ئەمرۆ لە مێژوو

 

ئەمرۆ لە مێژوو

هەموو رۆژێک لە ماڵپەرى مێژووى کورد هەموو شتێک بزانە کەوا لەم رۆژە روویداوە لە سالانى رابردوو بە درێژایی مێژوو.

رووداوه‌كان:

13/7/1444: له‌ شه‌ڕی نێوان سوپای عوسمانی و سوپای سرب و مه‌جه‌ر به‌ داگیركردنی چه‌ندین ناوچه‌ له‌ لایه‌ن سوپای عوسمانی ده‌ره‌نجام سه‌ركرده‌ی مه‌جه‌ر سه‌ركه‌وت به‌ سه‌ر هێزه‌كانی سوڵتان مورادی سلێمانی له‌ شاری نیس.

13/7/1837: شاژنه‌ فیكتۆریا شاژنی شانشینی یه‌كگرتوو ده‌گوازرێته‌وه‌ بۆ كۆشكی به‌رمه‌نگه‌هام  تا ببێت به‌ یه‌كه‌مین شاژن كه‌ نیشته‌جێی ئه‌و كۆشكه‌ ببێت كه‌ تا ئێسته‌ش باره‌گای سه‌ره‌كی خێزانی ده‌سه‌ڵاتداره‌.

13/7/1854: تیرۆركردنی والی میسر عه‌باس حیلمی یه‌كه‌م له‌ كۆشكه‌كه‌ی له‌ (بنها).

13/7/1878: مۆركردنی په‌یمانی به‌رلین و دابه‌شكردنی بولگارستان به‌ سی به‌ش و پشتگیریكردنی په‌یمانی سیڤانۆ كه‌ له‌ به‌رژه‌وه‌ندی روس و ئه‌رمه‌ن بوو به‌ڵام كێشه‌ی كورد پشتگوی خرا.

13/7/1908: عوسمانیه‌كان جاری(مه‌شروتیه‌ت) یان دا.

13/7/1917: به‌هۆی هه‌وڵی روسه‌كان له‌ شاری كرماشان له‌ گوندی بیندار یه‌كه‌م كۆنگره‌ی مێژوویی له‌ خۆرهه‌ڵاتی كوردستان به‌سترا كه‌ سی رۆژی خایاند و سه‌ركرده‌كانی كورد و نوێنه‌ری روس و به‌ریتانیا و ئێران به‌شداریان تێداكرد.

13/7/1930: ده‌ستپێكی یه‌كه‌مین پاڵه‌وانێتی جامی جیهانی تۆپی پێ له‌ ئۆرۆگوای.

13/7/1932: بڵاوكردنه‌وه‌ی یه‌كه‌مین ژماره‌ی گۆڤاری (زاری كرمانجی) له‌ لایه‌ن (حوسێن حوزنی موكریانی) له‌ هه‌ولێر.

13/7/1960: گۆڕی نازنانی ناوداری كورد (سه‌عیدی نوڕسی) یان له‌ گۆڕسانی شاری (ئۆرفه‌) ی باكووری كوردستان ده‌رهێنا و بردیان بۆ شوێنێكی نادیار له‌ شاری (ئه‌سپارته‌)ی وڵاتی یۆنان.

13/7/1979: چه‌كداره‌ فه‌له‌ستینیه‌كان باڵیۆزخانه‌ی میسریان داگیركرد له‌ توركیا  بۆ ناڕه‌زایی سه‌باره‌ت به‌ رێكه‌تننامه‌ی كامب دیڤد له‌ نێوان میسر و ئیسرائیل.

13/7/1989: هه‌واڵگیریی ئێرانی سكرتێی حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران (عه‌بدولره‌حمان قاسملۆ)ی له‌ (ڤیه‌ننا) تیرۆركرد.

13/7/1992: ئیسحاق رابین بۆ جاری دووه‌م، بوو به‌ سه‌ره‌ك وه‌زیرانی ئیسرائیل.

13/7/2003: دامه‌زراندنی ئه‌نجومه‌نی حوكم له‌ عێراق.

13/7/2006: بۆردومانی فڕۆكه‌خانه‌ی ره‌فیق حه‌ریری له‌ به‌یروت له‌ لایه‌ن سوپای ئیسرائیله‌وه‌.

13/7/2010: سه‌رۆكایه‌تی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران و حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان بڕیاریدا به‌ پێدانی پێشینه‌ی خانووبه‌ره‌ بۆ گوندنشینان په‌سه‌ند بكرێت.

13/7/2011: روودانی سی ته‌قینه‌وه‌ له‌ (مومبای) كه‌ بووه‌ هۆی كوژرانی 21 كه‌س و برینداربوونی 143 كه‌س.

13/7/2014: هه‌ڵبژارده‌ی ئه‌ڵمانی جامی جیهانی تۆپی پێی برده‌وه‌ بۆ جاری چواره‌م دوای بردنه‌وه‌ی له‌ ئه‌رجه‌نتین  به‌ گۆڵێك به‌رامبه‌ر به‌ هیچ  كه‌ له‌ یاریگای (ماراكانا) له‌ ریودو جانیرۆی پایته‌ختی به‌رازیل ئه‌نجامدرا.

له‌دایكبوون:

13/7/100 پ.ز: لە دایکبوونى ئیمبراتۆر یۆلیۆسی قه‌یسه‌ر، یه‌كه‌م به‌تریكی رۆمانی.

13/7/1527: لە دایکبوونى جون دی، زانای ئینگلیزی له‌ زانستی فه‌له‌ك و بیركاری و جوگرافیا و ئه‌ستێره‌ناسیدا.

13/7/1608: لە دایکبوونى ئیمبراتۆر فردیناندی سێهه‌م، ئیمبراتۆری ئیمبراتۆریه‌تی رۆمانیای پیرۆز.

13/7/1906: لە دایکبوونى فیرده‌وس محه‌مه‌د، ژنه‌ ئه‌كته‌ری میسری.

13/7/1921: لە دایکبوونى ئیرنست گولد، مۆسیقاری ئه‌مریكی به‌ نه‌ژاد نه‌مساوی.

13/7/1922: لە دایکبوونى ئه‌نگار یور گنسن، سه‌ره‌ك وه‌یزرانی دانیمارك.

13/7/1934: لە دایکبوونى وولی سوینكا، نوسه‌ری نێجیری و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی ئه‌ده‌بی ساڵی 1986ز.

13/7/1935: لە دایکبوونى جاك كمب، سیاسه‌تمه‌داری ئه‌مریكی.

13/7/1941: لە دایکبوونى ئه‌حمه‌د خه‌لیل، ئه‌كته‌ری میسری.

13/7/1941: لە دایکبوونى رۆبه‌رت فوریسته‌ر، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.

13/7/1942: لە دایکبوونى هاریسون فورد، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.

13/7/1944: لە دایکبوونى ئیرنو روبیك، ته‌لارسازی هه‌نگاری.

13/7/1950: لە دایکبوونى ما یینگ جیو، سه‌رۆكی تایوان.

13/7/1954: لە دایکبوونى سیزین ئاكسو، ژنه‌ گۆرانیبێژ و ئه‌كته‌ری توركی.

13/7/1979: لە دایکبوونى كریگ بیلامی، یاریزانی تۆپی پێی ویلزی.

13/7/1985: لە دایکبوونى گییرمو ئوچوا، گۆڵچی تۆپی پێی مه‌كسیكی.

 

وه‌فات:

13/7/678: کۆچی دوایی خاتوو عائیشه‌ی كچی ئه‌بوبه‌كر، هاوسه‌ری پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای له‌سه‌ر).

13/7/1854: کۆچی دوایی عه‌باس حیلمی یه‌كه‌م، والی میسر.

13/7/1995: کۆچی دوایی علی الوردی، كۆمه‌ڵناس و مێژوونوسی عێراقی.

13/7/1921: کۆچی دوایی گبریال لیبمان، زانای فیزیای فه‌ره‌نسی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی فیزیای ساڵی 1908ز.

13/7/1974: کۆچی دوایی باتریك بلاكیت، زانای فیزیای ئینگلیزی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی فیزیای ساڵی 1948ز.

13/7/1977: کۆچی دوایی كه‌مال ره‌فعه‌ت، سیاسه‌تمه‌دار و عه‌سكه‌رتاری میسری.

13/7/1989: کۆچی دوایی عه‌بدولره‌حمان قاسملۆ، سكرتێری حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران.

13/7/1995: کۆچی دوایی د. عه‌لی وه‌ردی، زانای كۆمه‌ڵناسی عێراقی.

13/7/2009 : کۆچی دوایی ئه‌مین حافز، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی لوبنان.

13/7/2009: کۆچی دوایی عه‌بدولا بن جه‌برین، زانای ئاینی سعودی.

13/7/2010: کۆچی دوایی سدیقی گچكه‌، چالاكوان له‌ بواری وه‌رزشدا له‌ كوردستان.

13/7/2011: کۆچی دوایی حه‌سه‌ن دكاك، ئه‌كته‌ری سوری.