Home / بەشی مێژووی كورد / مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد (page 45)

مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

مێژووی سلێمانی1784

سلێمانی ، وەكو شار ئەوەی زانراوە مێژوویەكی زۆر كۆنی نییەو دوادواییەكانی سەدەی هەدەیەم دامەزراوە، ئەگەرچی هەڵكەوتی جوگرافی ناوچەكەی زیاتر بۆ ئەوەمان دەبات كە بڵین: دەشێ‌ لە سەردەمێكی كۆنتردا هەر شار بووبێت، لەو رووەوە هەر زانیارییەكی “لەین” هەیە، كە لە كتێبی مەسەلەكانی بابلیدا نووسیومە: دەبێ‌ شاری سیلۆنای دێرین لە جێی (سلێمانی …

Read More »

له‌یادی (60)شه‌ست ساڵه‌ی مه‌لیكی كوردستان (شێخ مه‌حمودی به‌رزنجی ) دا

عومەر مارف بەرزنجی شێخ مه‌حمود( كوڕی حاجی شێخ سه‌عیدی حه‌فید كوڕی شێخ محه‌مه‌دبچكۆله‌ی كوڕی حاجی كاك ئه‌حمه‌دی شێخ 1793 – 1888 ی كوڕی شێخ محه‌مه‌د ناسراوبه‌شێخ مارف 1753 -1838 ی نۆدێیی به‌رزنجی یه‌) ،به‌پێی ڕاستترین مێژوو كه‌له‌ده‌می خۆی بیستراوه‌،( ساڵی 1302 ی كۆچی كه‌ده‌كاته‌ 1884 ی زاینی له‌شاری سلێمانی وله‌بنه‌ماڵه‌یه‌كی …

Read More »

مێژوویەكی درەوشاوە لە قۆناغێكی ئاڵۆزدا

چنوور جەعفەر- مامۆستا لە زانكۆی سلێمانی شێخ محمودی حەفید، سەرەتایی شۆرشێكی مەدەنی و چەكداری كوردان بوو لەباشوری كوردستان، لەدوای نەمانی دەسەڵاتە خۆجێیەكان واتە ئەمارەتە كوردییەكان تایبەت بابان كە هەلكەوتەی لە قەڵاچوالان دەگوازرێتەوە بۆ شاری سلێمانییان دەكرێت بلێین: شاری سلێمانی دەبیێتەوە پایتەختی بزوتنەوەی شۆرشی كورد بۆ حوكمدارییەكەی مەلیك مەحموود. ئەوەی مەبەستە …

Read More »

شێخ مەحمودی حەفید

شێخ مەحموودی حەفید (1881 – 1956) دامەزرێنەری یەکەمین حکومەتی کوردستان و قارەمانی شەڕی دەربەندی بازیان، شێخ مەحمودی حەفید کوڕی شێخ سەعیدی کوڕی شێخ محەمەدە بچکۆلەی کوڕی حاجی کاک ئەحمەدی شێخ-ـە ساڵی ١٨٨١ لە شاری سلێمانی لەو بنەماڵە ئاینیە بەناوبانگە لەدایکبووە، کە دوای ھەرەسھێنانی میرنشینی بابان دەسەڵاتی ئایینی و کۆمەڵایەتی و …

Read More »

مێژووی کوردناسی لە ئینستیتوتی دەستنووسەکانی ڕۆژهەڵات (کوردۆڵۆجیا لە ساڵانی 1959 – 2005)

پرۆفیسۆر زارێ یوسوپۆڤا وەرگێڕانی پرۆفیسۆر جەبار قادر کۆردلۆجیا وەکو برانشێکی تایبەتی ڕۆژهەڵاتناسی ئەکادیمی لە ڕووسیا لە سەر بنەمای چالاکییەکانی ژمارەیەک زانای بە توانا و بەناوبانگ وەکو ڤ.دیتێل، ڤ. ئە.ژوکۆڤسکی، ڤ.ڤ.ڤلیامینۆف – زرینۆف، پیۆتەر لێرخ، ئەلیکسەندەر ژابا، ڤ.ڤ. مینۆرسکی، و ڤاسیلی.پ. نیکیتین دامەزرا. ئەوەی ڕاستبێ‌ ڕۆڵی سەرەکی لە دامەزراندن و گەشەکردنی …

Read More »

مەولانا لە دیدی توێژەرانی ئەوروپی ئەمریكاییەوە

گفتوگۆ: ژینۆ عەبدولڵا هاوكار: سۆزان عومەر مامۆستا محەمەد حمە ساڵح تۆفیق، نووسەر و وەڕگێڕس كتێبی (ڕیبازی سۆفیگەری نەقشەبەندی- خالیدی)، لە دیدی چەند توێژەرەێكی ئەوروپی و ئەمریكی و  ڕۆژهەڵاتناسەوە، باس لە دید و تێڕوانیەنەكانی مەولاناخالیدی نە قشە بەندی و چەند لایەنێكی تری مەولانا دەكات، بۆ زیاتر ئاشنابوون بە ناوەڕۆكی ئەم كتێبەو …

Read More »

چرای ڕۆشنگەری

مامۆستا عه‌بدولكه‌ریمی موده‌ریس مامۆستا عه‌بدولكه‌ریمی موده‌ریس” له به‌هاری ساڵی 1901دا له گوندی ته‌كیه‌ی سه‌ر به‌ شارۆچكه‌ی خورماڵ‌ هاتووه‌ته دنیاوه‌و ناوی ته‌واویشی “عه‌بدولكه‌ریم محه‌مه‌د فه‌تاح‌” ـه‌و سه‌ره‌تای خوێندنی به قورئان‌و په‌رتوكه ئایینییه‌كان ده‌ستپێكردووه‌و ساڵی 1913 سه‌ره‌تاكانی ” نه‌حو سه‌رف ” ـی خوێندووه‌. له‌ سه‌ره‌تای هه‌ڵگیرسانی جه‌نگی یه‌كه‌می جیهانی دا له‌ مزگه‌وتی …

Read More »

مامۆستا ملا عبدولكەریم وەك مێژوونوس

نوسینی: د.بهمن صاڵح محمد پسپۆری بواری مێژووی ئیسلام و ڕۆهەڵاتناسی مامۆستا ملا عبدولكەریم وەك مێژوونوس پێشەكی: لە مێژووی ئیسلامدا زۆرن ئەوانەی كە زانای ئاینی بوون لەهەمان كاتدا گرنگی زۆریان بە بواری مێژوو داوە كە لێرەدا دەكرێت وەك نمونە باسی گەورە زاناكانی بواری تەفسیر و فەرموودە بكەین كە هەمیشە گرنگی تەواویان …

Read More »

سلێمانی،چەقی مەسەلەكان

  پ.د.زاهیر لەتیف كەریم گرنگترین بنەمای دامەزراندنی نیشتمان لەبازنەیەكی داگیركراوی ناسەربەخۆوە بۆ بازنەیەكی سەربەخۆی ئازاد بریتیە لەتێگەیشتنی تاك وڕێكخراوە حیزبی وجەماوەرییەكان لەپڕنسپی پاكردنەوەی دیاردە گەندەڵییەكان.بەمەش دروستبوونی قەوارەیەكی گوتاری ونیشتمانی ئەركی هەمووانە بەجیاوازی فیكر وئایدیا ودیالێكتەوە .ئەم پاكردنەوەیە،لەهەمان كاتدا، كارێكی ووزەبەخشیشە بۆ چارەسەری درز وبۆشاییەكانی تاك ونیشتمان.ئەمڕۆ،هەموو ئاگاداری ئەو ڕاستییەین كەلەلایەكەوە …

Read More »

کرماشانی دێرین

کاوه‌ رۆژهه‌لات پاریزگای کرماشان وه‌ک گه‌وره‌ترین پارێزگای کوردستان، هه‌ڵکه‌وتوو له‌ رۆژهه‌لاتی کوردستانه‌ و ژماره‌ی دانێشتوانی ده‌گاته‌ زیاتر له‌ 1.778.596 میلیۆن که‌س. پانتای خاکی کرماشان 24.990 کێلومیتری دووجایه‌ که‌ 5.1% له‌ خاکی ولاتی ئیران پیک دێنێ و به‌ گشتی، له‌ هه‌ر 4 پارچه‌ی کوردستانیش دا وه‌ک گه‌وره‌ترین پاریزگا ده‌ناسری و له‌ …

Read More »