مێژووی كۆنی كورد

ئەو زانا کوردەی کە نزیکی شەش سەد و پەنجا ساڵ پێش شەرەفخانی بدڵیسی سەبارەت بە ڕەچەڵەکی کورد و مێژووەکەی نووسی، کێ بوو ؟ سۆران حەمەڕەش زۆر کەس پێی وایە کە شەرەفخانی بدڵیسی یەکەم مێژوونوسی کورد بووە کە نزیکی چوار سەد ساڵ لەمەوبەر مێژووی کوردی نووسیوە و سەبارەت ڕەچەڵەکی ئەم نەتەوەیە …

تروسكەیەك بۆ دەوڵەتی كوردی شەریف پاشا کوڕی سەعید پاشای کوڕی حوسێن پاشای ئەحمەد ئاغای خەندانە. باوکی شەریف پاشا کەسایەتییەکی ناودار بووە، چەندین پۆست و پایەی لە ناو دەوڵەتی عوسمانی هەبووە و دواهەمینیان سەرۆکی شوورای دەوڵەت بووە.شەریف پاشا، ساڵی 1865 لە دایک بووە، لە سلێمانی چۆتە خوێندنگەی خواجەکان، لەگەڵ شێخ مەحموودی …

جاف و عوسمانلی و فارس كورتە باسێك لە ڕاستیدا عێلی جاف مایەی بایەخێكی زۆر بوو لە كاتی پەرەسەندنی ململانێی نێوان هەردوو دەوڵەتی عوسمانی و سەفەویدا لەسەر كوردستان، نەخاسمە پاش جەنگی چالدێران (1524ز) كە لەنێوان سوڵتان یاوز سەلیم و شاە ئیسماعیل سەفەوی روویدا و لە ئاكامیدا كوردستان تووشی زەرەر و كارەساتێكی …

 کوتایی مێژووی کوردوکوردستانی مەردوخی بزاڤ- مەردوخ- و/ عەبدولکەریم پێنجوێنی ئه‌وانه‌ی باسمانكردن ئه‌و زانا ناودارانانه‌ن كه‌ له‌ سه‌ده‌ی ( 12)ی كۆچیه‌وه‌ هه‌تا سه‌ده‌ی (13)ی كۆچی یه‌ك له‌ دوای یه‌ك هاتووه‌. جگه‌ له‌و زانایانه‌ له‌ كوردستاندا گه‌لێ پیاو چاك و خاوه‌ن ته‌ریقه‌ت و ته‌كیه‌ هه‌بووه‌. وه‌ك: شێخ سراج الدینی شێخ عوسمانی ته‌وێڵه‌ …

ده‌رباره‌‌ی نووسین و زمان و دین و خوو رِوشتى كورد بزاڤ- مەردوخ- و/عەبدولکەریم پێنجوێنی كورده‌‌كان خاوه‌‌نى نووسینێكى تایبه‌‌تى خۆیان نه‌‌بوون، له‌‌گه‌ڵ په‌‌یدا بوونى خه‌‌تى بزماری كورد و پارس هه‌‌ڵس و كه‌‌وت و نووسینیان به‌‌ خه‌‌تى بزماری بووه‌ . (نلدكه‌) ئه‌‌ڵێت ” ئه‌‌گه‌‌ر كتێب و نوسراو له‌‌ پاش كورده‌‌كان به‌‌جێ بمایه‌‌ …

په‌یدابوونی کورد بزاڤ- مەردوخ- و/عەبدولکەریم پێنجوێنی وه‌ك باسمان كرد به‌‌پێی سه‌‌رچاوه‌ مێژوویی و پاشماوه‌ دێرینه‌‌كان بۆمان ده‌ركه‌‌وت كه‌ كورد له ‌‌نه‌ژادی ئارییه‌ و له‌ رِه‌گه‌‌زی(هیندو ئه‌‌وروپ)یه‌.له‌ سه‌‌رده‌مێكی نه‌‌زانراوا یانی چه‌‌ند هزار سالێك پێش زاین به‌‌ره‌و كوردستانی ئێستا كۆچیان كردوه‌ كه ‌‌ئه‌‌كه‌وێته‌ خواروی ئه‌‌رمه‌‌نستانه‌‌وه‌ و به‌ كوردستان ناو ئه‌‌برێ. هۆزه‌كانی كورد …

ئاينى كورد پێش ئيسلام پشتيوان بازيانى مێژوونوسان و لێكۆڵه‌ران ڕايان جياوازه‌ له‌وه‌ى پێش هاتنى ئاينى ئيسلام كورد له‌سه‌ر چ دينێك بووه‌ , هه‌ندێك ده‌ڵێن ڕۆژ په‌رست بوونه,هه‌ندێك پێيان وايه‌ زه‌رده‌شتى بوينه‌ و  زه‌رده‌شت پێغه‌مبه‌رێكى كورد بووه‌ , ڕۆژهه‌ڵاتناسه‌كان جگه‌ له‌ ڕۆديسكۆ كه‌ ‌ پێى وايه‌ زه‌رده‌شت خه‌ڵكى ڕۆژئاواى ئێرانه‌ , …

سۆران حه‌مه‌ ره‌ش دیارە تیۆری ئاریەکان بۆ کورد گرنگە لەبەر ئەوەی کە بە نزیکی هەموو مێژوونوسێکی کورد لە کتێبەکانیاندا ئاماژە بە ئاری بوونی کورد دەکەن و ئاری کراوەتە بنەچەی کورد، بۆیە دەبێت بزانین ئایا ئەم تیرۆیە چۆن سەری هەڵداوە و ئاریەکان کێن، پێش ئەوەی کە بڕیار بدەین و دڵنیا بین …

نووسین وکۆکردنەوەی : ناوەندی زەردەشتیانی کوردستان. ئەختەری کاویانی یان ئەستێرەی ئازادیی نیشتمانی گەلانی زاگرۆس، مێژوویەکی دێرینی هەیە و کوردیش خاوەنداری سەرەکیی ئەم ئاڵا گرنگ و مێژووییەیە کە چەندین ئیمبراتۆریەتی ناوچەکە، کردوویانە بە ئاڵای سەرەکیی خۆیان. لەوانە( کەیانییەکان، میدەکان، هەخامەنشییەکان، ساسانییەکان) و ئێستاش ناوەندی زەردەشتیانی کوردستان، لەسلێمانی، پاش زیاتر لە پانزە …

ماد ماد ناوی نه‌ته‌وه کە لە ھەزارەی یەکەمی پێش زایینی مەسێح کۆچیان کرد بۆ ڕۆژئاوای بانەکانی ئێران. مادەکان بناغەی یەکەم پاشاییەتی ئاریائیەکانیان دامەرزان بە شکست پێھێنانی ئاشوریەکان لە ٦٠٠ ساڵ پێش زایینی مەسێح ، بووە گەورترین پاشایەتی رۆژئاوای ئاسیا. پاشایەتی ماد لە سەردەمی ھەڤەخشترە حۆکمڕانی گەورەترین پاشایەتی ڕۆژئاوای ئاسیای ئەکرد. …