشرینی یه‌كه‌م 8 2025
Home / بەشی مێژووی كورد / مێژووى سەدەکانى ناوەڕاستى کورد (page 8)

مێژووى سەدەکانى ناوەڕاستى کورد

نێرگز خانمی شارەزووری و عابدینی جاف، ئەو ژن و مێردەی کە زیاتر لە شەش سەد ساڵ لەمەوبەر گەڕانەوە سەر ئاینی باوباپیرانیان، کێ بوون؟

هەرچەندە بەڵگەنامەیەکی زۆری سەردەمی میدەکان و مانی (مانای)ەکان لە ئارادا هەیە بەڵام بەشێکی زۆر لە سەرچاوە مێژووییەکانی ڕاستەوخۆ سەردەمی پێش هاتنی ئیسلام بۆ ناو کورد بزرە و بە داخەوە کتێبە کوردیەکانی ئەو سەردەمە هیچیان نەماون هەتاوەکو ئەو سەردەمەمان بۆ ڕۆشن بکەنەوە. بەڵام لە باوەشی ئاینە دێرینە کوردیەکاندا و لە ناو شیعرە …

Read More »

ئایا زیاتر لە نۆ سەد ساڵ لەمەوبەر کۆنترین شیعری سۆرانی لە مێژوودا لەلایەن پیر ئەحمەدی کەرکوکی یارسانیەوە نووسراوە؟

نووسینی: سۆران حەمەڕەش کاتێک کە مێژووی کورد لەسەدەی بیستەمدا لەلایەن مێژوونوسانەوە نووسراوە زۆربەیان پێش ئەوەی کە دەست بخەنە سەر قەڵەم، بۆچوونێکی پێشوەختی نەرێنیان لەسەر کورد لەلا گەڵاڵە بووە. بۆیە زۆربەی جار ئەو بێ بڕواییەیان لە داڕشتنەوەی مێژووی کورد دا بەڕوونی بەدی دەکرێت. هەندێک جاریش لە ژێر کاریگەری تیۆری ئەفسانەیی ئاریدا بۆچوونی …

Read More »

“ئێل بەگی جاف” موغ و پیرمەند و پێشبینیکەرێکی مەزنی لەبیرکراوی کورد؟ 

نووسینی: سۆران حەمەڕەش کە منداڵ بووم لە کۆمەڵگەیەکی بزر لە خۆدا، زۆر کەیفم بە ناسینی پشێبینیکەری بەناوبانگی جیهانی، نۆسترادامۆس، دەهات. ئەو پیاوە فەرەنسیە لە نزیکی ساڵی ١٥٠٣ ز دا لە فەرەنسا لەدایکبوو بوو و پێشبینی زۆر لە ڕووداوەکانی دوای خۆی کردبوو. هەرچەندە ئەمڕۆ مشتومڕی زۆر لەسەر لێکدانەوە و بوونی پێشبینیەکانی …

Read More »

کوردستانی سوور

کوردستانی سوور نووسین ؛ مەزن ڕێبوار هۆگر کورد ئەو نەتەوەی خاوەنی یەکەمین شارستانیەتی ڕۆژهەلاتی ناوەڕاستە،بەر لە 3000 ساڵ بەر لە زاین لە نێوان دوو زنجیرە چیای تۆرۆس و زاگرۆس هەلکەوتووە کە لە سەرەتادا شەش خێڵ بوون پێیان وتراوە گۆتیۆم و خاوەنی یەکەمین دەوڵەت بوون بە ناوی (ماد-میدی) کوردستانی گەورە کە …

Read More »

كورد و كوردستان ل سەردەمێ‌ عەباسیان

دلۆڤان هالۆ / زاخۆ كورتیەك ل دوور مێژوویا عەباسیان عەباسی نەڤیێ‌ (عەباسێ‌ كوڕێ‌ عەبدولموتەلبێ‌) مامێ‌ پێغەمبەری یە (س.خ) سالا (98ك) سالەك بوو كو مفایەكێ‌ گرنگ هەبوو د مێژوویا دروست بوونا بنچینەیا دەولەتا عەباسی دا، ل دەوروبەرێن سالا (100ك – 719ز) بانگەشا عەباسیان دەركەڤت و ئێكەمین بارەگایێ‌ وان باژێڕێ‌ (سلمیە) بوو …

Read More »

هەولێرنامە یان رویدادنامەی ئەدیابنە

هەولێرنامە یان رویدادنامەی ئەدیابن     ئوسامە حەسیب هەولێرنامە، نامیلکەیەکی مێژووییە کە لە ساڵەکانی(٥٤۰-٥٦۹)ی زایینی مشیخازە (mi ixazeh) قەشەی گەورەی هەولێر و دەروبەری نوسیویە. ن،پیگۆلۆسکایا مێژووزانی ناوداری رووسی،  وتارێکی لەسەر ئەو نامیلکەیە نووسیوە کە لە کتێبی (شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان)دا لە لاپەرەی ۱۹۹-۲۰٤ بڵاوی کردۆتەوە. ئەو کتێبە …

Read More »

“له‌ سرووده‌كاندا ده‌ڵێن “هه‌ولێرى هۆلاكۆ به‌زێن”، به‌ڵام هۆلاكۆ هه‌ولێرى نه‌دیوه‌”بەشی یەکەم

“له‌ سرووده‌كاندا ده‌ڵێن “هه‌ولێرى هۆلاكۆ به‌زێن”، به‌ڵام هۆلاكۆ هه‌ولێرى نه‌دیوه‌” بەشی یەکەم وشە – فه‌یسه‌ڵ خه‌لیل دكتۆر موحسین محه‌مه‌د حوسێن یه‌كێكه‌ له‌ مێژوونووسه‌ ناسراوه‌كانى كورد، ئه‌و مامۆستاى زانكۆ و ئه‌ندامى كاراى ئه‌كادیمیاى كوردییه‌. هه‌رچه‌نده‌ تا ئێسته‌ خۆى به‌ كه‌سێكى ماركسى ده‌زانێت، به‌ڵام له‌ڕووى ئه‌كادیمییه‌وه‌ توێژینه‌وه‌كانى له‌ بوارى مێژووى هه‌ولێر و …

Read More »

کورد له‌ نێوان به‌ ئیسلام کردن و ئیسلام بووندا

ئه‌م بابه‌ته‌ له‌ کتێبی « کورد له‌ نێوان به‌ ئیسلام کردن و ئیسلام بووندا » نووسراوی ” هیوا سه‌لام ” هه‌لبژێردراوه‌ ، که‌ لێکوپینه‌وه‌یه‌کی ره‌خنه‌ییه‌ له‌ باره‌ی کتێبی « کوردستان و پرۆسه‌ی به‌ ئیسلام کردنی کورد » ئه‌م کتێبه‌ له‌ بناغه‌دا خۆی ماسته‌رنامه‌که‌ی ” شوان عوسمان موسته‌فا” یه‌و د.نه‌به‌ز مه‌جید …

Read More »

قەواڵە چەرمەکانی هەورامان کە تەمەنیان نزیکی دوو هەزار و سەد ساڵە، کێ گەیاندنیە لەندەن و کام ڕەز و باخی کوردستانیان تێدا فرۆشراوە؟

قەواڵە چەرمەکانی هەورامان کە تەمەنیان نزیکی دوو هەزار و سەد ساڵە، کێ گەیاندنیە لەندەن و کام ڕەز و باخی کوردستانیان تێدا فرۆشراوە؟ نووسینی: سۆران حەمەڕەس لە تەمەنی منداڵیمەوە لەسەر زاری خەڵک و لەملاولا دەبیستم “دەڵێن قەواڵەکانی هەورامان باس لە ڕەز فرۆشتن دەکەن”. بە داخەوە بەشێکی زۆری مێژوومان بە “ئەڵێن” باس …

Read More »

خالد پاشای یەكەم بابانی(1723-1743ز)

خالد پاشای یەكەم بابانی(1723-1743ز)      عومەرئیسماعیل مارف (حەوتەم) خالد پاشا، دووەم كوڕی (تەیموور خان بەگ1698-1703ز)ی كوڕی (فەقێ‌ ئەحمەدی دارەشمانە1610-1660ز) بووە. بە پێی سەرچاوەكان؛ كاتێك (خانە محەمەد پاشا1719-1729ز)ی میری بابان، ساڵی (1723ز) بە شێكی زۆری میرنشینی ئەردەڵان و (سنە)ی پایتەختی داگیر كردوە و وەكو فەرمانڕەوای هەردووك میرنشین دەسەڵاتی گرتووەتە دەست، …

Read More »