نوسینی: دنیز ناتالی هه‌ڵسه‌نگینه‌ر: شه‌ماڵ میرزا کتیبی کورد و ده‌وڵه‌ت: گه‌شه‌ی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تی له عێراق، تورکیا و ئیران یه‌کیکه له کاره‌کانی دنیز ناتالی له مه‌ڕ لێکدانه‌وه‌ی سیاسه‌ته‌کانی ده‌وڵه‌ت و ئاکامی ئه‌م شێوه سیاسه‌تانه له سه‌ر فۆرم و دره‌وست بوونی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تی. گرێنگی ئه‌م کتیبه له‌وه‌دایه که به شێوه‌یه‌کی تایبه‌ت تیشک ده‌خاته …
Read More »
نووسینی: پڕوفیسۆر عه‌باس وه‌لی پێداچوونه‌وه له لایه‌ن: شه‌ماڵ میرزا به‌شی یه‌که‌م “ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی“، “نه‌ته‌وه“ و “ناسیۆناڵیسم“، له‌و چه‌مکگه‌له ئاڵۆزانه‌ن که هه‌ر یه‌که‌و چه‌ندین پێناسه‌ی جۆراوجۆر و جاروبار لێک جیاوازیان له لایه‌ن که‌سانی وه‌ک ئێریک هابسباوم (Eric Hobsbawm)، بنێدیکت ئەندرسۆن (Benedict Anderson )، ئێرنێست گیلنێر (Ernest Gellner) و هتد بۆ کراوه. ئاڵوزیی چه‌مکی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی، هه‌ر کاتێک ده‌گاته ئه‌و حاسته‌ی که باسی نه‌ته‌وه‌ی کوردی پێ بکه‌ین، زیاتر و زیاتر ئاڵۆزی پێوه دیار دەکەوێت. هۆکاری ئه‌و ئاڵۆزییه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ په‌یوه‌ندی ئه‌و سێ چه‌مکه، له زۆرترین کاتدا و له لایه‌ن زۆربه‌ی پسپۆڕانی بواری ناسیۆناڵیسمه‌وه به چه‌مکی “ده‌وڵه‌ت– نه‌ته‌وه“وه. واتا ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی، نه‌ته‌وه و ناسیۆناڵیسم کاتێک واتادار ده‌بن که به چه‌مکی ده‌وڵه‌ت–نه‌ته‌وه‌وه ببسترێنه‌وه و له‌گه‌ڵ ئه‌و چه‌مکه خوێندنه‌وه‌یان بۆ بکرێ. سه‌ره‌ڕای ئه‌و به‌ربه‌ستانه‌ش له پێش پێناسه‌کردنی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی کورد وه‌کو گه‌لێکی بی ده‌وڵه‌ت؛ ئاکادێمیسته‌کانی وه‌کو جه‌ماڵ نه‌به‌ز، مارتین ڤه‌ن برۆینسن، جواده و عه‌باس وه‌لی و که‌سانی دی هه‌وڵی پێیناسه‌کردنی ئه‌و چه‌مکه‌یان له په‌یوه‌ندی له گه‌ڵ کورددا داوه. په‌ڕتووکی ”کورد وه ده‌وڵه‌ت له ئێران؛ دروستبوونی ناسنامه‌ی کورد”، یه‌کیکه له هه‌وڵه چڕه‌کانی پڕوفیسۆر عه‌باس وه‌لی بۆ تێگه‌یه‌شتن له ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی کورد له کوردستانی ژێر ده‌سه‌ڵاتی ئێران. ئه‌و په‌ڕتووکه چاپی ساڵی ۲۰۱۱ یه و له ۱۱۵ لاپه‌ڕه پێک هاتووه. ته‌وه‌ری سه‌ره‌کی په‌ڕتووکه‌که باس له فوڕم، دروست بوون و په‌ره‌ی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی کورد له ئێران ده‌کات. وه‌لی سه‌ره‌تای بوونی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تی كورد له ئێران ده‌گه‌ڕینیته‌وه بۆ سه‌رده‌می قه‌واره‌گرتنی یه‌که‌م مه‌جلیسی نه‌ته‌وه‌ییی (ملی) ئێران له سالێ ۱۹۰۵ی زایینی و ئه‌وپه‌ڕی په‌رەسەندن و گه‌شه‌ی خۆی له کاتی ده‌سه‌ڵاتی ڕه‌به‌قگه‌رای (مطله‌قه) (absolutism) په‌هله‌ویکاندا و له پاشان پێگه‌یه‌شتنی به لووتکه‌ی خۆی له له‌گه‌ڵ ده‌سپێکی کۆماری مه‌هاباد (لاپه‌ڕه‌ی; xi). مه‌به‌ست له ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تی به سیاسی کردنی مێتاڵه بنچێنه‌ییە کولتوورییەکانە که له لایه‌ن ناسیۆناڵیسته‌کانه‌وه بۆ مه‌به‌ست و ئامانجی سیاسی بکار ده‌هیندری. نوسه‌ر له سه‌ره‌تای په‌ڕتووکه‌که‌یدا، یه‌که‌م ده‌یهه‌وێ پێمان بڵێ که دروستبوونی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی به پێچه‌وانه‌ی بنچێنه‌گه‌راکان (Primordialism) که باوه‌ڕیان به دێرینه‌بوونی ناسنامه‌یه هه‌یه؛ چه‌مکیکی ساختاریی(constructive) و مودێرنه، به‌و مانایه که ناسنانه وه‌کو ته‌واوی دێارده کومه‌ڵایه‌تیکانی وه‌کو ئاشنابوون به نۆرمە کومه‌ڵایه‌تیەکان، هه‌ر له سه‌ره‌تای ژیانه‌وه له پرۆسه‌یه‌کی فێربوون و به‌راوه‌ردکردندا دروست ده‌بێ و له هه‌مان کاتیشدا دیارده‌یه‌که که به‌رهه‌می سه‌رده‌می مودێرنیته‌یه؛ و هه‌ر له سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه له ڕوانگەی نووسه‌ره‌وه، ناسیۆناڵیسم ده‌بێته هۆی سه‌ره‌کی و بنه‌ڕه‌تی دروستبوونی نه‌ته‌وه و ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی. دووهه‌م، د. وه‌لی سه‌ره‌تای ده‌ستپێکی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تیی کورد له ئێران ده‌گه‌ڕێنێته‌وه بۆ دامه‌زراندنی مه‌جلیس له ئێران؛ ئه‌و کاته‌ی که ڕووناکبێرانی ئێرانی دوای شه‌ڕی جێهانی یه‌که‌م، له فێکری بنیادنانی ده‌سه‌ڵاتیکی به‌هێزی سیاسی، ده‌وڵه‌تیکی مودێرن و مه‌رکه‌زگه‌را دابوون و هه‌وڵێ سه‌روسامان دان به ناسیۆناڵیسمی زمانی و کولتووری ئێرانییان ده‌دا؛ یانی ئه‌و کاته‌ی له ده‌وڵه‌ت–نه‌ته‌وه‌ی ئێرانی له‌سه‌ر بنچێنه‌ی زمان و ئایین له مه‌جلسدا به شێوه‌یه‌کی فەرمی بنیاددندرا و زمانی فارسی و ئایینزای شێعه ده‌بنه ئایینی فەرمی له ئێران و زمان و ئایینه‌کانی تر، له‌وانه زمانی کوردی و ئایینی سوننه واتا ئایینزای زورێنه‌ی خه‌ڵکی کورد ده‌خرێته په‌ڕاوێزه‌وه؛ چه‌مکی ئێنیک لێکدانه‌وه‌ی بۆ نه‌کرا و هه‌موو نه‌ته‌وه‌کان له ژێر ناوی نه‌ته‌وی ئێرانیدا پێناسه‌یان بۆ کرا. ئه‌و ڕووناکبیرانه میکانیزمی پێویستیان بۆ دروستبوونی حکومه‌تێکی مه‌رکه‌زگه‌رای بەهێز و دروستبوونی ده‌وڵه‌ت–نه‌ته‌وه‌یه‌کی به‌هێز له چه‌شنی ئه‌وه‌یکه له ئەوروەپادا هه‌بوو له جوراوجوری کولتووری که‌متر و هاوچه‌شنی (همگونی) قه‌ومی (نه‌ته‌وه‌یی) زیاتردا ده‌بینییەوه تاکوو بتوانن له‌و ڕێگایه‌وه لێکدانه‌وه‌یه‌کی سه‌رده‌میانه بۆ ناسیۆناڵیسمی ئێرانی بدوزنه‌وه. له‌ناو ڕووناکبیرانی ئه‌وکاتدا بۆ نموونه، مه‌حموود ئه‌فشار، که ڕیگای نوێبوونه‌وه‌ی ئێرانیان له لاساکردنه‌وه‌ی بی ئه‌ولاولای روژئاوادا ده‌بێنی، له‌گوڤاری ئایه‌نده(آینده)ی ئه‌و کاتدا ده‌ڵێ ”کورد، لوڕ، تورک، قه‌شقایی و عه‌ره‌ب و تورکمه‌ن نابێ له پۆشینی جلوبه‌رگدا جیاواز بن” و باوره‌ڕی وایه که تا کۆمەڵگا جۆراوجوری کولتووری که‌متر بێ، به هه‌مان ئه‌ندازه کێشه بۆ یه‌کپارچه‌یی وڵات که‌متر ده‌بیته‌وه. پێویسته بگوترێ کە تیڕوانینێکی له‌و جۆره، له ڕوانگەی زۆربه‌ی ڕووناکبیرانی ئه‌وکات وه‌کو ته‌قیزاده، سه‌رپه‌رشتیاری گۆڤاری کاوه، کازم زاده، سه‌رپه‌ره‌شتیاری گۆڤاری ایرانشهردا به‌دی ده‌کرا و ڕه‌نگدانه‌وه‌ی هزری ئه‌و ڕوناکبێرانه به باشی له سیاسه‌ته‌کانی ئه‌و کاتی ده‌وڵه‌تدا ده‌بێندرا. سێهه‌م و له پاشان د. عه‌باس وه‌لی پێوایه که ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تیی کوردان، به دامه‌زراندنی کۆماری کوردستان له مه‌هاباد ده‌گاته لوتکه‌ی پێگه‌یه‌شتن؛ پێگه‌یه‌شتن ده‌شی به‌و مانایه لێکدانه‌وه‌ی بۆ بکرێ که ناسیۆناڵیسمی کورد توانیوێتی له‌و کاتانه‌دا گوتاری ناسیۆناڵیسمی خۆی له‌سه‌ر ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تی دامه‌زرێنێ. گوتاری ناسیۆناڵیسمی کورد خۆی له‌سه‌ر دژکرده و له به‌رامبەر به گوتاری ناسیۆناڵیستی ناسنامه‌ی ده‌سه‌ڵاتدا واتادار ده‌کات. له‌وانه‌یه له‌به‌ر خاتری ئه‌و هۆکارگه‌له بێ که وه‌لی ناسیۆناڵیسمی کورد و ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تییەکه‌ی به ناسنامه‌ی ده‌سه‌ڵاته‌وه واتا (Sovereign Identity) ده‌به‌ستیته‌وه که له‌خواره‌وه به‌وردی ئاماژه‌ی پێده‌که‌ین و به‌سه‌ریدا ده‌چینه‌وه. نووسه‌ر بۆ لێکدانه‌وه و شێکاری پروسه‌ی له دایکبوون و په‌ره‌سەندنی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تیی کورد له ئێران به ڕه‌واڵه‌ت باس له زه‌مه‌نی تایبه‌ت و سنوردار واتا ساڵانی نێوان ۱۹۰۵ تاکو ۱۹۴۷ ده‌کات. هه‌رچه‌ند لێکدانه‌وه‌یه‌کی له‌و چه‌شنه پێویستی به گه‌ڕانه‌وه بۆ لاپه‌ڕه‌کانی مێژووه هه‌یه، له هه‌مان کاتدا، وه‌لی لێکوڵینه‌وه‌که‌ی ناخاته چوارچێوه‌یه‌کی هیستۆریگرافیانه‌وه که هه‌وڵ بدات له ناخی ڕوداوه میژووییه‌کان لێکدانه‌وه‌ی ناسنامه‌ی کورد بکات؛ به‌ڵام وێده‌چێ به هۆی په‌یوه‌ستبوونی فاکتۆره‌کان به یه‌که‌وه ناچار ده‌بێ به سه‌ر ڕابردوودا ئاوڕ بداته‌وه. چوارچێوه‌ی تیۆری کاری وه‌لی بۆ لێکوڵێنه‌وه له سه‌ر ئه‌و باباته به‌و جۆره‌ی که چاوه‌ڕوان ده‌کرێ، بابه‌تێک نییە که له چوارچێوه‌ی هیستوریگرافیدا بێته تێگه‌یه‌شتن، به‌ڵکو به بنه‌ماگرتنی چه‌مکی ”ناسنامه‌ی ده‌سه‌ڵاتدار”، واتا ناسنامه‌ی هێزی سیاسی له ئێرانه که چوارچێوه‌ی کاری نووسه‌ر بۆ شیکاری ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تیی کورد پێکدێنێ. وه‌لی له هه‌مان کاتدا هۆکاری گه‌ڕانه‌وه‌ی کاره‌که‌ی بۆ ڕابردو ده‌گێڕێته‌وه بۆ په‌یوه‌ندی هێزه‌کان به یه‌که‌وه و پێشی وایه که پێداویستی تیگه‌یه‌شتن له ڕابردوو وه‌کو چوارچێوه‌ی تیۆری پێداویستییەکه بۆ سه‌رده‌رهێنان له جنولۆژی ناسنامه‌ی کورد له ئێران. وه‌لی له سه‌ره‌تادا و پێش شروڤه‌کردنی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی، هه‌وڵ ده‌دات راوه‌سته له سه‌ر چه‌مکی ناسیۆناڵیسمی کورد و ناسیۆناڵیسمی ده‌سه‌ڵاتدار بکات؛ په‌یوه‌ندی نێوان چه‌مکگه‌لی وه‌کو ناسیۆناڵیسم و ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی له ڕوانگه‌ی ساختارگه‌راکانه‌وه په‌یوه‌ندییەکی لێک دانەبڕاوە، له سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه نووسه‌ر ناسنامه‌ی نه‌ته‌وه‌یی به ناسیۆناڵیسمه‌وه که چه‌مکێکی مۆدێرنه، ده‌به‌ستێته‌وه وه له هه‌مان کاتدا ناسیۆناڵیسمی کورد به ئاکامی ڕه‌وشی هه‌نووکه‌یی کۆمه‌ڵایه‌تی–ئابووری و هه‌ر وه‌ها به له‌باربردنی کولتووری کورد داده‌نێ که له‌گه‌ڵ ته‌وژمی به مۆدێرنکردنی کۆمه‌ڵگا له لایه‌ن په‌هله‌وییەوه دوابه‌دوای شه‌ڕی جێهانی یه‌که‌م ڕه‌چاو کرابوو (لاپه‌ڕه‌ی، ۲). کۆی گوتار و به‌ره‌نگاربرونه‌وه‌کانی کورد، له هه‌مبه‌ر ”ناسنامه‌ی ده‌سه‌ڵاتدار” هه‌ر له سه‌ره‌تاکانی ده‌ستپێکی ئه‌و شیوه سیاسه‌ته تاکو ده‌گاته سه‌رده‌می کۆماری مه‌هاباد، له ڕوانگەی نووسه‌ره‌وه، به ناسیۆناڵیسمی کورد پێناسه دەکرێ. له لایه‌کی تره‌وه هه‌ر وه‌ک هێمای پێکرا، ناسیۆناڵیسمی ده‌سه‌ڵاتدار به شورشی ده‌ستوری ( پاشایەتی مه‌شروته) له ساڵ ۱۹۰۵-۱۹۰۶ و به رووخانی ده‌سه‌ڵاتی هه‌‌ڵگه‌ڕاو و یه‌که‌م خشته‌کانی ناسیۆناڵیسمی ئێرانیان دامه‌زراند. چه‌مکی نه‌ته‌وه‌ی ئێران به بێ ده‌ستنیشان کردن و پیناسه‌کردنی چه‌مکی شارۆمەندی، بوو به خاڵی هاوبه‌ش و گوتاری فەرمی و سیاسی ته‌واوی ئه‌و که‌س و لایه‌نانه‌ی دژی پاشایەتی موتڵەقه هه‌وڵیان ده‌دا و به‌م شیوه‌یه له ناو ده‌ستوردا، ناویک له زمان و نه‌ته‌وه‌ی کورد نه‌هاته به‌رباس (لاپه‌ڕه‌ی، ۴). ئه‌و له کاتێکدابوو که کورده‌کان، هه‌رچه‌نده تا ڕاده‌یه‌ک که‌وتبوونه ژێر کاریگه‌ری سه‌رهه‌ڵدانی شێخ عوبەیدوڵای نه‌هری له کوردستانی ژیر ده‌سه‌ڵاتی عوسمانییەکاندا، به‌ڵام به دوو هۆکار نه‌یانتوانی له‌و ده‌رفه‌ته که‌لک وه‌رگرن: یەکەم، لە لایەک نه‌گه‌یه‌شتبونه ڕاده‌یه‌ک له هۆشیاری نه‌ته‌وه‌یی که بتوانن به‌ره‌نگاری ناسنامه‌ی ده‌سه‌ڵاتدار ببنەوە و له ناسنامه‌ی خویان پارێزگاری بکه‌ن( لاپه‌ڕه‌ی، ۵) و له لایه‌کی دیکەوە نه‌یانتوانیبوو ببن به به‌شیک له هێزی شۆڕش تاکوو له‌و ڕیگه‌وه قورسایی خویان به کار بینن بو ده‌ستێوه‌ردان به قازانجی کورد به‌ڵکو سه‌رۆک عه‌شیره‌کان بۆ پاراستنی سوننەتی ئه‌رباب و ڕه‌عیه‌تی بوون به به‌شێک له هێزی دژه شۆڕش و خوازیاری به‌رده‌وامبوونی سیستمی پێشوو بوون. سه‌ره‌ڕای هه‌وڵێکی زۆر، شۆڕشی مه‌شرووته به‌هۆی شه‌ڕی به‌رده‌وامی سوننه‌تگه‌راکان و مۆدێرنخوازه‌کان، نه‌یتوانی به‌رده‌وامی ئه‌و رێفۆرمانه بێ که پێویستی بوو، بۆ ئه‌وە‌یکه وڵات له بواری سه‌ربازی، خوێندن و سیستمی ماڵیاتییەوه نۆێ بکاته‌وه. بۆیه شۆڕش ناکام مایه‌وه له به‌رپاکردنی ده‌سه‌ڵاتیکی بەهێزی ناوه‌ندگه‌را و هه‌ر ئه‌وه‌ش بووه مایه‌ی تێکچوونی شیرازه‌ی کۆمەڵگا چ له بواری سیاسی و چ له بواره‌کانی تردا. ئه‌و دۆخه ناله‌باره له‌گه‌ڵ دروستبوونی شه‌ڕی جیهانی یه‌که‌م، که ئێران به ناچاری تیوه‌ردرابوو، زیاتر و زیاتر په‌ره‌ی ستاند و هۆکاری سه‌ره‌کی تێکشکان و له‌ده‌ستدانی ده‌سه‌ڵاتی له زۆربه‌ی شوێنه‌کانی وڵات و له‌وانه کوردستانی به تایبه‌تی به دوای خۆیدا هێنا و ئیسماعیل ئاغای شکاک، وه‌کو ناسیۆناڵیسمی کورد، یه‌که‌م کاردانه‌وه‌ی به‌رامبه‌ر به‌و هه‌لومه‌رجه له‌خۆی نێشاندا و ده‌توانین بڵەین یه‌که‌م جووڵانه‌وه‌ی ناسیۆناڵیستی کورد ده‌ستی پێکرد. Vali, A. (۲۰۱۱) Kurds and …
Read More »
لە مێژووی هاوچەرخی كورددا چەند ئاڵایەك وەك نیشانە و ئاڵای جوڵانەوەی سیاسی كوردستان نمایشكراوە. لانیكەم دیارترینیان ئاڵاكەی شێخ مەحمود، ئاڵاكەی شۆڕشی ئارارات و خۆییبوون، ئاڵای كۆماری مەهاباد و ئاڵای هەرێمی كوردستان. ئاڵای ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان كە لە پەرلەمانی كوردستانەوە دەنگی لەسەردراوە، نزیكترین و بگرە تەنها لە تیشكی خۆرەكەدا نەبێت، هەمان …
Read More »
رێناس نەورۆزی ئاڵا چییە و چۆن سەریهەڵداوە؟ ئاڵا نیشانە و ناسنامەی نەتەوە و هەبوونی گەلانە، ئەمرِۆ هەموو گەل نەتەوەیەکی خاوەن وڵاتی سەربەخۆ و بێ وڵات خاوەن ئاڵای تایبەت بەخۆیانن، رێکخراوی نەتەوە یەککگرتووەکان و پارت و رێکخراوە سیاسیەکانی جیهان و دام و دەزگا فەرهەنگی و ئابوورییەکان و شارەوانیەکان و زانستگاکان و …
Read More »
پەیسەر پرێس هەر چەندە تا ئێستا ئەوە یەكلایی نەبوەتەوە كە یەكەم كەس یان یەكەم میللەت و وڵات ئاڵای بەكارهێنابێت یان بەرزكردبێتەوە كێ یەو كەی بووە، بەڵام ئەگەر سەیرێكی مێژوو بكەین دەبینین زۆرینەی تیرەو هۆزە كۆنەكان ئاڵای خۆیان هەبوەو لەو رێگەیەوە تیرەو هۆز یان نەتەوەیەك لە یەكێكی تر جیاكراوەتەوە. ئەو پارچە …
Read More »
كاتێك 1914جەنگی یەکەمی جیهانی هاتە پێشەوە، لە ژێر ئاگری تۆپەکاندا وڵاتان تووانەوە و سەرلەنوێ نەخشەکێشرانەوە، دەسەڵاتدارەكان داڕمان و هی نوێ دروست بوونەوە، لە میراتی ئیمپراتۆرێتی عوسمانی چەندین دەوڵەت کەوتەوە، هێڵە سەرەکییەکانیان لە پەخشی هەموو دەنگوباسە کاندا دەبینرێت شەقڵ و شێوە نوێکەیان، حەتمی نەبوو، بەڵکو ئەوە سیاسەتکار و جەنەڕاڵەکان، دیبلۆماتکاران …
Read More »
عومەر ئیسماعیل مارف-قەڵادزێ بەرایی: لەمێژووی چەندین سەدەی نەتەوەی كورددا، میرنشینی بابان بە یەكێك لە دیارترین و بەهێزترین دەسەڵاتەكانی فەرمانڕەوایی لە باشووری كوردستان دادەنرێت و لاپەڕەیەكی گەش و پرشنگداری تۆماركردوە، چونكە بە هۆی لێهاتوویی و بیرتیژی پاشا و میرەكانیان و بە سوارچاكی و ئازایەتی هێزێكی شەڕكەر و چاونەترسی سەربازیەوە، توانیوویانە بەردەوام …
Read More »
له کۆتاییەکانی سەدەی پازدەهەمی زایینی لە ڕۆژهەڵاتی میرنشینی سۆران میرنشینێک بە ناوی(بابان) دامەزرا. ئەم میرنشینە دوای ملکەچکردنی هەندێ ناوچە و هۆزی دەورووبەر بەرەو باشوور فراوانخوازی کرد و ناوچەکانی شارباژێڕ و کەرکووک و کفری داگیر کرد. لەم میرنشینەدا چوار بنەماڵە حوکمیان دەکرد تالە کۆتاییەکانی سەدەی شازدەدا هەڵوەشایەوە. لە ناوەڕاستی سەدەی حەڤدەدا(فەقێ …
Read More »
خەندان-هاوار عەباس (( ئێوه حه‌قیقه‌ته‌ن گیانى میلله‌تی خۆتانن ، ئه‌و ره‌نجانه‌ى كه ده‌یانكێشن هیچ وه‌ختێك له‌بیرناچیته‌وه , ئه‌سله‌ن میلله‌ت و وه‌ته‌ن په‌رستانی وه‌كو ئێوه مایه‌ی ته‌ره‌قه‌ی میلله‌تن )) ئه‌مه نامەی مینۆرسكیە له‌له‌نده‌نه‌وه له‌سالى 1937 بۆ حوسێن حوزنى موكریانى نووسیوە. چه‌رخی زه‌مانه هه‌موو شتێك ئه‌هاڕێ و له بیریان دە‌باته‌وه، به‌ڵام …
Read More »
پێشه‌كی رووداوه‌كانی نێو قۆناغی مێژووی هاوچه‌رخی كورد پێویستیان به لێكۆڵینه‌وه‌‌و له‌سه‌ر راوه‌ستانی بابه‌تیانه هه‌یه، له رێگه‌ی گرتنه‌به‌ری میتۆدی زانستییه‌وه، چونكه ئه‌و رووداوانه به‌شێكن له مێژووی میلله‌تی كورد و كاریگه‌رییان له‌سه‌ر بواره جیاوازه‌كانی ژیانی خه‌ڵكی كوردستان هه‌بووه. له بنه‌ڕه‌تدا به گشتی چه‌مكی دانوستان و مێژووی دانوستانه‌كانی كورد و ئه‌و رژێم و …
Read More »
History Of Kurdistan مالپه‌رێكی تایبه‌ته به مێژووی كورد و جیهان