مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ بێته‌له‌كان‌و جفره‌سازی‌ شۆڕشی‌ ئه‌یلول، له‌دو توێی‌ كتێبێكدا ورده‌كاری‌ ژیانی‌ مه‌لای‌ مسته‌فای‌ بارزانی‌ ئاشكراده‌كات، ئه‌و كه‌ ماوه‌ی‌ چوارده‌ ساڵ یاوه‌رێكی‌ زۆر نزیكی‌ بارزانی‌ بوه‌، باس له‌ژیانی‌ رۆژانه‌ی‌ ده‌كات‌و روداوه‌كانی‌ ئه‌و ماوه‌یه‌ی‌ رۆژ به‌ڕۆژ تۆماركردوه‌.    ئا: بارام سوبحی‌ شه‌وكه‌ت مه‌لا ئیسماعیل حه‌سه‌ن له‌(22/4/1937) له‌ سلێمانی‌ له‌دایكبوه‌. دوای‌ ته‌واكردنی‌ كۆلیجی‌ …

ئەو ئافرەتەی كوردستانی دابەشكرد نەك سایكس پیكۆ . كورد تەنیا سایكس- پیكۆ بە دابەشكەری كوردستان دەزانن ، بەڵام ئەوان دوو دیپڵۆمات بوون كە كاریان جێبەجێكردنی رێككەوتنەكانی حكوومەتەكانیان بوو ، دەوترێت كورد رووداوە مێژووییەكان لە بیر دەكەن و بگرە لە مێژوویشیان شارەزا نین تا بتوانن داهاتووی لەسەر بنیات بنێن . دابەشكەری …

مسعود محمد ژیان لە نووکیەوە کێشە و گرێ و گاڵ و تەنگوچەڵەمەیه. بەر لە ژیان، بوون و سروشت بە تێکڕایی، لە یەکتر خشان و بەیەکدا هاتن و تێکهەڵقژان و یەکتر خستن و کاری ئەوتۆییە… بە داخەوە. لەم دەریا بێ سەروبن و پایانەی ئەرک و سەختی و دژایەتی و بینبڕکێ و …

سەردار سمكۆ شكاك، ساڵی١٨٧٥ له‌دایک بووه ‌و پاش مردنی‌ باوکی‌ و تیرۆرکرانی جه‌عفه‌ر ئاغای‌ برای‌، سه‌رکردایه‌تی‌ هۆزه‌که‌ی‌ خۆی‌ گرتۆته‌ده‌ست و له‌دوای‌ جه‌نگی‌ یه‌که‌می‌ جیهانییه‌وه ‌هاتۆته ‌مەیدانی خه‌بات و کوردایه‌تی‌یه‌وه‌.  ‌له ‌ساڵانی‌ جه‌نگی‌ یه‌که‌می‌ جیهانیدا سمکۆ له ‌هیچ چالاکییه‌کی‌ سیاسیدا به‌شداری‌ نه‌کرد، به‌ڵام هێزه‌کانی‌ روسیه‌ گرتیان و دووریان خسته‌وه ‌بۆ “تفلیس” …

بیبلۆگرافیای كاره‌سات و راپه‌ڕینی‌ قه‌ڵادزێ‌ ‌ ‌ مۆفه‌ق میراوده‌لی‌ كۆمه‌ڵكوژی‌ 24/4/1974 له‌ قه‌ڵادزێ‌ له‌لایه‌ن ڕژێمی‌ به‌عسی‌ رووخاوه‌وه‌، تاوانێكی‌ قێزه‌ونه‌ ده‌رهه‌ق به‌میلله‌تی‌ كوردو ناوچه‌ی‌ پشده‌ر، بۆردومانكردنی‌ شاری‌ قه‌ڵادزێ‌‌و زانكۆی‌ سلێمانی‌، زیانێكی‌ گه‌وره‌ی‌ مادی‌‌و مه‌عنه‌وی‌ لێكه‌وته‌وه‌، ده‌رئه‌نجام‌و كاریگه‌ری‌ فره‌ ره‌هه‌ندی‌ به‌دوای‌ خۆیدا هێنا، به‌شێوه‌یه‌ك ئه‌و كۆمه‌ڵكوژیه‌ له‌هه‌ناوی‌ جه‌ماوه‌ردا ره‌نگیدایه‌وه‌، دواتر چه‌ندان ناڕه‌زایه‌تی‌ …

تڕاژیدیای کوردەکان   نوسینی: هێنری کیسنجەر… وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: شەفیقی حاجی خدر… {کورتە بەراییەکی وەرگێڕ: ئاشبەتاڵ، کارەسات، شکست، نوشست، نسکۆ، هەرەس، روخان، تێکشکان… کۆمەڵە وشەیەکن ئەگەر بەتەواویش هاوواتا نەبن ئەوا واتاکانیان لەیەک نزیکن، هەموشیان بەپێی ماخۆی نوسەر، قسەکەر بۆ وێناکردنی کۆتاییه شومەکەی شۆڕشی ئەیلول لە ١٩٧٥دا بەکاردێ. بێگومان بۆئەمەش هۆکاری نێوەخۆ …

ئەو نامانەی میس بێڵ كە باسی كورد و مەسەلەی كوردیان تێدا هاتووە  ‌ خوێنەری بەڕێز، ئەمە كۆمەڵە نامەیەكی تری «میس بێڵ»ە كەوا كەم و زۆر پەیوەندییان بە كوردەوە هەیە  لە كۆی 633 نامە دەرهێنراون كە لە ساڵانی 1917 ــ 1926 دا ناردوویەتی بۆ باوكی و باوەژنی: كە هەردوكیان كەسایەتیی دەستڕۆی …

د. جەبار قادر دەبێ هەر لە سەرەتاوە دان بەو راستیەدا بنێم كە لێكۆڵینەوەی زانستی لە سەر مێژووی كۆمەڵایەتی و كولتوری كۆمەڵگەی كوردەواری زۆر كەمن. رەنگبێ هەژارترین لاپەرەی ئەو لایەنانەش رەوش و پێگەی ژنانی كورد بێ لەو كۆمەڵگەیەدا نەك تەنها لە سەردەمە مێژووییەكاندا بەڵكو لە رۆژانی ئەورۆشدا. پشتگوێ خستنی مێژووی كۆمەڵایەتی …

نووسینی: سامان مستەفا رەشید ماستەر لە مێژووی نوێ و هاوچەرخدا دوای كودەتای شوباتی 1921 لە ئێران كە ئەوكات هێشتا رەزاخان وەزیری جەنگ بووو دوو بیرۆكەی لەسەردابووو لەمەڕ بارودۆخی ئێران: یەكێك دامەزراندنی سوپایەكی نوێ و بەهێز. دووەم, كۆتاییهێنان بە نائارامی و ئاڵۆزییەكانی ناوچە جیاجیاكانی وڵات و گەڕانەوەی دەسەڵاتی مەركەزی بەسەر تەواوی …

جه‌بار قادر “گه‌لی کورد ڕۆڵه‌کانی له‌ نێو گه‌لانی ئێرانی، تورک، عه‌ره‌ب و ئه‌رمه‌ن بزرکردوه‌‌، به‌تایبه‌تی ئه‌وانه‌ی وه‌ک شاعیر، مۆسیقازان و سه‌رکرده‌ی به‌ناوبانگ مێژووی گه‌لانیان ‌ڕازاندوه‌ته‌وه‌”‌. زانای به‌ناوبانگی ئه‌رمه‌نی ئه‌کادێمیک ئۆربیللی. دکتۆر جەبار قادر ئەحمەد نەعیم بابانزادە کوڕی مستەفا زیهنی پاشای بابانە، ساڵی ١٨٧٢ لە بەغدا هاتۆتە دونیاوە. مستەفا زیهنی بە …