Home / بەشی مێژووی كورد / مێژووى سەدەکانى ناوەڕاستى کورد (page 20)

مێژووى سەدەکانى ناوەڕاستى کورد

كوردستان و یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان 

‌نووسینی: عادل موراد پێشه‌كییه‌كی پێویست له‌گه‌رمه‌ی ئه‌و رووداوانه‌دا كه‌ ناوچه‌كه‌مان به‌گشتی و كوردستانی عیراق به‌تایبه‌تی پێیاندا تێپه‌ڕده‌بن و پاش تێپه‌ڕبوونی چوارده‌یه‌و خوێندنه‌وه‌ی چه‌ندین توێژینه‌وه‌ی زانستی و بیره‌وه‌ریی جیاجیاو چاوپێكه‌وتنی رۆژنامه‌نووسی و مشتومڕو هه‌ندێك نامه‌ی سه‌نگینی زانكۆ كه‌ بایه‌خ به‌كاروباری عیراق و وردترو بایه‌خ به‌جولانه‌وه‌ی رزگاریخوازی كوردستان ده‌ده‌ن، رامام و زۆر …

Read More »

ده‌وڵه‌تی حه‌سنه‌وی

كورد له‌ سه‌رده‌می ئایینی ئیسلامیشدا له‌ خاكی كوردستاندا چه‌ند ده‌وڵه‌تێكی جیاوازی دامه‌زراندووه‌. به‌پێی باری ئه‌و ده‌مه‌ ئه‌وانه‌ ده‌وڵه‌تی هه‌رێمی بوون و له‌ ژێر سه‌رۆكایه‌تیی هه‌ندێك خێزاندا بوون. به‌داخه‌وه‌ كورد له‌و كاته‌دا نه‌یتوانی له‌ سه‌رانسه‌ری كوردستاندا ده‌وڵه‌تێكی مه‌زن و ناوه‌ندی دامه‌زرێنێ. هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌ش بوو چه‌ند ده‌وڵه‌تێكی هه‌رێمی دامه‌زرا. له‌ باشووری …

Read More »

سەفەرنامەی ڕاولینسۆن بەناو کوردستانی موکریدا

سەفەرنامەی ڕاولینسۆن بەناو کوردستانی موکریدا ن: هێنری ڕاولینسۆن و: نەبەز هێمن تێبینی وەرگێڕ: نووسەری ئەو دێڕانە”هێنری ڕاولینسۆن” لەدایکبووی[١٨١٠، کۆچی دوایی ١٨٩٥]، یەکێ لەو دەگمەن کەسە ڕۆژئاواییانەیە کە هەوێکی ئێجگار زۆری بۆ ناسین و دۆزینەوەی خەتی میخی ئاشووری، بابلی، ئەکەدی و پارسی کۆن داوە، دەکارین بێژین زۆربەی هەرە زۆری تەمەنی خۆی …

Read More »

کۆمەڵکوژی ئیزەدییەکان لە سەردەمی عوسمانیدا

کریستینا کۆیڤونین لە ئینگلیزیەوە: نەبەز هێمن خاڵی دەستپێکی هێرش بۆ سەر ئیزەدییەکان لە مێژوودا، لە ساڵی ٦٣٠ی بەر لە زایین، پێش سەردەمی عوسمانی و دەستبەجێ دوای سەرهەڵدانی ئایینی ئیسلام بووە. ئیزەدییەکان ناچار کران ئیسلام بێنن، گەرچی زۆرینەیان ئەمەیان قەبوڵ نەکرد. (سەرچاوە، ماڵپەڕی سەرەوە ٢٠٠٩.) نووسەری ئاشووری “هێرمس ئەبوونا”، دەگێڕێتەوە کە …

Read More »

ئێڵەیل کورد لەناو بەڵگەیل عوسمانی

ئێڵەیل کورد لەناو بەڵگەیل عوسمانی   دنه‌يلێگ له‌باره‌ی مێژوو و ژيار كوره‌ده‌يل سه‌رده‌م – وه‌ قه‌ڵه‌م د.عيماد عه‌بدسه‌لام ره‌ئوف)، ئه‌ی هويره‌ ئه‌رام هات تا ئه‌ی باوه‌ته‌ بنويسم. ره‌ئوف له‌ به‌شێگ له‌ ئه‌ی كتاوه‌ ئاماژه‌ وه‌ به‌ڵگه‌يل عوسمانيه‌يل‌ ئه‌كا ك بڕێگ له‌ی به‌ڵگه‌يله‌ له‌ ناويان ژماره‌ی‌ خێڵ و هووزه‌يل كورد هاتيه‌: …

Read More »

لەهەر شوونیگ کورد بوود،ئەورە ئیرانە

  لەهەر شوونیگ کورد بوود،ئەورە ئیرانە  نه‌ته‌وه‌يل نيشته‌جی له‌ خوه‌رهه‌ڵات ناوڕاسن ك له‌  خوه‌رئاوای ئاسيا و له‌ به‌ش خوه‌رئاوای فڵات ئيران ژيه‌ن و كورده‌يل وه‌ زووان كوردی قسه‌ كه‌ن. كوردستان ناو يه‌كه‌ێگ له‌ ئياڵه‌ته‌يل ئيران بويه‌. جه‌نگ چاڵدران ك له‌ ناونی سه‌ربازه‌يل شا ئسماعيل صه‌فه‌وی و سوڵتان سه‌ليم يه‌كم عوسمانی …

Read More »

کوردانی خوراسان مێژویەکی کۆن و گەنجینەیەکی لە بیرکراو

شاسوار هەرشەمی… چی له‌سه‌ر کوردستانه‌ دووره‌که‌ ده‌زانیت؟ ئێمە ھەمیشە و لە ھەموو بۆنەیەکدا، باسی کوردستان و گەلەکەی دەکەین. باسی بێمافی و بەشخوراوی گەلەکەی دەکەین. لە مێشکیشمان چەسپیوە، کە ئەو کوردستانەی مەبەستمانە، ھەمانە کە لە ساڵی ١٥١٤ز، بووە دوو پارچە و، لە دوای جەنگی جیھانی یەکەمیشەوە، کرا بە چوار پارچە. واتا …

Read More »

زریاب، گەورەترین مۆسیقاژەنی کورد لە جیهان و لە سەدەی نۆدا کێ بوو؟

  نووسینی: سۆران حەمەڕەش ناوی تەواوی بریتیە لە ئەبول حەسەن عەلی کوڕی نافیع و نازناوی (زریاب) ی هەبووە. بۆچوونی جیاواز سەبارەت مانای ناوەکەی هەیە؛ هەوڵ دراوە کە بە مانای (باڵندەی ڕەش) ی عەرەبی لێک بدرێتەوە، بەڵام پێ دەچێت کە (زۆراب) ی کوردی یان (زەڕیاو/زڕیاو) (ئاوی زێڕ) بووبێت و ئەو سەردەمە …

Read More »

خانزادی میری سۆران

خانزادی میری سۆران گۆڤاری خال له‌ مێژووی نه‌ته‌وه‌ی كورددا چه‌ندان ئافره‌تی شاژن و قاره‌مان و نووسه‌ر و هۆزانڤان ده‌ركه‌وتوون و رۆڵێكی به‌رچاویان له‌ بزووتنه‌وه‌ی رزگاریخوازیدا گێڕاوه‌، بۆ نموونه‌ شاژنه‌ نێفرتیتی هاوسه‌ری ئه‌خناتوون (ئاموون حوتپی چواره‌م 1353-1336پ.ز) فیرعه‌ونی میسری كۆن، میر خانزاد خان میری میرنشینی سۆران، حه‌پسه‌خانی نه‌قیب، عادیله‌ خانم، شازاده‌ …

Read More »

رۆلی پاشای گەورە لە گرنگی دان بە زانست و کتێبخانە

    رۆلی پاشای گەورە لە گرنگی دان بە زانست و کتێبخانە   قسە کردن لە سەر زانست و خوێندن لە کوردستان ، دەبێت بگەرێینەوە بۆ مێژووێکی کۆن لە حوجرەو مزگەوت و تەکیەو خانەقا و مەدرەسە ئاینیەکان، دەسپێکی ئەم کاروانەش، دەگەرێتەوە بۆ چەند گوندو شار وشارۆچکەیەک کە ھەندێکیان بوونەتە مەڵبەندێکی …

Read More »