مێژووی ئیسلام

ئومەوییەكان لە سەردەمی خیلافەتی ڕاشیدیندا نووسينى: نيازنجيب محمد ئومەوییەكان لە سەردەمی خیلافەتی ڕاشیدیندا لە سەردەمی خیلافەتی ڕاشیدیندا بنەماڵەی ئومەوی گرنگی زۆریان پێدراوە بە تایبەتی بەرەبابی (سوفیانی)(1) , پاش ئەوەی پێغەمبەر(د.خ) كۆچی دوای كرد و بەیعەت بە ئەبوبەكری صدیق درا تاببێ‌ بە خەلیفەی موسڵمانان, ئەبوبەكریش لە بەكارخستنی ئومەوییەكاندا لەسەر هەمان ڕێبازی …

قوتابخانە هزری‌و كەلامیەكان لە ئیسلامدا؛ خەواریج سەرهەڵدان‌،گەشەكردنیان، بیروبۆچوون وهەڵسەنگاندنیان د. ئومێد عوسمان ناساندنی خەواریج چەمكی خەواریج لە مێژووی هزری ئیسلامیدا واتایەكی گشتی‌و لە هەمان كاتدا واتایەكی تایبەتی هەیە، خەواریج بەواتا گشتیەكەی خۆی دەبینێتەوە لە:  لادان‌و یاخیبوونی هەركەس‌وگروپێك لە یاسای كۆمەڵ‌و هەڵگەڕانەوەی لە پێشەوای موسوڵمانان‌و دژایەتیكردنی حوكم‌و دەسەڵاتی. لەم روانگەوە شەهرستانی …

سەرهەڵدانی فیرقە ئیسلامییەكان لەسەردەمی پێغەمبەرەوە تا ئێستا وەرگێرانی :حكیم أبوبەكر سەرەتای سەرهەڵدانی بەرەو گروپە فیكری و عەقیدیەكان لەناو ئیسلامدا دەگەڕێتەوە بۆ چەند هۆكارێكی ناوخۆیی نێو مسوڵمانان كە تێیدا ژیاون وگەشەیان كردوە. یەكەم هۆكاری دەركەوتنی ئەم گروپانەش ئەوەبوو كە هەندێك لە مسوڵمانان لە پەیڕەوە ڕەسەنەكەیان لایاندا، لەكاتێكدا كە قورئان وسوننە، هەموو …

مێژووی شیعە و سەرەتای فکری شیعەگەری چۆن سەری هەڵدا؟   قوتابخانە هزری‌ و سیاسیەكان لە ئیسلامدا شیعە ‌و بنچینەی بیری شیعەگەری د. ئومێد عوسمان زاراوەی شیعە وشەی شیعە لە زمانەوانیدا بە واتای تاقم ‌و شوێنكەوتە و پاڵپشت دێت1، هەروەك گوتراوە: (شیعە الرجل) بەواتای پاڵپشت‌ و شوێنكەوتووانی پیاوەكە، یان تاقم ‌و …

(سەردەمی قەڵەمڕەوی بوەیهی فارسی) (334-447 ك / 946-1055ز نووسینی: دكتۆر محمد سهیل طقوش وەرگێڕانی :نهاد جلال حبیب الله خەلیفەكانی سەردەمی عەبباسی سێیەم و ماوەی خیلافەتی هەریەكەیان: 1.       ئەبولقاسم عەبدوڵڵا موستەكفی 334- 333 ك/ 946 – 944ز. 2.       ئەبولقاسم فەزڵ موتیع 334-363ك / 946-974ز 3.       ئەبووبەكر عەبدلكەریم تائیع 1- 363ك/991 – …

ڕوونكردنەوەیەك لەبارەی هەندێ لەو كتێبانەی كەمێژووی هاوەڵانیان شیواندووە علي محمد محمد الصلابي وەرگێڕانی: مهدی حمە سعید محمد زۆرێك لە زانایان دەربارەی مێژووی ئیسلام نوسیویانە، وە هەركەسەو گرۆهێك سەری گڵۆڵەی گیڕانەوەی مێژووی بەلای خۆی دا باداوە ، ئەو شتەی بچووكە گەورە كراوە، وەبەپێچەوانەوە ئەوشتەی گەورەیە وبەرژەوەندی تێدا نیە لابراوە یاخود بچووك …

ڕه‌چەڵەكی ئومەوییەكان نيازنجيب محمد ڕه‌چەڵەكی ئومەوییەكان دەگەڕێتەوە سەر ئومەوییەی كوڕی عبدوشەمسی كوڕی عەبدومەنافی كوڕی قوسەی كوڕی كیلاب , قوسەی باپیرە گەورەیان توانی دەسەڵاتی مەككە و كاروبارەكانی بگریتە دەست كە نزیكەی سێ‌ سەدساڵ هەندێك ئەڵێن پێنج سەدساڵ لە دەست هۆزی خوزاعەدا بووە . بەم جۆرە قوسەی دەسەڵاتی ئاینی كاتی مەككەی لە …

ئومەویەكانی ئەندلوس دامەزراندنی خیلافەت وهۆكارو ئەنجامەكانى نيازنجيب محمد دوای ئەوەی عبدوڕەحمان ناسر لە ئەندەلوس دەسەڵاتی گرتەدەست , وای دەبینی نازناوی ئەمیر كەپێشینەكانی خۆی بۆیان بەجێ هێشتبوو لە ئاست خواستە گەورەكانیدانیە وخۆی بەشیاوی نازناوی خیلافەت ئەزانی زیاتر لە دەوڵەتێكی لێك هەڵوەشاوی خیلافەتی عەباسی لە بەغداو دەوڵەتێكی گیرۆدەو نالەباری وەك دەوڵەتی فاطمی(*) …

كۆنگرەی ئەرزرۆم و سێواس نووسينى: فارووق محمد محمد أمين كۆنگرەی ئەرزڕۆم: لە20ی حوزەیرانی ساڵی 1918دا لە ئەماسیا كۆبونەوەیەكی نهێنی بۆ هەندێك لە سەر لەشكرەكانی سوپا بە سەركردایەتی مستەفا كەمال بەسترا، تیایدا ئاماژەكرا بەوەی كە سوڵتان‌و حوكمەتەكەی هەوڵدەدەن بۆ لەناوبردنی بزوتنەوەی نیشتیمانی كە لەوڵاتدا پەرەی سەندبوو و بەهاوكاری دوژمنان دژی سەربەخۆیی …

ئه‌نتالیا، مێژووی‌ چه‌ند شارستانییه‌تێك ده‌گێڕێته‌وه‌ ‌ ژینۆعه‌بدولڵا- ئه‌نتاڵیا ده‌كرێت بوترێت یه‌كێك له‌ گه‌وره‌ترین سامانه‌ نیشتمانییه‌ پڕ بایه‌خ وكاریگه‌رییه‌ هه‌مه‌لایه‌نه‌ سیاسیی، ئابوریی،كۆمهڵایه‌تیی،كلتوریی، ئه‌ده‌بیی، هونه‌ریی و زانستییه‌كان له‌ وڵاتانی خۆرههڵاتی ناوه‌راست و ئه‌وروپادا، شوێنه‌واره‌ مێژووییه‌ دێریینه‌كانن كه‌ له‌ هه‌زاران ساڵه‌وه‌ بۆ وڵاتانی‌ ئه‌و ناوچانه‌ی‌ باسكران ماونه‌ته‌وه‌ و به‌ بابه‌تگه‌لێكی‌ شارستانیی گرنگ  داده‌نرێن …