شاسوار هەرشەمی.. تێبینی: ئهم بابهته پێش 6 ساڵ نوسراوه، بهڵام بۆ یهکهمین جاره که بڵاوی دهکهمهوه. سوڵتان عەبدولحەمیدی دووەم، لە ساڵی ١٨٧٦ زاینی ھاتە سەر تەختی خەلافەتی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی. دوای ٣٣ ساڵ پاشایی، واتا لە ساڵی ١٩٠٩ی زاینی، لە لایەن کۆمەڵەیهکی سیاسی نھێنی بە ھێز، لە کاربەدەستانی گەورەی دەوڵەت، …
Read More »فەریدە كوهی كەمالی : راپەڕینەكەی سمكۆ نەتەوایەتیی یان خێڵگەرایی
راپەڕینەكەی سمكۆ نەتەوایەتیی یان خێڵگەرایی فەریدە كوهی كەمالی وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: دكتۆر یاسین سەردەشتی دەروازە لە ئێراندا، خولیا كوردییەكان بۆ سەربەخۆیی، پێشكەوتنی ئابووریی، هەروەها لەبەرچاوگرتنی مافی كەلتووریی كاتێك پەرەیسەند وەك ئاكامێكی ئەو پرۆسە سیاسییو ئابوورییەی سەبارەت بە گۆڕینی شێوەژیانی خێڵەكانو كۆچەرییەكان لەلایەن حكومەتی ناوەندی رەزاشاوە جێبەجێكرابوو. ئەم پرۆسەیە كە لە …
Read More »بەکر شوانی : بەسەرهاتی کتێبێکی ساختەی عوسمانی دەربارەی کورد
کۆماری تورکیا پاش دامەزراندنی لە ساڵی ١٩٢٣دا پرۆژەی “کۆمەڵگەیەکی خاوەن یەک نەتەوە، یەک زمان، یەک کولتوور و یەک مێژوو”ی خستە بواری جێبەجێکردنەوە. بەڵام تورکەکان زۆر زوو هەستیان کرد کە کوردەکان گەورەترین و تاکە تەگەرەی بەردەم پراکتیزەکردنی پرۆژەکەیانن. ئاخر هەرچی ئەرمەنییەکان بوون، بەشێکیان لە کۆمەڵکوژییەکەی بەهاری ساڵی ١٩١٥دا کوژرابوون و ئەوانی …
Read More »سیاسهت و ئاین له ڕۆژههڵاتى كوردستان (بهسهرنجدانێك بۆ مهكتهب قورئان له كاتى شۆڕشى ئێرانیدا له ساڵى 1979دا)
نوسینى، سهباح موفیدى. سهرچاوه: جۆرناڵی زانستی سیاسهت و یاسا: سهنتهری کهنهدی زانست و یاسا وهرگێرانى له ئینگلیزیهوه، ناوهندى میللهت بۆ توێژینهوه پوخته ئهم لێكۆڵینهوهیه تاوتوێی وهزیفهى سیاسى ئاین دهكات لهڕۆژههڵاتى كوردستان (كوردستانى ئێران) له كاتى شۆڕشى ئێرانى لهساڵى 1979 دا، لهگهڵ ساڵانى سهرهتاى دواى سهركهوتنى شۆڕشهكه. ههوڵدهدات وڵامى …
Read More »سلێمانی لەنێوان كەلتووری ئاژەوەگێڕیی،یان كەلتووری بەرەنگاربوونەوە؟
سلێمانی لەنێوان كەلتووری ئاژەوەگێڕیی،یان كەلتووری بەرەنگاربوونەوە؟ نیاز سەعید عەلی وەسفكردنی سلێمانی بەشارێكی ئاژەوەگێڕ؛ ناساندنێكی تازە نییە، بەڵكو قسەیەكی كۆنەو ئەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی داگیركردنی ئەم شارە، لەلایەن ئینگلیزەكانەوە لەكۆتاییەكانی جەنگی جیهانیی یەكەمدا، ئەو كاتەی كە خەڵكی ئەم شارە؛ ئامادە نابن سەرنەوی بكەن بۆ داگیركەرانی ئینگلیزو بەخەباتی مەدەنیی و چەكداریی ڕووبەروویان ئەبنەوە، …
Read More »سمكۆی شكاك, وەرچەرخانێكی گرنگ لە ناسیۆنالیزمی كوردی لە رۆژهەڵاتی كوردستان
سمكۆی شكاك, وەرچەرخانێكی گرنگ لە ناسیۆنالیزمی كوردی لە رۆژهەڵاتی كوردستان نووسینی: سامان مستەفا رەشید ماستەر لە مێژووی نوێ و هاوچەرخدا دوای كودەتای شوباتی 1921 لە ئێران كە ئەوكات هێشتا رەزاخان وەزیری جەنگ بووو دوو بیرۆكەی لەسەردابووو لەمەڕ بارودۆخی ئێران: یەكێك دامەزراندنی سوپایەكی نوێ و بەهێز. دووەم, كۆتاییهێنان بە نائارامی و ئاڵۆزییەكانی …
Read More »كورد و رۆژههڵاتی ناوهڕاست
كورد و رۆژههڵاتی ناوهڕاست مهحمود كهریم ئهحمهد پێشهكی: مرۆڤ ههرگیز به تهنیا نهژیاوه, ههمیشه به كۆمهڵ له خهباتی سهخت و پڕرٍهنج و خوێناویدا بووه لهپێناوی ژیان و مان و ئازادی خۆی و گواستنهوه له قۆناغی یاسای دڕندهگهرێتی جهنگهڵهوه بۆ یاسای مرۆڤی كۆمهڵایهتی. دیاره مێژووش وهك ئاوێنهی دوێنێ وایه ئهمڕۆ و …
Read More »یەکەم رۆژنامەى کوردى لە کوردستاندا لەلایەن مێجەرسۆنەوە دەرکراوە
یەکەم رۆژنامەى کوردى لە کوردستاندا لەلایەن مێجەرسۆنەوە دەرکراوە پ. ى. سەلام ناوخۆش-زانکۆى سەلاحەدین لە قۆناغى شەڕ و ئاشتیدا، چەندەها ئەفسەر و کارمەندى ئینگلیز هاتونەتە کوردستان، لەنێوان ئەوانەدا، میجەرسۆن وەک کوردیزان و کوردناس و سیاسەتمەدار و رۆژنامەنووسێک لە هەموویان زیاتر ناسراوە. ماوەیەک بەناوى خوازراو خۆ بەکورد و موسڵمان لە کوردستان ژیاوە. …
Read More »شێخ سەعیدی پیران سەرکردەی باکور له ئان و ساتی لە سێدارەدانیدا
داناز عبد الرحمن شێخ سەعیدی پیران (١٨٦٥-٢٩ی حوزەیرانی ١٩٢٥ لە ئامەد) شۆڕشگێڕێکی کورد بوو کە لە ١٩٢٥دا بە یارمەتیی ژمارەیەکی زۆری پێشمەرگە دژ بە حکوومەتی کۆماری تورکیا شۆڕشی کرد و بۆ ماوەیەکی زۆر گەمارۆی شاری ئامەدیان دا بەڵام ھێزەکەیان تێکشکا و پاشان شێخ سەعید لە سێدارە درا. شیخ سەعید ساڵی …
Read More »عادیلە خانم (١٨٥٩-١٩٢٤)
داناز عەبدولڕەحمان عادیلە خانم (دانیشتوو لە ناوەڕاستدا) لە ھەڵەبجە (کۆبونەوەی لەگەڵ ماژۆر سوان (مێجەرسۆن) ساڵی ١٩١٩) خاتوو عادیلە خانم (١٨٥٩-١٩٢٤) ئافرەتی دەسەڵاتدار و کارگێری ھۆزی جاف و ھاوسەری عوسمان پاشای جاف و کچی عەبدولقادر بەگی ساحێبقڕان و دایکی ئەحمەد موختار جاف و تاھیر بەگی جاف دوو شاعیری ناودار بووە. ئینگلیزیەکان …
Read More »