Home / مێژووی ئیسلام / مێژووی ده‌وڵه‌تی عه‌باسی

مێژووی ده‌وڵه‌تی عه‌باسی

( ئیسماعیلی سوننە مەزهەبی حەنەفییان لە باوەش گرت و لە هەنگاریا نیشتەجێ بوون و یاقوت الحماوی چاوی پێیان کەوت! )

ئەم مەزهەبەی موسڵمانانی (الباشقرد)له هەنگاریا (896-1301ز) ژیاون، و لەلایەن پاشا مەسیحییەکانەوە تووشی فشار و تیرۆر بوون، بەتایبەت لە سەردەمی شا لادیسلاسی یەکەم.. تا سەدەی نۆی زایینی / سێیەمی کۆچی موسڵمانان پەیوەندییەکانی نێوان فەرەنسا و ئیتالیایان پچڕاندبوو، و هەموو گەرووەکانی چیایەکانی ئەلبیان داگیرکردبوو، بۆیە تێپەڕبوونی خەڵک بەهۆی مۆڵەتی ئەوانەوە بوو. لە …

Read More »

سەرهەڵدان و جۆری نەخۆشخانەکان لەشارستانیەتی ئیسلامیدا:

پێناسەی نەخۆشخانە لە جیهانی ئیسلامیدا: لەشارستانیەتی ئیسلامیدا، بەو شوێنەی چارەسەری نەخۆشی تێدا دەکرا دەوترا ( بیمارستان) لەبنەڕەتدا وشەکەفارسیە و لەهەردوو وشەی (بیمار) و (ستان) پێکهاتووە، (بیمار) بەواتای نەخۆش و(ستان) بەواتای ئەو شوێنەی نەخۆشی تێدایە. سەرهەڵدانی نەخۆشخانەکان: عەرەب بەرلەهاتنی شارستانیەتی ئیسلام زانیاریە پزیشکیەکانیان کەم بوو، چارەسەری نەخۆشەکانیان بەنوشتەو سیحرو خوێندنەوەی هۆنراوە …

Read More »

کتێبخانە بەناوبانگەکان لە شارستانیەتی ئیسلامی

‎ نووسین و ئامادەکردن: چـــرا یـاســـین شارستانیەت بریتییە لە کۆمەڵێک دەستکەوت کە مرۆڤ بە دەستی ھێناون لە بواری ھزر و ڕۆشنبیری و ئاوەدانکاری و ھونەر و دەستکەوتی زانستی لە ڕێگای دروستبوونی کۆمەڵێک گۆڕانکاری ئەرێنی لە ناوچەیەکی دیاریکراودا، کە تێهەڵکێش بەیەك و بە بنەماکانی نێو کۆمەڵگا دەبن، و دەبێتە ھۆی سەقامگیری …

Read More »

فەقێ عیسا ی هەکاری ئەندازیاری دامەزراندنی دەوڵەتی ئەیوبی

Shakhawan Hamadamin ناوچەی هەکاری یەکێکە لە شوێنانەی کە چەندین زانا و سەرکردەی سەربازی تێدا هەڵکەوتووە ، کە هەمیشە بوونەتە جێگای شانازی کورد و مێژووی ئیسلام ، یەکێك لەوانە فەقێ عیسای هەکاریە . فەقێ عیسا ناوی تەواوی ئەبو محمەد عیسی کوری محمد کوری عیسی یە ، پێدەگوترا (هەکاری) بەهۆی شوێنی لەدایك …

Read More »

تێکەڵەی دین و فەلسەفە ، ژیان و عەولەمە “هەگبەی پڕ زانستی زانای گەورەی اسلام “ابن رشید

ئەستەم نیە بتوانی هەمەجۆری عیلم و ئەدەب و فەلسەفە کۆ بکەیتەوە لە پانتایی فکرێکدا کە لە سەرەتاکانی ژیانیەوە خۆی تەسلیم بە خولقێنەری ئەرز و ئاسمان کردوە ، مرۆڤێک کە دانایی خەتم کردوە لە سەدەکانی ناوەڕاست و دوور لە هەر تەکنەلۆجی و یارمەتی دەرێک توانیبێتی زۆریک لە زانستی سەردەم بکۆڵێتەوەو شرۆڤەبکات …

Read More »

شجرة الدر

موراد هۆشه‌نگ ١- ڕەچەڵەک و ناو و نازناوی – شجرة الدر لە ساڵی ١٢١٦ لەداێک بووە وە هەروەها لە ٢٨/٤/١٢٥٧ کۆچی دوایی کردوە وە هەروەها سەبارەت بە ڕەچەڵەکی (شجرە الدر ) لە هەندێ سەرچاوەکان (شجرە الدر) ناوی هاتووە لە هەندێک سەرچاوەش بە (شجرە الدور) هاتووە ڕای جیاواز هەیە هەندێک پییان …

Read More »

جه‌عفه‌ر به‌رمه‌کی

  ئا: چۆمان ته‌قێدین ناوی ته‌واوی جه‌عفه‌ر کوڕی یه‌حیا کوڕی به‌رمه‌ک کوڕی جامامش کوڕی بشتاسف به‌رمه‌کییه که‌ ئه‌بو فه‌ضل یان جه‌عفه‌ر به‌رمه‌کی ناسراوه ‌، ‌له ‌ساڵی (767ز) له ‌شاری به‌غدادی پایته‌ختی ئه‌وکاته‌ی خه‌لافه‌تی عه‌باسییه‌کان له ‌دایک بووه‌ و ‌له ‌سه‌ر شێوازی ئه‌وکاته‌ په‌روه‌رده‌ کراوه‌. جه‌عفه‌ر به‌رمه‌کی له ‌خانه‌واده‌ی به‌رمه‌کییه‌کانه‌ ، …

Read More »

ئیبن مه‌نده‌

وه‌رگیراوه‌ له‌ سایتی زانیاری ژیان و پێگه‌شتنی ناوى موحەممەدى كوڕی ئیسحاقى كوڕی موحەممەدى كوڕی یەحیاى كوڕی مەندەى ئەصفەهانیە، كونیەكەى ئەبوو عەبدوڵایە،[1] ئەم زانایەى ئەهلى سوننە فارس بووە، لەساڵی 310 یان 311 كۆچی لە ئەصفەهان لەدایك بووە،[2] لە ساڵی 395 كۆچی لە مانگى ذیلقەعدەو لە شەوی هەینیدا كۆچی دوایی كردووە،[3] ئیبن …

Read More »

حەشاشیەکان کێ بوون؟

نووسینی/مەزن ڕێبوار هۆگر قل هو اللە احد.لم یلد ولم یلد. لا الە الا اللە و محمد رسول و نبې. ئەم چەند دێرەی سەرەوە بۆ زیاد لەسەدەیەک دروشمی مەترسیدارترین گرووپی ئیسلامی بوو، کە ببوونە مایەی مەترسی بۆسەر تەواوی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. لە دەرمان فرۆشتنەوە بوون بە خوێنڕێژ و خوێنی هەزاران کەسی تاوەنبار …

Read More »

سەردەمی خیلافەتی خەلیفە موعتەسەم

سەردەمی خیلافەتی خەلیفە موعتەسەم د.محمد سهيل طقوش وەرگێڕانی نهاد جلال حبيب الله (موحەممەد موعتەسەم) ئەبوو ئیسحاق موحەممەد موعتەسەم(218-227ك/ 833-841ز) * ناساندنی موعتەسەم: ئەمیری باوەڕداران ئەبوو ئیسحاق موحەممەد موعتەسەمی كوڕی هاروونە ڕەشیدی كوڕی مەهدی كوڕی مەنسوری عەبباسیە  و بە (مثمن) (هەشتینە) ناودەبرێت، چونكە كوڕی هەشتەمی عەبباسیە و هەشتەمین خەلیفەی عەبباسیەكانە، هەروەها …

Read More »