نهێنیەکانى مێژوو

لەساڵی 1925 زانای شوێنەوارناس هاورد كارتەر دوو خەنجەری لە نێو ئەو تابووتە دۆزییەوە كە جەستەی تووت عەنخ ئاموون دۆزییەوە كە مێژووەكەیان بۆ سێ هەزار و 300 ساڵی پێش زاین دەگەڕایەوە و یەكێكیان ئاسن بوو و ئەوەی تریشی لە زێر پێكهاتبوو. لەو كاتەوە زانایان بەردەوام بەدوای نهێنییەكانی ئەو خەنجەرە ئاسنینەی فیرعەوت …

ئەو كۆمپیوتەرەی زۆربەی زۆری كەسەكان بەكاریدەهێنن بە چەندین قۆناغدا تێپەڕیووە تا گەیشتۆتە ئەو شێوەیەی كە ئێستا هەیەو داهێنان لە گەشەكردنی ئەو ئامێرەشدا هەروا بەردەوامە. لەساڵی (1943) دا جۆرێك كۆمپیوتەر هەبووە كە ناوی (Colossus)بووەو پشتی بەستووە بە كردنەوەی ئەو جفرەیە كە (بیلچی پارك) دروستی كردووەو توانیویەتی لە چركەیەكدا (5000) كردە ئەنجام …

چۆن چای بووه‌ هۆكاری جووڵانی شۆڕشی ئه‌مریكی؟   وەرگێڕانی:موزەفەر کاکل   یاسای چا كه‌له‌ساڵی ١٧٧٣ حكومه‌تی به‌ریتانی سه‌پاندی به‌یه‌كێك له‌ڕێككاره‌كان له‌سه‌ر مستعمره‌ ئه‌مریكییه‌كان داده‌نرێت  كه‌ كه‌قه‌رزێكی زۆری خسته‌ سه‌ر شانی ئه‌مریكییه‌كان له‌ماوه‌ی ئه‌و ده‌یه‌ی پێش شۆڕش كه‌به‌رده‌وام بوو له‌نێوان ١٧٨٣-١٧٧٥.هۆكاری سه‌ره‌كی ئه‌و یاسایه‌ زیادكردنی به‌ده‌ستهێنانی داهات نه‌بوو له‌ مستعمره‌كان به‌قه‌ده‌ر …

دایکۆ پاشای کورد زنجیرە ووتارێکە لە پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان” دەرهێنراوە حەمە میروەیسی نوسەری پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان”ە. “گەڕانەوەی مادەکان” بۆ یەکەم جار بە زمانی ئینگلیزی   لە ئەمریکا چاپ کراوە میروەیسی زنجیرە ووتارێکی لە پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان” ئامادە کردوە بۆ بڵاوکردنەوەی بە زمانی کوردی. ئەم زنجیرە ووتارە بەشێکی بچوکە لە پەڕتووکی …

ئەو بەڵێنانە چیبوون کە خومەینی بە ئەمەریکای دا و: ئارام مەحمود سێ رۆژ دوای رعیشتنی شای ئێران و جێهێشتنی وڵاتەکەی، ئایەتوڵلا خومەینی بە ئەمریکا رادەگەیەنێت، ئەگەر لایەنگرانی بگەنە دەسەڵات، ناردنی نەوت بۆ رۆژئاوا ناوەستێنن و پەیوەندی دۆستانەیان لەگەڵ ئەمەریکا دەبێت. بە پێی بەڵگەنایەک بە رێکەوتی ١٩/١/١٩٧٩ ئایەتوڵلا بە ئەمەریکای راگەیاندووە، …

کاریگەرترین جەنگەکان لەسەر نەوت (پێنج جەنگی نەوت لە جیهاندا)… لە سەد ساڵی رابردودا نەوت هۆکارێکی بەردەوام بوە بۆ دروستبونی جەنگ. وڵاتان جەنگیان هەڵگیرساندوە یان ستراتیژیەتیان بەکارهێناوە بۆ بەدەستهێنانی کێڵگە نەوتیەکان و رێگریان کردوە لە رکابەرەکانیان لە بەدەستهێنانی نەوتی خاو، کە بە هۆکاری سەرەکی دادەنرێت لە ئابوری و بازرگانی و دامەزراندنی …

دوارۆژ، لەكاتی نمایشكردن یان بڵاوكردنەوەی هەر ڤیدیۆیەك كە تایبەت بێت بە لاشەی مۆمیابووی شا رەمسیس-ی دووەمی فیرعەونەكانی میسر، رژێنێكی سپی بە دەمییەوە دەردەكەوێت. زاناكانی میسر گەیشتوونەتە ئەو باوەڕەی فیرعەون پێشتر هەوكردنی ماوەدرێژی هەبووە لە ددانەكان و جومگەكانیدا و لەكاتی مۆمیاكردنیدا لەناو دەمی ماوەتەوە. هاوكات زاناكان ئەوەشیان ئاشكرا كردووە، كە پێشتر …

گافریلۆ پرینسیب، لە 25/7/1894 لە لادێیەكی زۆر هەژار لە سڕبیا لەدایك بووەو خێزانەكەی لە 9 كوڕ پێكهاتبوون كە هەر بە منداڵی 6 یان مردوون. لەساڵی 1908 كاتێك راگەیەنرا كە بۆسنەو هەرسك خراوەتە سەر ئیمبراتۆریەتی “مەجەری نەمساوی”، ئەوەش بووە هۆی توڕەبوونی گەلانی باشوری ئەوروپا، ئەمەش وای لە گارفێلۆ كرد كە پەیوەندی بكات …

به‌شی سییه‌م سه‌لام ناوخۆش زمانی پەهلەوی زمانی پەهلەوی، زمانێكی كۆنی “ئێرانی” بووە. بە زمانێكی هیند و ئێرانی دادەنرێ‌ لێرەوەی ناسنامەی “فارس” و “كوردی” ئەو زمانە تێكەڵ دەبێ‌، چونكە مێژووی (ئێران) لەدوای ڕوخانی ئیمپڕاتۆریەتی (میدی) یەوە، خوێندنەوەیەكی “نەتەوەیی” بۆ كراوە و وشەی “ئێران” بە (فارس و وڵاتی فارس” شرۆڤەكراوە، بەڵام لەبنەڕەتدا …

سةلام ناوخؤش به‌شی دووه‌م زۆرجار دەقێك، مێژووێك دروست دەكات یان هەوڵ دەدرێ‌ بە بەهانەی دەقێكەوە، مێژووێك لەسەر مێژووێك دروست بكرێ‌ جا وەك چۆن حكومەتی سێبەری هەیە، ئەوە، بەڕای من، مێژووی سێبەریش هەیە تەئویل بۆ ڕوداوێكی مێژوی بكات یان لە ناو وەهمەو زەینی تاكەكانی كۆمەڵگادا ڕوداوێك دروست دەكات، بەو دیماكۆژیەتی وە …