بەشی مێژووی كورد

ئامادەكردنی:بەلقیس سلێمان زانكۆی سۆران -فاكەلتی ئاداببەشی مێژوو قوناغی چوار ئەو راپەرینە بۆ كە لە ساڵی ١٩٣٦ز لە دەرسیم روویدا ،بە سەركردایەتی (سەید رەزادەرسیمی)، ئەو كەسە پیاوە دیپلوماتەكان و رامیاریكانێكی كە لە پوستی ئیداری شاری ئانكار دابوون ،كاتێك كە جوڵانەوە و راپەرینی دەرسیم دەستی پێكرد نەیان دەزانی كە رابەرو سەرۆكی كێیە …

یوسف نوری. لە ڕێکەوتی 19ی تەمووزی ساڵی 998ز، جەنگی ‘ئافامیا’ ڕوویدا لەنێوان ئیمپڕاتۆرییەتی بێزەنتی و دەوڵەتی فاتیمیدا، کە زنجیرە ڕووبەڕووبوونەوەیەکی سەربازی بوو، لەنێوان هەر دوو هێزەکەدا بۆ دەستبەسەرداگرتنی باکوری “سوریا” و میرنشینی حەمدانیدەکانی “حەلەب”. دواجار فەرماندەی سووپای بیزەنتین(دامیان دالاسین) لە هێرشێکدا بۆ سەر قەڵای “ئامافیا” زیاتر لە 2هەزار پیاوی لەبەردەم …

بێگەرد عەلیبەشی مێژوو-زانكۆی سۆران شۆڕشی دووەمی بارزان بەسەرۆکایەتی مەلا مستەفای بارزان یەکێکە لەو شۆڕشە نیشتیمانیانەی کەڕۆڵ و کاریگەری هەبوو و بەدرێژای مێژوو دەڤەری بارزان لانەی شۆڕش و بەرخودان بوە کەچەندین شۆڕش لەم دەڤەردا ڕویان داوەو کاریگەری بەرچاویان هەبوەمستەفا بارزانی کوڕی شێخ محەمەدە لە١٤/٣/١٩٠٣لەگوندی بارزان لەدایک بوە لەتەمەنی سێ ساڵیدا بەند …

سەرهەنگ قادرقۆناغی چوار-بەشی مێژووزانكۆی سۆران لە 24ی تەموزی 1923دا لە شاری (لۆزان)ی سویسرا پەیمانێكی لە نێوان دەوڵەتانی (بەریتانیا و فەڕەنسا و ژاپۆن و یۆنان و ڕۆمانیا و سڕبیا و كرواتیا و سلوانیا و توركیا) بۆ ناسینی دەوڵەتی نوێی توركیا و پێداچوونەوە بە پەیمانی سیڤەردا كرا، لەم كۆنگرەیەدا (عیصمەت ئینۆنۆ)ی سەرۆك …

نووسینی: فرانسیس م. هاڵی، کە ساڵی ١٩٢١ پزیشکی نەشتەرگەری مەدەنی بووە لە سلێمانی لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق تێبینیی وەرگێڕ “چەند سەرنجێک لەسەر گەشتێکی باشووری کوردستان لە ساڵی ١٩٢١دا” ئەم گەشتە ساڵی ١٩٢١ پزیشکێکی نەشتەرگەری بەریتانی ئەنجامیداوە، لە کاتێکدا کە لەگەڵ ئیدارەی ئینگلیزدا بۆ کاروباری تەندروستی لە سلێمانی بووە، لە …

لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق سەردانێکی خاتوو گێرتروود بێڵی گەورە ڕاوێژکاری بەریتانیا لە بەغدا و دامەزرێنەری دەوڵەتی نوێی عێراق بۆ کەرکووک، سلێمانی، شارباژێڕ، پێنجوێن، هەڵەبجە و هەورامان لە ساڵی ١٩٢١دا و ڕەنگدانەوەی ئەو سەردانە مێژووییە لە دووتوێی نامەکانیدا بۆ باوکی. ٩ی تشرینى دووه‌می 1921 باوكی خۆشه‌یستم، شتێكی باش نییە‌ پێت …

لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق “سەردانێکی خاتوو گێرتروود بێڵی گەورە ڕاوێژکاری بەریتانیا لە بەغدا و دامەزرێنەری دەوڵەتی نوێی عێراق بۆ کەرکووک، سلێمانی، شارباژێڕ، پێنجوێن، هەڵەبجە و هەورامان لە ساڵی ١٩٢١دا و ڕەنگدانەوەی ئەو سەردانە مێژووییە لە دووتوێی نامەکانیدا بۆ باوکی”. … پاشان بردمیان بۆ دیوه‌خانی ماڵێك و خێزانی ماڵه‌كه‌ به‌ …

هه‌ڵكه‌وت پشده‌ری لە بیست ساڵی رابردوودا، ڕەچەڵەک، دەرکەوتن، بڵاوبوونەوە و نیشتەجێیەکانی مرۆڤی نوێ (هۆمۆسایپیان) لە تەواوی پانتایی ناوچەکانی ئوراسیا، بایەخی زۆریان لە ناوەندە زانستییەکانی جیهانەوە، پێدراوە. تەختاییەکانی ئێرانی ئێستە، بۆ ئەو کۆچانەی مرۆڤی نوێ لە ئافریقاوە بەرەو ئوراسیا کردوونی، دوای بەرزاییەکانی زاگرۆسن. لەگەڵ ئەوەی هەڵکەوتەی ئەو ناوچانە بۆ بڵاوبوونەوەی مرۆڤی …

هه‌ڵكه‌وت پشده‌ری بەشی دووەم لە ناو ٥١ سەرچاوەی نێوان ٢١٠٠ بۆ ٦٠٠ ساڵ پ. ز. و لەسەردەمی ئیشبی-ئیرا دامەزرێنەری خێزانی دەسەڵاتداری ئیسین (١٩٨٥ تا ٢٩١٧ پ. ز.) تا سواڵەتەکانی (تابلۆ قوڕیینەکان) سپارتۆلی سەردەمی ئەخمیدیەکانی فارس (٤٠٠-٦٠٠ ساڵ پ. ز.) نزیکتیرن سەرچاوەی نوێ ئەوەی توێژەری لاوی تورک سەلیم فێروح عەدالی (ئومان-ماندا …

هه‌ڵكه‌وت پشده‌ری بەشی یەکەم مشتومڕی بنەچەی کورد تا ئێستا ساغ نەبووەتەوە و بە ئاسانیش ناگاتە ئەنجام. هۆکارێکی زۆر سادەی ئەو بابەتە ئەوەیە ئەوانەی ئێستا بە کوردی دەدوێن و خۆیان وەکو نەتەوەی کورد دەناسێنن، لە سەردەمانی بەر لە مێژووەوە هەبوون و لەسەر ئەو خاکەی ناوی کوردستانە ژیاون. کاتێک دەڵێین بەر لە …