مێژووى گشتى

شۆڕش یان كوده‌تا….هەموشتێک لەبارەى (14)ى تەموزەوە (57) ساڵ به‌ر لە ئێستا و له‌ رۆژێكی‌ وه‌ك ئه‌مڕۆدا له‌ (14)ی‌ ته‌موزی‌ ساڵی‌ (1958) روداوێكی‌ گرنگ له‌ مێژوی‌ عێراقدا رویدا، به‌ڵام تائێستا له‌سه‌ر ناوهێنانی‌ ئه‌و روداوه‌ ناكۆكی ‌‌و مشتومڕ هه‌یه‌، هه‌ندێك به‌ “شۆڕش”‌و هه‌ندێكی‌ دیكه‌ به‌ “كوده‌تا” ناوی‌ ده‌به‌ن. دوای‌ نیوسه‌ده‌ له‌و ئاڵوگۆڕه‌ی‌ …

لەكانونی دووەمی 1519 ئێمپراتۆرمە كسیملیانی یەكەم كۆچ دوایی كرد، وای بۆدەچووكە دەنگدەرە ئەلمانیەكان لەدوای خۆی شارلی یەكەم هەلدەبژیرن كەشای ئیسپانیا بوو تایبەتی پاش ئەوەی مەكسیملیان زۆر دانی ،بەلام دوای مردنی ئیمپراتۆر شتەكان وەكو خۆیان لێ هاتەوە كاندیرەكان بۆ پۆستی ئیمپراتۆریەت لەگەل شارل هەریەك لەشای فەرەنسا فرانسوای یەكەم ، هنری هەشتەم …

حوثیەکان کێن و کێ دروستی کردن؟ ماکوان کەریم بەدرەدین حووثی زانایی گەورەی حووثیەکانو دامەزرێنەری جماعەی حووثی لەیەمەن بەدرێژایی ١٠٠٠ ساڵ لە یەمەن شیعەی زەیدی فەرمانڕەوایی کردوەکە نزیکترین شیعە بوون .. لە ئەهلی سوننەتەوە تاساڵی ١٩٦٢ شۆرشی کرا دژیان عەلمانیەکان هاتنە سەر حوکم .. ئەوەندە زوڵم و زۆریان کرد لە حوثیەکان …

ئایینزا له‌ دیدی دكتۆر مسته‌فا زه‌ڵمیدا   خۆبه‌ستنه‌وه‌ی زانایان به‌ تاكه‌ئایینزایه‌كه‌وه‌‌ و خۆدورگرتنیان له‌ بۆچوونی ئایینزا‌كانی تر، بواری بیركردنه‌وه‌‌ و تێگه‌یشتنی ئه‌و زانایانه‌ی ته‌سك كردۆته‌وه‌‌.   زه‌ڵمی، بێبه‌رهه‌می زانایانی كوردیش له‌ بواری فیقهی ئیسلامییدا ده‌گێڕێته‌وه‌ بۆ پابه‌ندبوونیان به‌ تاكه‌ ئایینزایه‌كه‌وه،‌ كه‌ ئه‌ویش ئایینزای شافیعییه‌. رێدار ئه‌حمه‌د “كاروانی ژیانم” یاداشته‌كانی دكتۆر …

توێژینەوەیەكە لەنوسینی عبدالخالد صابر بەسەرپەرشتی د. عپمان علی 2011 ئەم تویژینەوەیە لەم چەند باسانە پێَكهاتووە. 1- باسی یەكەم/ كورتەیەك لە بارودوخی سیاسی وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بەر لە هەڵایسانی جەنگی دووەمی جیهانی. 2-باسی دووەم/ بەشداریكردنی ئەمریكا لە جەنگی دووەمی جیهانی هەڵوێست‌و هۆ كارەكانی 3-باسێ‌ سێیەم/وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا لەسەر وبەندی جەنگی دووەمی …

چۆن چای بووه‌ هۆكاری جووڵانی شۆڕشی ئه‌مریكی؟   وەرگێڕانی:موزەفەر کاکل   یاسای چا كه‌له‌ساڵی ١٧٧٣ حكومه‌تی به‌ریتانی سه‌پاندی به‌یه‌كێك له‌ڕێككاره‌كان له‌سه‌ر مستعمره‌ ئه‌مریكییه‌كان داده‌نرێت  كه‌ كه‌قه‌رزێكی زۆری خسته‌ سه‌ر شانی ئه‌مریكییه‌كان له‌ماوه‌ی ئه‌و ده‌یه‌ی پێش شۆڕش كه‌به‌رده‌وام بوو له‌نێوان ١٧٨٣-١٧٧٥.هۆكاری سه‌ره‌كی ئه‌و یاسایه‌ زیادكردنی به‌ده‌ستهێنانی داهات نه‌بوو له‌ مستعمره‌كان به‌قه‌ده‌ر …

یەكێتی ئیتاڵیا 1861ز ئامادەكردن و نووسینی: محمد علی فتح الله كورتە باسێك لەسەر یەكێتی ئیتاڵیا ( الوحدة الإيطالية ) 1861ز : ئامادەكردن و نووسینی : محمد علی فتح الله ئیتاڵیا یەكێكە لە وڵاتە ئەوروپیەكان كە رۆڵی كاریگەر و گرنگی هەبوو لە كیشوەری ئەوروپا ئەوەش لەبەر ئەمانە : 1- مەركەزی پاپاوی …

ئەفراسیاب گرامی  دەلاقە:   قۆناخی نوێی توێژینەوە‌و لێكۆڵینەوەی ئەوڕۆكەی رۆژهەڵاتناسی، بۆتە مژاری كۆڕ‌و كۆمەڵە جیهانییەكان، چ لە ئاستی سیاسی ـ ئابووری‌و چ لە ئاستی فەرهەنگی ـ شارستانییەتدا، دیاردەیەكی نوێ‌‌و تێڕامانێكی نوێ‌ لە هەمبەر رۆژهەڵاتەوە پێناسە دەكرێ‌. بەسەرنجدان لە گۆڕانكارییەكانی جیهان لە پانتایی نێونەتەوەییدا‌و رووبەڕووبوونەوەی رۆژهەڵاتناسی لەگەڵ رەوتی بەجیهانیبوون یان گلوبالیزم …

10 بەناوبانگترین دادگاییكردن لە مێژوودا خەندان- ڕەوا مەحمود رۆژانە خەڵکانێک لەم جیهانەدا دادگایی دەکرێن و هەرکەسێک بە قەبارەی تاوانەکەی سزای یاسایی دەدرێت، بەڵام هەر زوو بیردەچێتەوە و مێژوو باسیان ناکاتەوە، بەڵام 10 جۆر دادگاییکردن هەیە کە مێژوو لە یادیان ناکات و وەک بەناوبانگترین دادگاییکردن ناسێنراون. – چاوشیسكۆ، ڕۆمانیا دادگاییكردنی دیكتاتۆری …

فرانک فریدێڵ و هاگ سیده‌ی وه‌رگێڕانی له‌ ئینگلیزیه‌وه‌: خه‌سره‌و ئه‌ڵماسی جۆرج واشنتۆن ڕۆژی 30 مانگی گوڵانی 1789، له‌ کاتێک‌دا که‌ له‌ سه‌ر باڵکۆنه‌که‌ی هۆڵی فیدراڵ له‌ وۆڵ ستریتی نیۆیۆرک وەستابوو، وه‌ک یه‌که‌م سه‌رۆک کۆماری وڵاته‌ یه‌کگرتووه‌کان سوێندی یاسایی خوارد. له‌ نووسراوێک‌دا بۆ جه‌یمز مه‌دیسۆن ده‌ڵێ:» وه‌ک سه‌ره‌تای هه‌ر شتێک، له‌م …