ئەمرۆ لەمێژوودا

مێژووی ململانێ و توندوتیژی لە عێراق و کوردستان خالید هەرکیxalidherki@serben.com لەم نوسینەمدا مەبەستم نیە پاساو بۆ ئەم ئاشوب و ئالۆزیە بێنمەوە کە ئیمرۆ عیراق بە گشتی و کوردستان بە تایبەتی گرتۆتەوە، بەلکو تەنها وەبیرهێنانەوە یا ئاماژە دانێکە بە مێژووی روداوەکانی کوشتن و کوشتنکاری لە عێراق و کوردستان لە دێرزەمانەوە تا …

سوپای عێراق یاخود عێراقی سوپا نوسینی: بەنگینە پیرۆت نورى… بە گەڕانەوەمان بۆ چاوگی مێژوو چرکەیەک لە ژیانی تاکەکانی عێراق شک نابەین سوپا رۆڵی لە چەوساندنەوەیان و ستەمکاریی بەسەریاندا نەبووبێ، سوپایەک ھەمیشە لوولە و گوللەی تفەنگەکانی لە جیاتی دوژمن بە ئاراستەی گەلەکەی خۆی تەقاندوە. سوپای عێراق ئەو سوپایە بووە بەردەوام دوژمنی گەلەکەی خۆی بووە لە ھەر …

ئه‌و رووداوانه‌ی مێژوو كه‌ له‌ 30ی‌ 12 روویانداوه‌‌   ‌ ‌ -1853 گرێبه‌ستی‌ جادسدن له‌گه‌ڵ مه‌كسیك ئیمزاكرا كه‌ به‌پێی‌ ئه‌و گرێبه‌سته‌ به‌شه‌كانی‌ باشوری‌ ئه‌ریزۆناو نیو مه‌كسیكۆ به‌ رامبه‌ر به‌ 10 ملیۆن دۆلار به‌ ئه‌مریكا فرۆشرا..– 1911  ئه‌نجومه‌نی‌ كاتی‌ شۆڕش له‌ چین  سه‌ن یان سینی‌ وه‌ك یه‌كه‌مین سه‌رۆكی‌ نیشتمانی‌ وڵات هه‌ڵبژارد… -1972 ئه‌مریكا  …

له‌ ساڵڕۆژی وه‌فاتی گەورە مێژوونووسی کورد: “زبیر بلال ٲسماعیل ٲربیلی” 1938 _1998 زوبێر بیلال ئیسماعيل ئەلیاس (1998 – 1938) مێژوونووسی کورد و، توێژەری کەلەپوورییی و شارستانێتیی. بە یەکێک لە دیارترین مێژوونووسەکانی کورد دادەندرێت لە سەتەی بیستەمدا. لە قەڵاتی سەربەرزی هەولێرێ، ساڵی 1938 لەدایکبووە، لە بنەماڵەیەکی دیندار و هەواداری عیلم و …

ساڵیادی ڕاگرتنی جەنگی یەکەمی کەنداو سبەی لە رۆژێکی وەک ئەمڕۆدا هەردو وڵاتی ئێران و عێراق رەزامەندیان لەسەر بڕیاری ژمارە (598)ی نەتەوە یەکگرتوەکان دەربڕی، کە تێیدا هەردولا رازیبون بە راگرتنی جەنگ و کۆتاییهێنانی بە شەڕی نێوانیان کە لە (22)ی ئەیلولی ساڵی (1980) دەستیپێکرد و ماوەی هەشت ساڵی خایاند. ساڵیادی وەستانی جەنگی …

ژیانێك لە پێناو مرۆڤایەتیدا،ڕۆژی نیلسۆن ماندێلا (سبەی): ئەمڕۆ (18)ی تەمموز بە رۆژی جیهانی نیلسۆن ماندێلا دیاریکراوە کە هاوکاتە لەگەڵ رۆژی لەدایکبونەکەی و رۆژەکەش لەلایەن رێکخراوی نەتەوە یەکگرتوەکانەوە وەکو رێزلێنانێک بۆ ماندێلا دیاریکراوە. نێلسۆن ماندێلا ساڵی (2013) لە تەمەنی (95) ساڵیدا دوای مانەوی بۆ ماوەیەکی درێژ لە نەخۆشخانە کۆچی دوایی کرد. …

محمد علی كلای..پاڵه‌وانی جیهان و مێژوو وه‌فاتی كرد نوسین و ئاماده‌كردن: دڵشاد ئه‌حمه‌د   ئه‌وره‌ش پێسته‌ پاڵه‌وانه‌ له‌ ساڵی 1942له‌ دایك بوه‌ خۆی ناوی (كاسيوس مارسيلوس كلاي جونيور) بوو كاتێك بوه‌ موسڵمان ناوی خۆی گۆری بۆ محمد علی كلای ئه‌و خاوه‌ن به‌ناوبانگترین كه‌سایه‌تی وه‌رزشی مێژوه‌ به‌تایبه‌تی له‌یاری بۆكسێن (ملاكمة) خۆی …

ئەمڕۆ لە مێژوو دا 8 مایو رووداوه‌كان..1777: شریدان توانی له‌شانۆگه‌ری (قوتابخانه‌ی گێره‌شێوێنه‌كان) سه‌ركه‌وتن به‌ده‌ستبهێنێت.1879: داهێنه‌ری ئه‌مریكی (جۆرج سیلدین) داوای وه‌رگرتنی به‌رائه‌تی داهێنانی پێشكه‌ش كرد، بۆ یه‌كه‌مین ئۆتۆمبیل كه‌ به‌ به‌نزین كاربكات.1914: دامه‌زراندنی فیلمه‌كانی (باراماونت) بۆ به‌رهه‌مهێنانی سینه‌مایی.1918: نیكاراگوا جه‌نگی راگه‌یاند دژ به‌ نه‌مسا و مه‌جه‌ر و ئه‌ڵمانیا له‌میانی جه‌نگی یه‌كه‌می …

ئەمڕۆ لە مێژوو دا   30 ئه‌بریلرووداوه‌كان:1789: جۆرج واشنتۆن بوو به‌ یه‌كه‌مین سه‌رۆكی ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان.1803: چونه‌ ناو شاری مه‌ككه‌ (ئه‌میر سعود) به‌ (100) حوشتره‌وه‌.1812: لویزیانا چووه‌ پاڵ ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان تا ببێته‌ ویلایه‌تی 18 و دوای ئه‌وه‌ی ناپلیۆن پۆنانپارت فرۆشتی به‌ ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان.1854: دامه‌زراندنی یه‌كه‌مین هێڵی ئاسنین له‌ به‌رازیل.1869: مه‌دحه‌ت پاشا …

یەکی ئایار لە مێژوودا هه‌شت سه‌عات كار، هه‌شت سه‌عات پشوودان، هه‌شت سه‌عات نووستن، ئه‌وه‌ دروشمی ٣٤٠ هه‌زار كرێكارى مانگرتوى شارى (شیكاگۆ)بوو له‌ئه‌مریكا له‌ساڵى ١٨٨٦دا ،كه‌ له‌رۆژى یه‌كى ئایارى ئه‌و ساڵه‌دا ئه‌مریكا به‌سه‌رپه‌رشتیى ( یه‌كێتیى ئه‌مریكا بۆ كار)، سەدان خۆپیشاندان و مانگرتنى كرێكارانى به‌خۆوه‌ بینى. داواى هاوبه‌شى كرێكاران ئه‌وه‌بوو كه‌ له‌و …