مێژووی كۆنی كورد

(هەندێ لە زانایانی هەولێر و هەرێمی كوردستان بەلانكەی مرۆڤایەتی دەزانن، چونكە ئەشكەوتی شانەدەر باشترین بەڵگەی مێژوویی مرۆڤە بەوپێیەی كە ئەشكەویتێكە لە جیهان گرنگی تایبەتی هەیە و كەوتووەتە نزیك شاری هەولێر) تەمەنی ئێسكبەندەكان كە بۆ 60 تا 65 هەزار ساڵ پێش زاین دەگەڕێتەوە بەرێگەی زانستی سەلمێنراوە بەدرێژایی مێژوو، تا ئێستا هیچ …

لێکۆڵینه‌وه‌یک له‌سه‌ر بنچینه‌ و ڕه‌گ و یشه‌ی خواوه‌ند (عه‌شیره‌) خواوه‌ند عه‌شيره אֲשֵׁרָה ، یه‌كیکه‌ له‌ خواوه‌نده‌کانی ئه‌فسانه‌کانی ناو سامییه‌کان که‌ خواوه‌ندێکی دایکه‌ له‌ کۆمه‌ڵێک سه‌رچاوه‌ی کۆن وه‌کو خوداوه‌ندیک ده‌رکه‌وتووه‌. له‌ ناو ئه‌که‌دییه‌کان Akkadian به‌ شێوه‌ی ئه‌شراتوم/ئه‌شراتو Ashratum/Ashratu ناوی هاتووه‌، هه‌روه‌ها له‌ ناوی هیتییه‌کان Hittite به‌ شێوه‌ی ئه‌شرادوس Asherdu(s) یاخود ئه‌شراتوس …

گوندی چەرمو لەژێر هەڕەشەی لەناوچوندایە (سبەی): گوندی چەرمو لە سنوری چەمچەماڵ كە یەكێكە لە شوێنە دێرینەكان لەسەر ئاستی جیهان، بەهۆی بایەخپێنەدانی لەلایەن حكومەتی هەرێمەوە بەرەو لەناوچون دەڕوات. گوندی چەرمو، كە بە دوریی (11) كم دەكەوێتە سنوری قەزای چەمچەماڵ، یەكێكە لە شوێنەوارە دێرینەكان‌و بەپێی سەرچاوەكان مێژوەكەی دەگەڕێتەوە بۆ چاخی بەردینی نوێ‌‌و …

عه‌لی سیرینی له‌ هه‌ندێك سه‌رچاوه‌ی مێژووی مسوڵماناندا هاتووه‌، كه‌ كورد ده‌شته‌كیی (به‌ده‌ویی) یان قه‌ره‌جی فارسه‌كان بوون. له‌ بیرمان نه‌چێت، دوای ڕوخانی ده‌وڵه‌تیی ساسانیی له‌ سه‌ر ده‌ستی مسوڵمانه‌كان، فارسه‌ دۆڕاوه‌كان وه‌ك مۆرانه‌ خزانه‌ نێو مسوڵمانان و به‌ هه‌ماهه‌نگیی و هاوكاریی جوله‌كه‌، ده‌ستییان كرد به‌ پلان گێڕیی دژ به‌ ئیسلام. ڕۆژ له‌ …

شارەوانی و گۆڤاری هەولێر/ بەشی یەکەم(١)    (محەمەد مەولود مەم) هەولێر ئەم شارە دێرینە ، نەبەزە ، کە حەفتا سەدە پترە وەک هەلۆ لەسەر گردە سەربەرزەکە هەلنیشتوە ، زەبر و زەنگی رۆژگار  … رەشە با و گەردەلوولی زەمانە ، نەی لەقاندووە بە هەموو توانایەوە  بەربەرەکانی لە پێناو … بوون و …

  ژن لە میژووی کوردستاندا   لە زەمانی مادەکاندا ژنانی کورد دەستەلاتیان هەبووە کەسێیەتیەکدا ژنان و پیاوان لە دیرۆکی کوردستاندا خاوەن پێگەیەکی بەرانبەر بوون. لە ئایین زەردەشتی دا؛ هەر مرۆڤێک خاوەن زانست و ڕەوشتی باش بێت؛ شایەنی ڕێزە. بە پێی باوەڕییەکانی زەردەشتی؛ لە دەستپێکی ئافەرینشدا بە خواستی ئاهوورامەزدا؛ لە ڕۆژی …

ئه‌م وێنه‌یه‌ له‌ ڕێوڕه‌سمی واژۆ کردنی په‌یمانی یه‌که‌تی و برایه‌تی کوردستان و ئازه‌ربایجان، ته‌ورێز سێشه‌مۆ 3ی بانه‌مه‌ڕی 1325/ 24ی ئاوریلی 1946 له‌ سه‌رپلیکانه‌کانی بینای , مه‌جلیسی میللی ئازه‌ربایجان هه‌ڵگیراوه‌. له‌ لای ڕاسته‌وه‌ بۆ چه‌پ: 1. پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د، 2.،میرجه‌عفه‌ری پیشه‌وه‌ری، 3.،محه‌مه‌دحوسێنی سه‌یفی قازی. ریزی دووهه‌م. له‌ دوای پیشه‌وه‌ری: میرزا عه‌لی …

ئەمير مەنافی کەریمی لە سەرکردەکانی کۆماری کوردستان لە مەڕ برایمی نادری دەنووسێ:  ” چوار مانگ له‌ حکوومه‌تی کوردستان تێپه‌ڕیبوو و له‌و ماوه‌یه‌دا که‌موکورتی و کێشه‌ی کاروباری په‌روه‌رده‌ تا ڕاده‌یه‌ک به‌لادا خرا، به‌ڵام ئیداره‌ کردنی مه‌دره‌سه‌کان له‌ گه‌ڵ ئه‌و هه‌موو حه‌وله‌ش که‌ درابوو پێداویستی به‌ جیدییه‌تێکی زیاتر بوو، بۆ پێشگرتن له‌وه‌ی …

پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د و میر جه‌عفه‌ری پیشه‌وه‌ری له‌ شاگۆلی ڕۆژنامه‌ی آذربایجان (ژماره‌ی 184، یه‌کشه‌مۆ 8ی بانه‌مه‌ڕی 1325) چه‌ند خه‌به‌ری له‌ مه‌ڕ دیداری پێشه‌وا له‌ ته‌ورێز بڵاو کردووه‌ته‌وه‌.به‌ داوی ئیمزاکرانی په‌یمانی “یه‌که‌تی و برایه‌تی حکوومه‌تی میللی کوردستان و ئازه‌ربایجان”، له‌ 3ی بانه‌مه‌ڕی 1325 پێشه‌وا هه‌تا به‌ڕێکردنی ده‌سته‌ی نوێنه‌راتی ئازه‌ربایجان- کوردستان بۆ …

ئەمە ئەو قورئانەیە پێشەوا قازی موحەممەد سوێندی پێ خوارد كەوا تا ماوە ئەمەكدار و بەوەفا بێت بۆ خاك و میللەتی..