Home / بەشی مێژووی كورد / مێژووی كۆنی كورد (page 8)

مێژووی كۆنی كورد

شارستانییه‌تی هه‌شت هه‌زار ساڵه‌ی گردی حه‌سه‌نلو

شارستانییه‌تی هه‌شت هه‌زار ساڵه‌ی گردی حه‌سه‌نلو نووسەر:  ئیدریس ئیبراھیم نەژاد گردی حه‌سه‌نلو هه‌ڵکه‌وتوو له 7 کیلۆمیتری شاری نه‌غه‌ده‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی کوردستان، یه‌کێ له‌و شوێنه مێژوویی و کۆنانه‌یه که ده‌گه‌ڕێته‌وه سه‌ر هه‌شت هه‌زار ساڵ به‌ر له ئێستا. دیارترین ئاسه‌واری دۆزراوه له‌و شوێنه دا جامی زێڕی حه‌سه‌نلویه که سه‌ر به سه‌رده‌می ئاسنه و …

Read More »

بۆ دەبێ مێژکووی کۆنمان بزانین

بۆ دەبێ مێژکووی کۆنمان بزانین که‌ له‌که‌سێک ده‌پرسن: ”کێیت؟“، به‌شانازییه‌وه‌ ده‌ڵێ: ”فڵانم کوڕی فڵان! “ ئه‌و حاشاله‌ باوکی خۆی ناکاو به‌ده‌گمه‌ن که‌سی وا هه‌یه‌ وا‌بکات، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر باوکی خراپیش بێ. ڕۆڵه‌ به‌ باب‌و باپیریانه‌وه‌ ده‌ناسرێن‌و به‌تایبه‌تی له‌ نێو کورده‌واریدا هه‌ر له‌ کۆنه‌وه‌ باوبووه‌ ئه‌گه‌ر ویستبیان به‌ئاشکرا باسی که‌سێک بکه‌ن، کوتوویانه‌: …

Read More »

ناودارانی کورد لە نیزامیيەی بەغدا

ناودارانی کورد لە نیزامیيەی بەغدا یاسین تەها ماستەر لە مێژووی لە ئاین و ئاینزاکانی کورد مێژووی دامەزراندنی خوێندنگا ئیسلامییەکان دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی چوارەمی کۆچی / دەیەمی زاینی (المقريزي: الخطط 4/199)، بەڵام وەزیری سەلجەقی نیزامولمولکی توسی (485ه/1092مردووە) لە سەدەی پێنجەمی کۆچیدا/ یازدەیەمی زاینی، بەناوبانگترین خوێندنگای ئیسلامی شافیعی مەزهەبی دامەزراند لە پایتەختی …

Read More »

مێژووی مۆسیقا و سەمای کوردی

مێژووی مۆسیقا و سەمای کوردی مۆسیقا و سەمای کوردی لایەنێکی کلتوری نەتەوەی کوردە کە توانیویەتی بەشێک لە فەرهەنگ و مێژووی تێدا بپارێزرێت. بۆ کورد گۆرانی و مۆسیقا لایەنێکی گرنگی ژیانە و لە کاتی خۆشی، ناخۆشی، خواپەرستی، سەما و کارکردندا گۆرانی دەوترێت. مۆسیقای فۆلکلۆری کوردی بنەچەکەی بۆ رابردوویەکی دوور دەگەڕێتەوە و …

Read More »

ئیحسان نوری پاشا و (مێژووی ڕەگ و ڕەچەڵەکی کورد)

ئیحسان نوری پاشا و (مێژووی ڕەگ و ڕەچەڵەکی کورد) حەمەکەریم عارف* ئیحسان نوری پاشا، یەکێکە لە ناوە درەوشاوەکانی مێژووی بزووتنەوەی سیاسی ڕزگاریخوازی کورد، هەر لە سەرەتاوە بە نەفەسێکی نەتەوەییانەی کراوەوە هاتۆتە مەیدان و تا دوا هەناسە، بەپێی توانای خۆی و بە گوێرەی کات و شوێن، لەسەر خەباتی خۆی بەردەوام بووە …

Read More »

ئایا کێ سەرداپۆشین (حیجاب) ی ئافرەتی هێنایە ناو کورد؛ ئەکەدی و ئاشوری یان عەرەب؟ ئەی دوای چەند هەزار ساڵ ئافرەتی کورد سەری داپۆشی؟ 

سۆران حەمەڕەش زۆر جار لەسەر پێگە کۆمەڵایتیە کوردیەکان بابەت سەبارەت سەرداپۆشینی ئافرەت دەبینم کە لە ژێریدا گفتوگۆیەکی خەست دروست دەبێت و وەک هەمو جارێک، لە ژێر کاریگەریی دابەشبوونی فیکریی دوو جەمسەریی کۆمەڵگەی کوردەواری ئەمڕۆدا و لە ناو گفتوگۆکاندا دوو جۆر بۆچوون بە زەقی بەرچاو دەکەون؛ یەکێکیان لە ڕوانگەیەکی ئاینیەوە سەرداپۆشین …

Read More »

هێلێنای ‌هەزەبانی، ئەو شاژنە کوردەی کە دوو هەزار ساڵ لەمەوبەر شاژنی کوردستان بوو و ئێستاکە تابوتە بەردینەکەی لە مۆزەخانەی لۆڤەرە و بینای گۆڕەکەی ئاسەوارێکی مێژوویی و شوێنێکی دیارە لە ئیسرائیل، کێ بوو؟

هێلێنای ‌هەزەبانی، ئەو شاژنە کوردەی کە دوو هەزار ساڵ لەمەوبەر شاژنی کوردستان بوو و ئێستاکە تابوتە بەردینەکەی لە مۆزەخانەی لۆڤەرە و بینای گۆڕەکەی ئاسەوارێکی مێژوویی و شوێنێکی دیارە لە ئیسرائیل، کێ بوو؟ سۆران حەمەڕەش من پێم وایە کە ئێمە هێشتا بە مێژووی خۆمان ئاشنا نین و ئەوەی کە لە ڕابردوودا …

Read More »

قازی‌ محه‌مه‌د: من هی‌ ئه‌م میلله‌ته‌م و ده‌بێ‌ له‌ناو ئه‌م میلله‌ته‌شدا بم

قازی‌ محه‌مه‌د: من هی‌ ئه‌م میلله‌ته‌م و ده‌بێ‌ له‌ناو ئه‌م میلله‌ته‌شدا بم ئامادەکردنی : زاهیر سدیق زه‌مانێ كورد بانگه‌شه‌ی‌ ده‌وڵه‌تی‌ كۆماری‌ كرد ودایمه‌زراند، ئێران له‌ژێر فه‌رمانڕه‌وایی ده‌وڵه‌تێكی‌ پاشایه‌تیدابوو، چه‌وساوه‌ی‌ بن ده‌ستی‌ شا بوو، ئه‌و عه‌یامه‌ كوردی‌ بنده‌سته‌و دیل وزه‌لیل و به‌شی‌ زۆری‌ نه‌خوێنده‌واربوو، به‌ڵام بیری‌ پێشكه‌وتووبوو، ئه‌ندێشه‌ی‌ ئه‌و زه‌مانه‌ی‌ كورد …

Read More »

باسێکی مێژوویی لەسەر لیدیەکان

باسێکی مێژوویی لەسەر لیدیەکان بێگومان لە سەدەکانی پێش زایین، کورد خاوەنی چەندین ئیمپراتۆری یەک لە دوای یەک بووە وەک (میدەکان، هوریەکان، مانیەکان و هیتیەکان) هتد. بەڵام هەندێکیان ناوبانگیان دەرنەکردووە، لەبەر بچوکی ئیمپراتۆرەکە یاخود کەمی ماوەی دەسەڵات، لەوانە(لوفیەکان، لیدیەکان، سراسیەکان و کاریەکان) لیدیەکان نیشتەجێی باکوری رۆژئاوای تورکیای ئەمرۆ بوون. دراوسێی کاریەکان …

Read More »

ئه‌و زانا كورده‌ى بۆ يه‌كه‌م جار مه‌كينه‌ و مرۆڤى ئالى دروست كرد

ئه‌و زانا كورده‌ى بۆ يه‌كه‌م جار مه‌كينه‌ و مرۆڤى ئالى دروست كرد ئامادەكرنی : ماكوان كه‌ريم ناوی ئەبو عزی کوڕی ئیسماعیلی جەزیرەیییە خەڵکی دیار بەکرە( 561-607 كـ =1136-1206ز)… ئەم زانا ئەندازیارە ناسراوە بە بدیع و زەمان.. بەناوی جزیرەی عومەرەوە نازناوی جەزیری وەرگرتوە، کە ئەو دەمە سەر بە وولایەتی شام بووە …

Read More »