مێژووی كۆنی كورد

مێژووی کورد و گەمە سیاسیەکانی ناوچەکە ” /محەمەد فەرهادزادە ئەگەر چاو خشاندنێک بەسەر مێژووی کورد لە هەر چوار پارچەی کوردستان و خەبات بۆ وەدەست هێنانی مافەڕەواکانی بکەین دەبینین کە کورد لە سەدەی بیستەمدا دەرفەتی بۆ وەدەست هێنانی مافی چارەی خۆ نووسین بۆ رەخساوە بەڵام بە داخەوە بە هۆی بارودۆخەکە و …

میدیاکان ،تایفەیەکن لە ئاریایەکان کە پێش هەخامەنەشینیەکان لە بەشێکى پان و بەرینى ناوچەى رۆژهەڵاتى ناوەراست دەوڵەت و پاشایان هەبووە، ماوەى حوکمرانى و پاشایەتى میدیاکان دوو بەرانبەرى هەخامەنەشینیەکان بووە، میدیاکان ئیمپراتۆریەتى گەورەى ئاشوریەکانیان تێک رووخاند، هەر لە سەر دەستى میدیاکان نەتەوە و تایفەیەکى زۆر لەچەوسانەوە و زوڵم و زۆری و نۆکرى …

به‌سه‌ر قه‌ڵای كه‌ركووكه‌وه‌! هيمن خورشيد   قه‌ڵای كه‌ركووك، به‌پێچه‌وانه‌ی قه‌ڵای هه‌ولێره‌وه‌، كه‌متر ناوی هه‌یه‌ و خه‌ڵكی كوردستان كه‌متر پێی ئاشنان، هۆكاره‌كه‌یشی ئه‌و وێرانكارییه‌یه‌ كه‌ ڕژێمی به‌عس له‌ سه‌ره‌تا تا كۆتایی نه‌وه‌ده‌كانی سه‌ده‌ی ڕابردوودا به‌سه‌ریدای هێنا و شتێكی ئه‌وتۆی لێ نه‌هێشته‌وه‌. مێژووی دروستبوونی قه‌ڵای كه‌ركووك دیار نییه‌، هه‌ر مێژوونووسه‌ شتێك ده‌ڵێت، …

ڕالف نۆرمان شارپ لە مێخیەوە كردوویەتیە ئینگلیزی سەلام ناوخۆش لە ئینگلیزیەوە كردوویەتی كوردی و پێشەكی و پەڕاوێزی بۆ نووسیوە لە جیاتی پێشەكی داریوشی مەزن 550-486 پ.م كۆرشی كچەزای ئەستیاگی دوای پاشای میدی لە ڕێگای كودەتایەكی سپی دەسەڵاتی گرتە دەست .هیرۆدۆت لە ل8 ی كتێبەكەی ( چاپی كوردی ) دەڵێت :” …

هه‌ولێر له‌ مێژوودا هه‌ولێر یه‌كێك بوو له‌شاره‌كانی قه‌ڵه‌مڕه‌وی میرنشینی سۆران، له‌ ساڵی (1535ز) له‌ دوای كوشتنی میر( عزالدین شێر) به‌ ده‌ستی عوسمانییه‌كان له‌ سه‌رده‌می سوڵتان سلێمانی قانونی، هه‌ولێریان خسته‌‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی خۆیان،  ده‌سه‌ڵاتی شاره‌كه‌یان به‌ میر حسین به‌گی داسنی( ئێزیدی) سپارد بۆ ئه‌وه‌ی بتوانێت هه‌موو قه‌ڵه‌مڕه‌وی میرنشینی سۆرانی بخاته‌ ژێر …

سلێمانی لەڕوانگەی گەڕیدە ئەوروپییەكانەوە پ.د.فایەق مستەفا               لەزۆر بواردا جیاوازە وەك چۆن زۆرێك هاوڕان لەگەڵمان سەبارەت بەوەی كە سلێمانی لەنێوان شارە كوردستانییەكان و شارەكانی تری عیراقدا لەزۆر رووەوە جیاوازی ئەوتۆی هەیە، راوبۆچوونی گەڕیدە ئەوروپاییەكانیش لەسەر لێبوردەیی و خۆشەویستی و هونەرەكان و تێكەڵی نێوان پیاوان …

یه‌كه‌مین نه‌خشه‌ جوگرافییه‌كان كه‌ ناوی كوردستانیان تێدا هاتووه‌ فةرهاد بيربال ئایا‭ ‬ئێمه‌،‭ ‬به‌بێ‭ ‬دیاریكردنی‭ ‬سنووری‭ ‬جوگرافیایه‌كی‭ ‬نه‌ته‌وه‌یی،‭ ‬ده‌توانین‭ ‬هیچ‭ ‬جوگرافیایه‌كی‭ ‬رۆشنبیری‭ ‬و‭ ‬هونه‌ریی‭ ‬سه‌ربه‌خۆمان‭ ‬هه‌بێت؟ شتێكی‭ ‬سه‌یر‭ ‬نییه‌‭ ‬كه‌‭ ‬شاعیری‭ ‬كورد،‭ ‬عه‌بدولخالیق‭ ‬ئه‌سیری،‭ ‬له‌‭ ‬ساڵی‭ ‬1932‭ ‬له‌‭ ‬دیمه‌شق،‭ ‬سه‌رتاپای‭ ‬شیعرێكی‭ ‬خۆی‭ ‬له‌‭ ‬گۆڤاری‭ (‬هاوار،‭ ‬ژماره‌11،‭ ‬ل‭ ‬14‭) ‬بۆ‭ ‬دیاریكردنی‭ ‬سنووری‭ …

مێژووی ده‌ركه‌وتنی خوێندن له‌ كوردستاندا كه‌یوان ئازاد به‌پێی تۆماره‌ مێژووییه‌كان و ئه‌و ده‌قانه‌ی له‌سه‌ر هه‌ڵكه‌نراوه‌كانی لاپاڵی ئه‌شكه‌وت و چیا و پێگه‌ گرنگه‌كانی جیهان ده‌ست كه‌وتوون، ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌ دوای دۆزینه‌وه‌ی نووسین له‌ جیهاندا، پرۆسه‌ی فێربوون و خوێندن سه‌ری هه‌ڵداوه‌ و كاری پێ كراوه‌. سه‌ره‌تاش له‌سه‌ر منداڵ و ئه‌ندامانی بنه‌ماڵه‌ی شاهانه‌ و …

پێشه‌كی هه‌ر وڵاتێك به‌گوێره‌ی ڕۆژژمێر (تقویم)ێ كاروباری خۆی به‌ڕێوه‌ ده‌با و، ساتی قه‌ومانی ڕووداوێكیش بووه‌ به‌ ده‌ستپێكی ڕۆژژمێره‌كه‌ی. زۆربه‌ی وڵاتان به‌گوێره‌ی “ساڵی زایینی” هه‌ڵسوكه‌وت ده‌كه‌ن؛ هه‌ندێ وڵاتیش وه‌كوو چین،ئه‌فغانستان، ئێران و هتد پێڕه‌وی ساڵی ترن. دانیشتوانی هه‌ر پارچه‌یه‌ك له‌ كوردستانیشچونكوو وڵات و ده‌سه‌ڵاتی سه‌ربه‌خۆیان نییه‌، خۆنه‌ویست ڕۆژژمێری ئه‌و وڵاته‌ به‌كار ده‌به‌نكه‌ …

ئەو كەسایەتیانەی كورد كە زۆرترین ژنیان هێناوه‌                 ژمارەی ژنی چەند ناودارێكی كورد ئاشكرادەكرێت‌و تیایاندایە 36 ژنی هێناوە كە هونەرمەندێكی گۆرانیبێژە‌و ریكۆردی ئەو بوارەی شكاندوە.  ئاوێنە: دیاردەی زۆری ژن لەنێو كۆمەڵگەی كوردیدا تارادەیەك دیاردەیەكی باوبوە بەڵام ژمارەی ژنی هەندێك لەناودارەكانی كورد مرۆڤ توشی …