Home / 2017 (page 47)

Yearly Archives: 2017

مێژووی سیکۆلاریزم لە تورکیا

مێژووی سیکۆلاریزم لە تورکیا   کوردستانی نوێ ئه‌تاتورك دامه‌زرێنه‌ری‌ ده‌وڵه‌تی‌ توركیای‌ هاوچه‌رخ كه‌ له‌ ساڵی‌ 1923 هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی‌ خه‌لافه‌ت و له‌دایكبوونی‌ كۆماری‌ توركیای‌ راگه‌یاند، ئه‌نقه‌ره‌ی‌ له‌ بری‌ ئیسته‌نبوڵ كه‌ پایته‌ختی‌ خه‌لافه‌تی‌ عوسمانی‌ بوو، كرده‌ پایته‌ختی‌ ده‌وڵه‌تی‌ توركیا. ئه‌تاتورك سه‌رده‌مێكی‌ نوێی‌ بۆ به‌رجه‌سته‌كردنی‌ سكۆلاریزم و به‌خۆرئاوایی‌ كردنی‌ ته‌واوه‌تی‌ له‌ توركیادا ده‌ستپێكرد، له‌سه‌ركردنی‌ …

Read More »

دابه‌شكردنی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست به‌سه‌ر ده‌وڵه‌تانی زلهێزدا

  دابه‌شكردنی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست به‌سه‌ر ده‌وڵه‌تانی زلهێزدا   ئامادەکردنی:زاهیر سدیق د. دلێر ئه‌حمه‌د حه‌مه‌د: په‌یمانی سایكس پیكۆ یاخود رێككه‌وتننامه‌ی سایكس پیكۆ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی له‌نێوان هه‌ردوو دیبلۆماتی گه‌وره‌ی به‌ریتانی و فه‌ره‌نسی ئه‌نجامدراوه‌، له‌نێوان سایكسی به‌ریتانی و پیكۆی فه‌ره‌نسی دواتر له‌كۆبوونه‌وه‌كاندا سازانۆف دیبلۆماتی گه‌وره‌ی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی روسیا، ئه‌ویش به‌شدار بوو له‌ ئیمزاكردنی …

Read More »

پەیوەندی مرۆڤ و میژوو

بۆچی میژوو دەخوێنین؟ئیمە چ كارمان بە میژوو هەیە؟خویندنەوەی میژوو چ سودیكی بۆ ئیمە هەیە؟ئەم پرسیارانە و چەندین پرسیاری دیكەی هاوشیوە پرسیاریی دوبارە و هەمیشەیی قوتابیكانم و بەشیكی زۆر لە خەلكی جیاوازە,تەنانەت رەنگە پرسیاری بەشێكی زۆری قوتابیانی بەشی میژووش بیت. سەرچاوەی ئەم پرسیارانە هەلقولاوی مامەڵەیەكی نەرینیانەیە لەگەڵ میژوودا,بە جۆری وەك مادەیەكی …

Read More »

مسته‌فا كه‌مال ئه‌تاتورك

مسته‌فا كه‌مال ئه‌تاتورك مسته‌فا كه‌مال ئه‌تاتورك، دامه‌زرێنه‌ری‌ توركیا هاوچه‌رخ و پاڵه‌وانی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ له‌ چاوی‌ موریده‌كانی‌ و دوژمنی‌ ئیسلام و روخێنه‌ری‌ خه‌لافه‌ت له‌ چاوی‌ نه‌یاره‌كانی‌، ئه‌تاتورك توانی‌ له‌ ماوه‌ی‌ چه‌ند ساڵێكی‌ كه‌مدا وه‌ك فه‌رمانده‌یه‌كی‌ سه‌ربازیی‌ و پاشان وه‌ك سه‌ركرده‌یه‌كی‌ سیاسی‌ ده‌ربكه‌وێت و  خه‌لافه‌تی‌ عوسمانی‌ هه‌ڵبوه‌شێنێته‌وه‌ و له‌ جێگه‌یدا توركیای‌ هاوچه‌رخ دابمه‌زرێنێت …

Read More »

شه‌نگال مێژوویەکی كاره‌ساتبار ‌

شه‌نگال مێژوویەکی كاره‌ساتبار ‌ ‌ ئێزدییه‌كان ئه‌و كه‌مینه‌یه‌ن به‌ درێژایی‌ مێژوو سته‌میان لێ‌ ده‌كراوه‌، ئازار دراون، له‌ سه‌رده‌می‌ فتوحاتی‌ ئیسلامه‌وه‌ تا ئه‌مڕۆ زیاتر له‌ 74 فه‌رمانی‌ قڕكردن و قه‌تڵوعام كردنیان بۆ ده‌رچووه‌، ئه‌م كه‌مینه‌یه‌ له‌ سه‌رده‌می‌ سه‌فه‌وییه‌كان و عوسمانییه‌كاندا چه‌ندین جار رووبه‌رووی‌ هێرش و داگیركاری‌ بوونه‌ته‌وه‌. چیرۆكی‌ سته‌ملێكردن و داگیركردنی‌ …

Read More »

مێژووی كورد له‌ ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەوە تا سەرەتاکانی سەدەی بیستەم

مێژووی كورد له‌ ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەوە تا سەرەتاکانی سەدەی بیستەم‌ ئاماده‌كردنی: زاهیر سدیق به‌شی‌ دووه‌م په‌یماننامه‌ی ئه‌رزرۆمی دووه‌م ساڵی 1847 ئه‌م په‌یمانه‌ له‌شاری ئه‌رزرۆم له‌باكووری كوردستان له‌نێوان ده‌وڵه‌تی قاجاری له‌سه‌رده‌می فه‌رمانڕه‌وایه‌تی محه‌مه‌د شای قاجارو ده‌وڵه‌تی عوسمانی له‌سه‌رده‌می فه‌رمانڕه‌وایه‌تی سوڵتان عه‌بدول مه‌جیدی یه‌كه‌م به‌ئاماده‌بوونی نوێنه‌رانی هه‌ردوو ده‌وڵه‌تی ڕوسیای قه‌یسه‌ری وبه‌ریتانیا مۆركرا، …

Read More »

فەقێ‌ ئەحمەدی دارەشمانە باپیرەگەورەی میرەكانی میرنشینی بابان (1610-1660)

فەقێ‌ ئەحمەدی دارەشمانەباپیرەگەورەی میرەكانی میرنشینی بابان (1610-1660) ‌‌ عومەر ئیسماعیل مارف یەكێك لە كەسایەتییە دیارەكانی ناو مێژووی كورد و بە تایبەت باشووری كوردستان(فەقێ‌ ئەحمەدی دارەشمانە)یە كە بە دامەزرێنەری(پێنجەمین)بنەماڵەی بابان دادەنرێت، دەسەڵات و قەڵەمڕەوییەكەی بووە بە بنچینەی دروست بوونی میرنشینی بابان و دوای خۆی كوڕ و كوڕەزاكانی درێژەیان بە فەرمانڕەواییەكەی داوە. …

Read More »

ڕۆژنامەی ( ڕێیا تازە ) تەمەندرێژترین رۆژنامەی کوردی ، لە سۆڤیەتی جاران دەردەچوو ‌

ڕۆژنامەی ( ڕێیا تازە ) تەمەندرێژترین رۆژنامەی کوردی ، لە سۆڤیەتی جاران دەردەچوو ‌   جه‌میل مه‌لاقه‌ره‌‌ زۆرن ئه‌وانه‌ی كه‌ نه‌بزی سیسته‌می‌ سۆسیالزمی و ژیانی یه‌كسانی و وه‌كیه‌كی ده‌كه‌ن، دوای هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی یه‌كێتی سۆڤییه‌ت ئه‌وانیش به‌ خێرایی مامز بایاندایه‌وه‌ سه‌ر سیسته‌می ( لێخوڕه‌ ده‌شته‌و بازاری ئازاده‌و به‌ كه‌یف وماشای خۆتان بیفرۆشن …

Read More »

قازی محه‌ممه‌د

ن: رێبوار مه‌عرووف زاده‌ مێژووی مرۆڤایه‌تی مڵمڵانێ و ناته‌باییه‌کی بازنه‌ییه‌ له‌ مرۆڤه‌وه‌ بۆ مرۆڤ،‌‌ که‌ له‌ ئاستی ورد و تاکه‌وه‌ له‌ نێوان ئه‌ندێشه‌ و کرده‌وه‌ی مرۆڤه‌کانه‌‌وه‌ به‌ره‌و ئاستی فره‌ و کۆمه‌ڵگه‌کانه‌‌وه‌ هه‌ڵده‌کشێ و له‌ نێوان ئایین، ئایدیۆڵۆژی و نه‌ته‌وه‌کان له‌ سه‌ر خاک، ده‌ریا و سامان و ده‌سه‌ڵات به‌رجه‌سته‌‌ و سه‌ر …

Read More »

مه‌م و زین ی ئه‌حمەدی خانی و دەوری وی لە دەرکەوتنی ووشیاریی نەتەوەیی کوردی دا

مارتین ڤان بڕاونێسن وەرگێڕان لە ئینگلیسییەوە : حەسەنی قازی زیاتر لە سێسەد ساڵ لەمەو پێش، شاعیری کورد و زانای موسوڵمان ئەحمەدی خانی شاکاری خۆی مەم و زین ی تەواو کرد،کە ناسیۆنالیستە کوردەکان ئەو شوێنەوارە بە حەماسەی نەتەوەیی خۆیان دەزانن. مەم و زین لە لایەکەوە داستانی ئەوینێکی گەورە و کارەساتاوییە، لە …

Read More »