مێژووى جیهان

ئایا ئه‌براهام لینكلن شازده‌هه‌م سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا موسڵمان بووه‌؟ كوردۆ شابان كاتێك وتاره‌كانی ئه‌براهام لینكلن سه‌رۆكی شازده‌هه‌می ئه‌مه‌ریكا ده‌خوێنیته‌وه‌، ده‌بینی له‌ هه‌ندێك شوێندا پشتی به‌ ئایه‌ته‌كانی “ئینجیل” به‌ستووه‌، له‌ هه‌ندێ شوێنی تر په‌نای بۆ ئایه‌تی “قورئان” بردووه‌، هه‌ر بۆیه‌ هه‌ندێك پێیان وا بووه‌ كه‌ ئه‌و سه‌رۆكه‌ موسڵمان بووه‌ به‌ڵام ئاشكرای نه‌كردووه‌، …

بەڕێوەبەرایەتیی شوێنەوارناسیی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، گرێبەستێكی پێنجساڵەی لەگەڵ زانكۆی “هارڤارد”ـی ئەمەریكی بۆ ڕووپێوكردنی دەشتی هەولێر بۆ دۆزینەوەی شوێنەوار واژۆ كردووە. سەرۆكی شاندی “هارڤارد” پڕۆفیسۆر (جەیسۆن ئوور) لە چاوپێكەوتنی “هەولێر”ـدا باسی گرنگیی ئەو شوێنەوارانە دەكات و پێی وایە هەولێر لە یەكەم شارستانییەتە مێژووییەكانە. * ئێوە بۆ چەند ساڵ گرێبەستتان لەگەڵ حكوومەتی …

چیرۆكی‌ تۆپبارانی‌ په‌رله‌مانی‌ روسیا له‌لایه‌ن سه‌رۆكه‌وه‌ ده‌ستووری‌ روسیا ده‌بێته‌ هۆی‌ دروستبوونی‌ رووداوێك كه‌ له‌ زاكیره‌ی‌ روسییه‌كاندا ناسڕێته‌وه،‌ رووداوه‌كه‌ش شه‌ڕی په‌رله‌مان و سه‌رۆكی روسیایه‌ له‌سه‌ر ده‌سه‌ڵات. به‌پێی‌ ده‌ستور به‌رزترین ده‌سه‌ڵاتی‌ ئه‌وكاتی‌ روسیا په‌رله‌مانه‌، بۆریس یه‌ڵتسینی‌ سه‌رۆكی‌ روسیا ده‌یه‌وێ كاندیدی خۆی (ئیگۆر غایدار) بكاته‌ سه‌رۆك وه‌زیران، به‌ڵام له‌لایه‌ن په‌رله‌مانه‌وه‌ ره‌فز ده‌كرێت و …

به‌منداڵی‌ چووه‌ زیندان به‌ پیریش نایه‌وێت بێته‌ده‌ر تاوانبارێكی‌ 79 ساڵ، ره‌تیكرده‌وه‌ به‌مه‌رج له‌ زیندان بێته‌ ده‌ره‌وه‌، هه‌رچه‌نده‌ له‌ ته‌مه‌نی‌ 16 ساڵیه‌وه‌ له‌ زینداندا ده‌ژی‌. جوزیف لیگۆن، به‌ كۆنترین زیندانی‌ ئه‌مریكا داده‌نرێت، له‌ پێش ته‌مه‌نی‌ یاساییه‌وه‌ ئازادی‌ خۆی‌ له‌ده‌ستداو زیندانیكرا، درێژترین سزای‌ زیندانیكردنی‌ وه‌رگرتوه‌‌و 63 ساڵه‌ له‌ زیندانه‌. لیگۆن، له‌ته‌مه‌نی‌ 16 …

وێنه‌گرى به‌ناوبانگ ويليام هوب جۆرێك فێڵى له‌ هونه‌رى وێنه‌گرتنه‌كه‌يدا داهێنابوو، كه‌ له‌ ناو خه‌ڵكدا به‌وه‌ ناوبانگى ده‌ركردبوو، ده‌توانێت تارمايى و رووحه‌ نه‌بيراوه‌كان له‌ وێنه‌دا ئاشكرا بكات. فێڵه‌كه‌ى هۆب ته‌نيا په‌يوه‌ست بوو به‌ به‌كارهێنانى ته‌كنيكى مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ تيشكى رووناكى و هاوێنه‌ى كامێرادا و تا ئه‌و كاته‌ى له‌ 1933 كۆچى دوايى كرد، …

میسر شارستانییەتێكی كۆن و هەژارییەكی تازە قاهیرە-ژینۆعەبدولڵا* 2-2 –    هەڵاوسان و بارگرانیی ژیان قورسیی و بارگرانیی ژیان رواڵەتێكی تری ئەو دۆخە نالەبارەیە كە خەڵكی میسر پێوەی دەناڵێنن بەتایبەت پاش ئەوەی سندوقی دراوی  نێودوڵەتیی رایگەیاندووە كە بەنیازە قەرز بدات بە حكومەتی میسر بەمەرجی گرتنەبەری چەند رێوشوێنێكی دارایی تایبەت بە ئابووریی بازاڕ …

كۆنترین تابلۆ لە مێژووی مرۆڤدا ئەشکەوتی Chauvet-Pont-d’Arc لە خواری فەرەنسا یەکێکە لەو شوێنە ئاسەوارانەی کە هونەری نیگارکێشاندنی مرۆڤ پیشان دەدات. شوێنێکە کە هەنگاوە سەرەتاییەکانی بە مرۆڤبوونی ئێمە پیشان دەدات. شوێنێکە کە یەکەم ئاسەواری ئەم شێوازە تازەیەی بیرکردنەوە و هۆشمەندییەی ئیستامان پیشان دەدات. ئەو وێنانەی کە لەسەر دیواری ئەو ئەشکەوتە کێشراوە، …

ئابووری و شارستانیەت د. محمد ئەمین گەناوی هه‌ر شارستانیه‌ك به‌ ئایدیاو جیهان بینی تایبه‌تی خۆی‌و ره‌نگ دانه‌وه‌ی‌ ئه‌م ئایدیاو جیهانبینیه‌ له‌ ژیانی ماددی‌‌و كاردا پێناسه‌ ئه‌كرێ و ئه‌ناسرێ. بۆ نموونه‌ كه‌ ئه‌ڵێین شارستانی ئیسلامی، فرعونی (مصری كۆن)، ڕۆمی، یان چینی یان ڕۆژئاوای مۆدێرن، هه‌ر یه‌كه‌یان جیهان بینی خۆیان هه‌بووه‌ و …

مێژووی پەرەسه‌ندنی بیری ئابووری ‌ كامه‌ران ئه‌حمه‌د‌ 1-2بیری ئابووری وه‌ك سه‌رجه‌م به‌شه‌كانی تری بیركردنه‌وه‌و هزری مرۆڤایه‌تی خاوه‌نی چه‌ندین ئاڕاسته‌و ئاماژه‌ی تایبه‌ت به‌ خۆیه‌تیء به‌خۆی بووه‌، دیاره‌ ئه‌نجامدانی لێكۆڵینه‌وه‌ی زانستی له‌و بواره‌دا گه‌لێك زۆرن به‌ تایبه‌ت له‌ كۆتاییه‌كانی سه‌ده‌ی نۆزده‌هه‌م و سه‌ده‌ی بیسته‌مدا، به‌لام ئه‌وه‌ی جێگای ئاماژه‌ پێكردنه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌و …

کینیا.. کۆنترین کۆمەڵکوژی لە مێژووی شەڕدا چەند زانایەک ئەمڕۆ پێنج شەممە ٢١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ پاشماوەی کۆمەڵێک خەڵکیان لە وڵاتی کینیا دۆزیوەتەوە کە بە کۆنترین بەڵگەی کۆمەڵکوژی شەڕ دادەنرێت لە مێژووی مرۆڤایەتیدا. زاناکان ڕاگەیاند ئەو پاشماوەیەی کە دۆزراوەتەوە پێک هاتووە لە کۆمەڵێک خەڵک کە ناویان لێناون مرۆڤی “نەتارووک” لە لایەن …