بەشی مێژووی كورد

 پەیسەر سەركردەی موسڵمانی كورد سەڵاحەدینی ئەیوبی، ناوی تەواوی سەڵاحەدین كوری نەجمەدین ئەیوبی كوری شادی كوری مەروانه، لە سالی ١١٣٧ز لە شاری تكریت لەدایك بووه. سەڵاحەدین سەر بە هۆزیكی كوردە بە ناوی ڕەوادی لە گوندی دوین لە ناوچەی ئاران لە ئازەربایجان دەژیان، هۆزی ڕەوادی دەگەریتەوە بۆ تیرەی هەزبانی كە یەكیكە لە …

مێژوو: بریتییە لەگێڕانەوەو نووسینەوەی ئەوەی لەرابردووا ڕوویاوە، لێکۆڵینەوە لەسەر هۆکاری رووداوەکە، لێکدانەوەو شرۆڤەکردن‌و بەستنەوەی بەکات‌و سەردەمی خۆیەوە، بەراوردکردنی لەگەڵ ئێستا‌و پێشبینیکردن بۆ داهاتوو، هەر لێکۆڵینەوەو قسەکردنێک لەسەر مێژوو بەهزرو بیرکردنەوە بنووسرێتەوە، بایەخی زانستیی نابێت. لەڕوانگەی پێناسەی مێژووەوە کە شرۆڤەو لێکدانەوەی سەردەمی خۆیەتی‌و بەستنەوەی بەئێستاوەو پێشبینیکردن بۆ داهاتووش، بۆیە بەگرنگی ئەزانم …

شۆڕشی‌ ئه‌یلول هیچ جیاوازییه‌كی نه‌بوو له‌گه‌ڵ شۆرشه‌كانی پیشخۆی چونكه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای عه‌شایه‌ری دامه‌زرابوو ، هه‌ر عه‌شره‌تێك پارێزگاری‌ له‌ ناوچه‌كانی‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی‌ خۆیان ده‌كرد‌و به‌رپه‌رچی‌ هه‌ر هێرشێكیان ده‌دایه‌وه‌ كه‌له‌لایه‌ن سوپای‌ عێراقه‌وه‌ بكرایه‌ته‌ سه‌ریان، مه‌لا مسته‌فا سه‌رپه‌رشتی شۆرشی ده‌كرد به‌ڵام شۆرش خاوه‌نی سه‌ركردایه‌تییه‌كی یه‌كگرتوو نه‌بوو نه‌خشه‌ رێگایه‌كی ستراتیژییان نه‌بوو فه‌رمانده‌ مه‌یدانیه‌كانیش به‌ …

Shakhawan Hamadamin ناوچەی هەکاری یەکێکە لە شوێنانەی کە چەندین زانا و سەرکردەی سەربازی تێدا هەڵکەوتووە ، کە هەمیشە بوونەتە جێگای شانازی کورد و مێژووی ئیسلام ، یەکێك لەوانە فەقێ عیسای هەکاریە . فەقێ عیسا ناوی تەواوی ئەبو محمەد عیسی کوری محمد کوری عیسی یە ، پێدەگوترا (هەکاری) بەهۆی شوێنی لەدایك …

به‌شی یه‌که‌م  د. ئاسۆس محه‌‌مه‌د‌ مه‌لا قادر  سه‌رچاوه‌ سه‌ره‌کیه‌کانی نووسینه‌وه‌ی مێژووی ئه‌ڕاپخا (که‌رکوک) له‌ نێوان ساڵانی ۱٥۰۰- ۱۳٤. ب.ز بریتین له‌و ده‌قه‌ مێخیانه‌ی‌ به‌ زمانی ئه‌که‌دی (بابلی ناوه‌ڕاست)  نووسراون   .زمانی ئه‌م ده‌قانه‌ کاریگه‌ریه‌کی ڕاستوخۆی شێوه‌زاری ناوچه‌که‌یان پێوه‌ دیاره‌ و کاریگه‌ری زمانی ئاخێوه‌رانی ناوچه‌که‌یان له‌سه‌ره‌، که‌ به‌ زمانی خوری دواون. ئه‌م ده‌قانه‌ به‌شێوه‌یه‌کی سه‌ره‌کی له‌ …

  ئێمە دەزانین بەر لە داهێنانی نووسین مرۆڤەکان چیرۆک و ڕووداوەکانیان زارەو زار بۆ یەکدی دەگێڕایەوە، نەوەی هاوچەرخی ڕووداوەکە بۆ نەوەکانیان و ئەوانیش بۆ نەوەی دواتر، ئیدی دەماو دەم بۆ ماوەیەکی درێژ بیرەوەری ڕووداوە گرنگەکانیان لە فەوتان دەپاراست، بۆ ئەم مەبەستەش ڕووداوەکانیان تێکەڵ بە بەیت و گۆرانی و ئاوازە فۆلکلۆریە …

وەرگێڕان: شاهین كه‌ریمی پێناسه‌ كاتێ باس له‌ زمانی كوردی ده‌كرێ، مه‌به‌ست ئه‌و زمانه‌یه‌ كه‌ كورده‌كان هه‌نووكه‌ قسه‌ی پێ ده‌كه‌ن. هه‌ندێ له‌ زمانناسان و ڕۆژهه‌ڵات ناسان كه‌ هۆگری زمانی كوردی بوون، زانیاری زۆریان چ به‌ شێوه‌ی گشتی یان تایبه‌تی نوسیوه‌ و وتویانه‌ : كوردی له‌ زومڕه‌ی زمانه‌ هێند و ئۆوروپاییه‌كانه‌ و …

حه‌سه‌ن مه‌لا له‌م شیكاریه‌ هه‌وڵده‌ین له‌لایه‌نی‌ و یاسای‌ و سیاسی‌ و مێژووی‌ به‌شێك له‌ پاوانخوازی و داگیركاری‌ ده‌ڵه‌تی‌ عوسمانی‌ ده‌وێنێ‌ و توركیای‌ ئه‌مرۆ، ئه‌و سته‌مكاری‌ و جینۆسایدانی‌ به‌ ئه‌نجامی‌ گه‌یاندوه‌ له‌ ڕابردوودا باسی لێوه‌ بكه‌ین. جینۆساید به‌پێی‌ یاسا بۆ یه‌كه‌م جار له‌ ساڵی‌ 1933 بۆ یه‌كه‌م جار له‌ لایه‌ن دادوه‌ری‌ …

ئامادەكردنی: كوردستانی نوێ‌ مێژوونووسی بەناوبانگی عیراقیی عیماد عەبدوسەلام رەوف، پێیوابوو یەكێك لەهۆكارە زۆر دیارەكانی نەنووسینەوەی مێژووی كوردو كوردستان لەمێژووی دووری كوردستان، نەبوون یان دروستنەبوونی شار بووە لەكوردستان، چونكە بەقسەی ئەو شار دەرەنجامی پێشكەوتنی كۆمەڵگایەو مێژووش لەشار دەنووسرێتەوە. د. عیماد عەبدوسەلام رەوف سیمینارێكی لەژێر ناونیشانی (كوردو مێژوو نوسینەوە) لە كتێبخانەی تەفسیر …

دڵشاد تاڵەبانی زۆربەی میللەتان لە كۆنەوە مێژووی خۆیان نووسیوەتەوە، تەنانەت ئەوانەش كە ئێستا نەماون، وەك ئاشوری، بابلی، سۆمەری، فارسەكان، میللەتانی هیندوستان، فیرعەونییەكان، یۆنانی و رۆمانەكان. هەمووان رووداوە گەورەكانیان تۆمار كردووە، تەنها كورد نەبێت كە مێژووی دیار نییە، سەرەڕای ئەوەی دەیان ملیۆنە و لەهەموو رووداوە گرنگەكانی ناوچەكەدا لە كۆنەوە بەشداربوون و …