چوار شه‌ممه‌ , تشرینی یه‌كه‌م 8 2025
Home / بەشی مێژووی كورد (page 114)

بەشی مێژووی كورد

تایبه‌ته‌ به‌ مێژووی كورد

گەریدە عەرەب و موسڵمانەکان لەساڵانی600تا1500چۆن باسی کوردیان کردووە.

گەریدە عەرەب و موسڵمانەکان لەساڵانی600تا1500چۆن باسی کوردیان کردووە.   نوسینی:فەرهاد پیرباڵ سه‌رجه‌م‭ ‬نووسه‌ر‭ ‬و‭ ‬گه‌ڕیده‌‭ ‬و‭ ‬زانا‭ ‬عه‌ره‌ب‭ ‬و‭ ‬ئیسلامییه‌كانی‭ ‬سه‌ده‌ی‭ ‬یازدەیه‌م‭ ‬تا‭ ‬شازدەیه‌م،‭ ‬له‌‭ ‬كتێبه‌كانی‭ ‬خۆیاندا‭ ‬ئاماژه‌‭ ‬به‌وه‌‭ ‬ده‌ده‌ن‭ ‬كه‌‭ ‬شاری‭ ‬مووسڵ‭ ‬و‭ ‬كه‌ركووك‭ ‬و‭ ‬خانه‌قین‭ ‬له‌‭ ‬ماوه‌ی‭ ‬ساڵانی‭ ‬تا‭ ‬ساڵانی‭ ‬1500‭ ‬سێ‭ ‬شاری‭ ‬كوردنشین‭ ‬و‭ ‬كوردیزمان‭ ‬بوونه‌،‭ ‬له‌وانه‌‭ …

Read More »

میس بێڵ بۆ ڕقی لە کورد بوو

میس بێڵ بۆ ڕقی لە کورد بوو   مەجید ساڵح گیرترود بیل (مس بیل) لەدایكبوی ١٤ی یۆلیۆی ١٨٦٨ لە ١٢ یۆلیۆی ١٩٢٦ كۆچی دوایی كرد، توێژەرو ئاسەوارناسی بەریتانی بوو، لە ساڵانی بیستی سەدەی بیستەم وەك راوێژكاری نوێنەری سیاسی بەریتانیا پیرسی كوكس كاری كردووە، لەداڕشتنی سیستمی سیاسیی عیراق‌و لكاندنی كوردستان بە …

Read More »

كــــورد لــەنـامـەكـانـی ״مـیـس بـێـڵ״ دا ‌

كــــورد لــەنـامـەكـانـی ״مـیـس بـێـڵ״ دا ‌‌ خــوێـنـەری بـەڕێــز: خاتوو گێرتروود بێڵ، كە بە میس بێڵیان خاتوونی بەغدا ناسرابوو، كەسێكی وریا و بلیمەت و شارەزای وڵاتانی دوورگەی عەرەب و عێراق بوو، عەرەبی و فارسی بە چاكی دەزانی و ساڵی 1917 لەگەڵ سوپای بەریتانیادا هاتبووە عێراق و سكرتێری كۆمیسیاری باڵا و بڕیار …

Read More »

کورد لە نامەکانی میس بێڵ دا

کورد لە نامەکانی میس بێڵ دا   لەئینگلیزییەوە: محەمەد حەمە ساڵح تـۆفـیـق به‌شی یه‌که‌م خــوێـنـەری بـەڕێــز: خاتوو گێرتروود بێڵ، كە بە میس بێڵیان خاتوونی بەغدا ناسرابوو، كەسێكی وریا و بلیمەت و شارەزای وڵاتانی دوورگەی عەرەب و عێراق بوو، عەرەبی و فارسی بە چاكی دەزانی و ساڵی 1917 لەگەڵ سوپای بەریتانیادا …

Read More »

نامەی شێخ مەحمود بۆ سەرۆکی ئەنجومەنی{{ کۆمەڵەی گەلان}} عصبە الامم پاریس ٢١ مارس ١٩٣١

نامەی شێخ مەحمود بۆ سەرۆکی ئەنجومەنی{{ کۆمەڵەی گەلان}} عصبە الامم پاریس ٢١ مارس ١٩٣١ بەڕێز جەنابی سەرۆک شانازی ئەوەم هەیە ترس وشکاتی نەتەوەیەکتان پێ ڕابگەیەنم کە خودی خۆتان خستوتانەتە ژیر ئینتداب وپاراستنی خۆتانەوە و دەشگوترێ ئەوەی ئینتداب دەکات، پارێزەریشە. ئەم نەتەوەیە نەتەوەی کوردە کە من زۆر شانازی بەوەوە دەکەم بە …

Read More »

مێژووی شاری هەولێر

مێژووی شاری هەولێر   مه‌زنده‌کان بۆ ئه‌وه‌ ده‌چن هه‌ولێر له‌ سنووری (٦٠٠٠)ساڵ به‌ر له‌ زایینه‌وه‌ نشینگه‌یه‌کی ئاوه‌دان بووبێ تا ئه‌مرۆش هه‌ر به‌رده‌وامه‌. – له‌ ساڵه‌کانی (٢٣٧١-٢٣١٦ پ.ز) وبه‌ مه‌به‌ستی ده‌ست به‌سه‌رداگرتنی داهات و فره‌ سامانێتی ده‌ڤه‌ره‌که‌، په‌لاماری هێرشه‌کانی سه‌رگۆنی ئه‌که‌دی گه‌یشتوونه‌ته‌ هه‌‌ولێر و ده‌ستی به‌سه‌رداگیراوه‌. سه‌ری سه‌رگۆنی ئه‌كه‌دی له‌ برۆنز …

Read More »

نەورۆز و كاوەی زوحاك و جەژنی مادەكان لە چەند دێڕە زانیاری نوێ

نەورۆز و كاوەی زوحاك و جەژنی مادەكان لە چەند دێڕە زانیاری نوێ   دامەزراندنی دەوڵەتی ماد و ساڵنامەی کوردی وپەیوەندی بە نەورۆزەوە…   ئێمە وەک میللەتی کورد میللەتێکی هێندە بەهێز بووین کە ڕۆژانێک خاوەنی ئیمپڕاتۆریەت بووین، بەڵام بەهۆی ئەو خۆخۆری و ناکۆکیانەی بەدرێژایی مێژوو هەبووە لە نێومان دا ئێمە کەوتین …

Read More »

پاشاکانی ئیمپڕاتۆریەتی ماد

پاشاکانی ئیمپڕاتۆریەتی ماد   دیاکۆ (٧٠٨ تا ٦٥٥ی پێش‌ زایین) ٥٣ساڵ درێژەی ھەبووە. فرۆرتیش (٦٥٥ تا ٦٣٣ی پ.ز.) ٢٢ساڵ درێژەی ھەبووە. ھەڤەخشترە (٦٣٣ تا ٥٨٤ی پ. ز.) ٤٩ساڵ درێژەی ھەبووە. ئەژیدەھاک (٥٨٤ تا ٥٥٠ی پ. ز.) ٣٤ساڵ درێژەی ھەبووە.   دیاکۆنزیکەی ٧٠٠ ساڵ پێش لە زایین لە نێو مادەکان‌دا کەسایەتییەک …

Read More »

سوڵتانه‌ عوسمانییه‌كان و كورد (1514 ــ 1930)

سوڵتانه‌ عوسمانییه‌كان و كورد (1514 ــ 1930)   ئه‌لفرید ژاكوب له‌ ساڵی  1853دا نووسیویه‌: (ئێزیدییه‌كان، كه‌ خه‌ڵكێكی جه‌نگاوه‌ر و كۆچه‌رن، هه‌میشه‌ توانای ئه‌وه‌یان هه‌یه‌ دوژمنه‌كانی خۆیان ته‌فروتونا بكه‌ن)   تنۆكێكی كرۆنۆلۆژیایی له‌ زه‌ریای تاوانه‌كانی سوڵتانه‌ عوسمانییه‌كان به‌رامبه‌ر به‌ كورد:   ـ له‌ 1514 له‌ جه‌نگی چالدیران، له‌نیوان شا ئیسماعیل سه‌فه‌ویی …

Read More »

كێشەی ویلایەتی موصل

كێشەی ویلایەتی موصل كێشەی ویلایەتی موصل كێشەی ویلایەتی موصل یەكێك بوو لەو كێشانەی لە دوای جەنگی یەكەمی جیهانی زۆر زەق بۆوە، بەڵام ئەوكێشەیە دەگەرێتەوە بۆ سەردەمی زوتر لە نێوان زلهێزەكان وەك (عوسمانی و سەفەوی)هەبوو ، بەشێوەیەكی فەرمی لە كۆتایی ساڵی (1924) وەكو كێشەیەكی نیودەولەتی هاتۆتە پێشەوە ومامەلەی لەگەل كراوە ، …

Read More »