مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

سه‌لام ناوخۆش ده‌سپێك له‌ دوای هاتنه‌ سه‌ر كاری مسته‌فا كه‌مال (ئه‌تاتورك) و كوژاندنه‌وه‌ی شۆڕشی شێخ سه‌عیدی پیران-1925، به‌ توندترین شێوه‌ ناسنامه‌ی توركیای نوێ ئاشكراتر بوو. هه‌ر ده‌ستوورێك له‌ سه‌رده‌می حوكمڕانی مسته‌فا كه‌مال ده‌رچووبێت، كوردی ته‌واو فه‌رامۆش كردووه‌.  د. ڕه‌فیق سابیر ناهه‌قی نه‌بوو دیارده‌ی ده‌ستوورخوازی له‌ توركیا به‌ ده‌ستووری ئایدیۆلۆجیا و …

سەلام ناوخۆش ده‌روازه‌  له‌ مێژووی رۆژنامه‌گه‌ریی كوردیدا ئاماژه‌ به‌ ڕۆژنامه‌ی ” كوردستان ” ده‌كرێت وەک‌ یەکەمین رۆژنامه‌ی ئۆپۆزسیۆنی كوردی‌‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ی كوردستان. هه‌روه‌ها ئاماژه‌ به‌ رۆژنامه‌ی ” پێشكه‌وتن ” ده‌كرێت كه‌ یه‌كه‌م ڕۆژنامه‌ی كوردیه‌ له‌ كوردستان ده‌رچووبێت . ئه‌و هه‌موو “یه‌كه‌م”ـە‌ پانتاییه‌كی فراوان له‌ رۆژنامه‌گه‌ریی كوردی ده‌گرێت. له‌م كورته‌ وتاره‌دا …

جولانەوەیەك لە ناو جەرگەی شارەوە بۆ ناو سەختی شاخ!! زانیاری مێژوویی  ئەم شۆڕشە لە گرنگترین هەوڵ و تەقەڵاكانی خەڵكی ستەمدیدە و ئازادیخوازی كوردستانە، بۆ رزگار بوون لە زوڵم وزۆری كەمالیەكانی توركی،و سەربەخۆبوون،ئەم جوڵانەوە و بزاوتە مەزنە لە چوارچێوەی بەرنامەكانی (جڤاتا ولاتێ‌ كوردا)واتە خۆیبوون دا پەرەی سەندو، خۆیبوونە شارییەكان(مەبەستم شاری و …

چۆمان تەقیەدین  مستەفا کەمال (ئەتا تورک) (1938_1923ز) سەرۆک کۆماری تورکیا، کە هێشتا ژەنەڕاڵ بوو لە سوپای دەوڵەتی خەلافەتی عوسمانی، لە شاری ئەیستانبوڵی پایتەختی دەوڵەتی خەلافەتی عوسمانیەوە ڕەوانەی ڕۆژهەڵاتی ئەنادۆڵۆ کرا وکو پشکێنەری گشتی لەشکری سێیەم بۆ جێگیر کردنی ئاسایش و چەک کردیان. بە پێی ئەو میساقە تورکیا هەرێمی باشووری کوردستان …

      نووسینی Hussain Melkîşanî Bilbas کورد لە سەدەی بیستەمدا تەنیا لە بازنەی سەرهەڵدان – شکست – سەرهەڵدان دا خولاوەتەوە. سەدەیەک پڕاوپڕ لە سەرهەڵدان و شکست و سەرهەڵدانەوە. هەرچەندە ئەم سەدەیە لە روانگەیەکەوە وەک سەدەی ڕزگاریی گەلانی بندەست دەناسرێت و زۆربەی گەلانی ژێردەستەی جیهان توانیان لەم سەدەیەدا سەربەخۆیی و …

مێژوو: بریتییە لەگێڕانەوەو نووسینەوەی ئەوەی لەرابردووا ڕوویاوە، لێکۆڵینەوە لەسەر هۆکاری رووداوەکە، لێکدانەوەو شرۆڤەکردن‌و بەستنەوەی بەکات‌و سەردەمی خۆیەوە، بەراوردکردنی لەگەڵ ئێستا‌و پێشبینیکردن بۆ داهاتوو، هەر لێکۆڵینەوەو قسەکردنێک لەسەر مێژوو بەهزرو بیرکردنەوە بنووسرێتەوە، بایەخی زانستیی نابێت. لەڕوانگەی پێناسەی مێژووەوە کە شرۆڤەو لێکدانەوەی سەردەمی خۆیەتی‌و بەستنەوەی بەئێستاوەو پێشبینیکردن بۆ داهاتووش، بۆیە بەگرنگی ئەزانم …

شۆڕشی‌ ئه‌یلول هیچ جیاوازییه‌كی نه‌بوو له‌گه‌ڵ شۆرشه‌كانی پیشخۆی چونكه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای عه‌شایه‌ری دامه‌زرابوو ، هه‌ر عه‌شره‌تێك پارێزگاری‌ له‌ ناوچه‌كانی‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی‌ خۆیان ده‌كرد‌و به‌رپه‌رچی‌ هه‌ر هێرشێكیان ده‌دایه‌وه‌ كه‌له‌لایه‌ن سوپای‌ عێراقه‌وه‌ بكرایه‌ته‌ سه‌ریان، مه‌لا مسته‌فا سه‌رپه‌رشتی شۆرشی ده‌كرد به‌ڵام شۆرش خاوه‌نی سه‌ركردایه‌تییه‌كی یه‌كگرتوو نه‌بوو نه‌خشه‌ رێگایه‌كی ستراتیژییان نه‌بوو فه‌رمانده‌ مه‌یدانیه‌كانیش به‌ …

  ئێمە دەزانین بەر لە داهێنانی نووسین مرۆڤەکان چیرۆک و ڕووداوەکانیان زارەو زار بۆ یەکدی دەگێڕایەوە، نەوەی هاوچەرخی ڕووداوەکە بۆ نەوەکانیان و ئەوانیش بۆ نەوەی دواتر، ئیدی دەماو دەم بۆ ماوەیەکی درێژ بیرەوەری ڕووداوە گرنگەکانیان لە فەوتان دەپاراست، بۆ ئەم مەبەستەش ڕووداوەکانیان تێکەڵ بە بەیت و گۆرانی و ئاوازە فۆلکلۆریە …

وەرگێڕان: شاهین كه‌ریمی پێناسه‌ كاتێ باس له‌ زمانی كوردی ده‌كرێ، مه‌به‌ست ئه‌و زمانه‌یه‌ كه‌ كورده‌كان هه‌نووكه‌ قسه‌ی پێ ده‌كه‌ن. هه‌ندێ له‌ زمانناسان و ڕۆژهه‌ڵات ناسان كه‌ هۆگری زمانی كوردی بوون، زانیاری زۆریان چ به‌ شێوه‌ی گشتی یان تایبه‌تی نوسیوه‌ و وتویانه‌ : كوردی له‌ زومڕه‌ی زمانه‌ هێند و ئۆوروپاییه‌كانه‌ و …

حه‌سه‌ن مه‌لا له‌م شیكاریه‌ هه‌وڵده‌ین له‌لایه‌نی‌ و یاسای‌ و سیاسی‌ و مێژووی‌ به‌شێك له‌ پاوانخوازی و داگیركاری‌ ده‌ڵه‌تی‌ عوسمانی‌ ده‌وێنێ‌ و توركیای‌ ئه‌مرۆ، ئه‌و سته‌مكاری‌ و جینۆسایدانی‌ به‌ ئه‌نجامی‌ گه‌یاندوه‌ له‌ ڕابردوودا باسی لێوه‌ بكه‌ین. جینۆساید به‌پێی‌ یاسا بۆ یه‌كه‌م جار له‌ ساڵی‌ 1933 بۆ یه‌كه‌م جار له‌ لایه‌ن دادوه‌ری‌ …