بەشی مێژووی كورد

  لەهەر شوونیگ کورد بوود،ئەورە ئیرانە  نه‌ته‌وه‌يل نيشته‌جی له‌ خوه‌رهه‌ڵات ناوڕاسن ك له‌  خوه‌رئاوای ئاسيا و له‌ به‌ش خوه‌رئاوای فڵات ئيران ژيه‌ن و كورده‌يل وه‌ زووان كوردی قسه‌ كه‌ن. كوردستان ناو يه‌كه‌ێگ له‌ ئياڵه‌ته‌يل ئيران بويه‌. جه‌نگ چاڵدران ك له‌ ناونی سه‌ربازه‌يل شا ئسماعيل صه‌فه‌وی و سوڵتان سه‌ليم يه‌كم عوسمانی …

مسعود محمد ژیان لە نووکیەوە کێشە و گرێ و گاڵ و تەنگوچەڵەمەیه. بەر لە ژیان، بوون و سروشت بە تێکڕایی، لە یەکتر خشان و بەیەکدا هاتن و تێکهەڵقژان و یەکتر خستن و کاری ئەوتۆییە… بە داخەوە. لەم دەریا بێ سەروبن و پایانەی ئەرک و سەختی و دژایەتی و بینبڕکێ و …

سەردار سمكۆ شكاك، ساڵی١٨٧٥ له‌دایک بووه ‌و پاش مردنی‌ باوکی‌ و تیرۆرکرانی جه‌عفه‌ر ئاغای‌ برای‌، سه‌رکردایه‌تی‌ هۆزه‌که‌ی‌ خۆی‌ گرتۆته‌ده‌ست و له‌دوای‌ جه‌نگی‌ یه‌که‌می‌ جیهانییه‌وه ‌هاتۆته ‌مەیدانی خه‌بات و کوردایه‌تی‌یه‌وه‌.  ‌له ‌ساڵانی‌ جه‌نگی‌ یه‌که‌می‌ جیهانیدا سمکۆ له ‌هیچ چالاکییه‌کی‌ سیاسیدا به‌شداری‌ نه‌کرد، به‌ڵام هێزه‌کانی‌ روسیه‌ گرتیان و دووریان خسته‌وه ‌بۆ “تفلیس” …

 جوور ئه‌وه‌ك ئاشكراو دياره‌، لۆلووه‌یل سه‌رده‌مه‌یل فريه‌یگ ناو وڵاته‌گه‌ى خوه‌یان نانه‌ “زاموان، زه‌میا، زه‌میان یا زه‌ویان”، دى وه‌گووره‌ى زانیارى ئه‌گه‌ر بنوڕيمنه‌ زووانه‌یل هندوئۆرپى وه‌تایبه‌ت زووان سلاڤیه‌یل ئه‌تویه‌نیم چه‌ن گریه‌كووره‌يگ واز بكه‌یم و ئه‌گه‌ریش هویر بخه‌یمنه‌ لاى مێژوو هووزه‌یل لۆلوو ئه‌وه‌ ئه‌رامان ده‌ركه‌فید ك ته‌نیا له‌ سه‌رده‌م “ئاشوور بانیپاڵ دویه‌م 880 …

نووسینی: سۆران حەمەڕەش زۆربەی جار هەمان شت دەنووسمەوە کە دەگمەنن ئەو شوێنانەی جیهان کە هێندەی کوردستان مێژووی دێرینیان دەوڵەمەند بێت، سەرەڕای ئەوە هێندەی سەرقاڵی مێژووی دوێنێی عەرەب و فارس و تورکین، لەوەی خۆمان دابڕاوین. تەنها ئەو تێکستانەی کە لە شاری کەرکوک/نوزیدا دۆزراونەتەوە لە هەموو تێکستی فارسی کۆن زیاترن کەچی بە …

بیبلۆگرافیای كاره‌سات و راپه‌ڕینی‌ قه‌ڵادزێ‌ ‌ ‌ مۆفه‌ق میراوده‌لی‌ كۆمه‌ڵكوژی‌ 24/4/1974 له‌ قه‌ڵادزێ‌ له‌لایه‌ن ڕژێمی‌ به‌عسی‌ رووخاوه‌وه‌، تاوانێكی‌ قێزه‌ونه‌ ده‌رهه‌ق به‌میلله‌تی‌ كوردو ناوچه‌ی‌ پشده‌ر، بۆردومانكردنی‌ شاری‌ قه‌ڵادزێ‌‌و زانكۆی‌ سلێمانی‌، زیانێكی‌ گه‌وره‌ی‌ مادی‌‌و مه‌عنه‌وی‌ لێكه‌وته‌وه‌، ده‌رئه‌نجام‌و كاریگه‌ری‌ فره‌ ره‌هه‌ندی‌ به‌دوای‌ خۆیدا هێنا، به‌شێوه‌یه‌ك ئه‌و كۆمه‌ڵكوژیه‌ له‌هه‌ناوی‌ جه‌ماوه‌ردا ره‌نگیدایه‌وه‌، دواتر چه‌ندان ناڕه‌زایه‌تی‌ …

شاسوار هەرشەمی… چی له‌سه‌ر کوردستانه‌ دووره‌که‌ ده‌زانیت؟ ئێمە ھەمیشە و لە ھەموو بۆنەیەکدا، باسی کوردستان و گەلەکەی دەکەین. باسی بێمافی و بەشخوراوی گەلەکەی دەکەین. لە مێشکیشمان چەسپیوە، کە ئەو کوردستانەی مەبەستمانە، ھەمانە کە لە ساڵی ١٥١٤ز، بووە دوو پارچە و، لە دوای جەنگی جیھانی یەکەمیشەوە، کرا بە چوار پارچە. واتا …

مێژووی دێرینی کوردستان   بەشی دووەم نوسینی:فوئاد محمدی تیره‌‌و هۆزه‌ هه‌ره‌ كۆنه‌كانی‌ كوردستان هه‌ندێك له‌زانایان ده‌ڵێن تیره‌ كۆنه‌كانی‌ پێشوو كه‌ “عیلام، كاسی، لۆللۆ، سۆباری‌‌و میتانی‌”یه‌كانن. ده‌سته‌ی یه‌كه‌مین كۆچه‌ران له‌ دووهه‌زار ساڵ پێش زاییندا هاتوون، خوارو ژوور له‌زاگرۆسه‌كاندا گیرساونه‌ته‌وه‌‌و له‌گه‌ڵ “سومێر”‌و “ئه‌كه‌د”ه‌كاندا هاوكات بوون‌و به‌شه‌ڕ‌و به‌ئاشتی‌ كاتیان به‌سه‌ر بردووه‌. شه‌پۆلی‌ دووهه‌م …

مێژووی دێرینی کوردستان نوسینی:فۆئاد محه‌ممه‌دی… پێشه‌كی‌: هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌ك كۆنه‌ستێكی‌ هه‌یه‌ كه‌ له‌به‌سه‌رهاته‌ مێژووییه‌ هاوبه‌شه‌كان پێك دێت، بۆ نموونه‌ جووله‌كه‌كان شارنشینی‌‌و بازرگانی‌‌و ئه‌نگلوساكسۆنه‌كان زیره‌كی‌‌و له‌سه‌رخۆبوون ‌و كۆنه‌ستی‌ نه‌ته‌وه‌ی‌ كوردیش، رێبه‌ری‌‌و ئیراده‌ی‌ خه‌باتكارانه‌یه‌. ئه‌مه‌ش راستییه‌كی‌ حاشا هه‌ڵنه‌گره‌ كه‌ له‌سه‌رده‌می‌ كۆنه‌وه‌ تاكو ئێستا سه‌لمێندراوه‌. به‌ڵگه‌ی‌ ئه‌م یاسایه‌ش مانه‌وه‌ی‌ نه‌ته‌وه‌ی‌ كورد وه‌كوو میراتداری‌ نه‌ته‌وه‌ …

تڕاژیدیای کوردەکان   نوسینی: هێنری کیسنجەر… وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: شەفیقی حاجی خدر… {کورتە بەراییەکی وەرگێڕ: ئاشبەتاڵ، کارەسات، شکست، نوشست، نسکۆ، هەرەس، روخان، تێکشکان… کۆمەڵە وشەیەکن ئەگەر بەتەواویش هاوواتا نەبن ئەوا واتاکانیان لەیەک نزیکن، هەموشیان بەپێی ماخۆی نوسەر، قسەکەر بۆ وێناکردنی کۆتاییه شومەکەی شۆڕشی ئەیلول لە ١٩٧٥دا بەکاردێ. بێگومان بۆئەمەش هۆکاری نێوەخۆ …