Home / زريان احمد (page 22)

زريان احمد

ڕۆڵی شێخ محمود و مەلا مستەفا لە نەتەوەسازی زمان دا

ڕۆڵی شێخ محمود و مەلا مستەفا لە نەتەوەسازی زمان دا ده‌سپێك ئه‌و دوو سه‌ركرده‌یه‌ دوا سه‌ركرده‌ى سه‌رده‌می سه‌ركرده‌ى كلاسیكی بوون. شێخ مه‌حموود 1881-1956 له‌ ماوه‌ى 1918 و 1924 حوكمڕانییه‌كی كوردی له‌ باشوورى كوردستان دروست كرد. حوكمڕانییه‌كه‌ى ئه‌و، چۆن جێگه‌ى قبووڵی ئینگلیز نه‌بوو، ئه‌وهاش جێگه‌ى قبووڵی به‌شێك له‌ قه‌ڵه‌م به‌ ده‌ستی …

Read More »

ڕاپەرینی کوردستان لەدوو توێیی ماسته‌رنامه‌دا

ڕاپەرینی کوردستان لەدوو توێیی ماسته‌رنامه‌دا خه‌لیل عه‌بدوڵڵا  كتێبی‌ (راپه‌ڕینی ئاداری‌ 1991 له‌باشووری‌ كوردستان) له‌نووسینی‌ (ئاراس عه‌بدولڕه‌حمان مسته‌فا)، یه‌كه‌م نامه‌ی‌ ماسته‌ره‌كه‌ له‌سه‌ر راپه‌ڕینی‌ ئادار نووسرابێت. ئه‌م كتێبه‌، كتێبێكی‌ قه‌باره‌ گه‌وره‌یه‌‌و 695 لاپه‌ڕه‌یه‌و به‌ تیراژی‌ 1000 دانه‌، مه‌كته‌بی بیرو هۆشیاری (ی.ن.ك) له‌ده‌زگای‌ چاپ‌و په‌خشی‌ حه‌مدی‌ چاپی كردوه‌. نووسه‌ر بۆ نووسینی‌ ئه‌م ماسته‌رنامه‌یه‌ …

Read More »

قۆناغەكانی شاڵاوی ئەنفال ‌

قۆناغەكانی شاڵاوی ئەنفال ‌   تەها سلێمان ‌ تاوانی ئەنفال، یەكێكە لەتاوانە گەورەو ترسناكەكانی رژێمی لەگۆڕنراوی بەعس، كە بەپێی نەخشەو پلانێكی تۆكمەو بەهەشت قۆناغی یەك لەدوای یەك ئەنجامدرا. لەچوارچێوەی ئەم تاوانەدا، كە لەدوای رووخانی رژێمی بەعس وەك یەكێك لە تاوانەكانی جینۆساید دژ بەگەلی كوردو كوردستان ناسێنرا، چەندین تاوانی جۆراوجۆرو ترسناك …

Read More »

زمانی کوردی بە پێیی سەرچاوە مێژوویەکان

  زمانی کوردی بە پێیی سەرچاوە مێژوویەکان   د.زریان حاجی زۆرن ئه‌و كه‌سانه‌ی وا ده‌بینن كه‌ كورد هه‌رگیز خاوه‌ن شارستانیه‌ت و ته‌نانه‌ت نووسین و زمان و ئه‌ده‌ب و ڕێنووسی تایبه‌ت به‌خۆشی نه‌بووه‌، به‌ڵكو وای ده‌بینن ئه‌م زمانه‌ش زمانێكی وه‌رگیراوی داتاشراوی زمانی نه‌ته‌وه‌كانی دیكه‌ی سه‌رده‌سته‌یه‌، بێ ئاگا له‌وه‌ی كه‌ زمانی كوردی زمانێكی …

Read More »

توێژینەوەیەك خۆراك و چارەسەری مرۆڤی نیاندەرتاڵ دەردەخات

توێژینەوەیەك خۆراك و چارەسەری مرۆڤی نیاندەرتاڵ دەردەخات زانایان ڕایانگەیاندووە مرۆڤی نیاندەرتاڵ هاوشێوەی مرۆڤی ئەم سەردەمە هەستیان بە ئازارکردووە و لەوکاتەشدا چارەسەری تەندروستیان بۆخۆیان ئەنجامداوە.  زانکۆی ئەدیلەید لە ئوسترالیا توێژینەوەیەکی نوێی لەسەر شوێنەواری ئێسکی مرۆڤی نیاندەرتاڵ لە ئیسپانیا و بەلجیکا ئەنجامداوە و دەرکەوتووە، مرۆڤی نیاندەرتاڵ ڕووەکیان بۆ چارەسەرکردنی ئازاری دومەڵی ناودەمیان …

Read More »

هۆیەکانی پشت توندوتیژبوونی مەغۆلەکان لە مێژوودا

هۆیەکانی پشت توندوتیژبوونی مەغۆلەکان لە مێژوودا بەشی دووم نوسینی:عەدنان ئەمین پێشەکى: ئەوەى سەبارەت بێت بەلایەنى کۆمەڵایەتى هۆزە مەغۆلەکان تاڕادەیەکى زۆر ئاڵۆزە و بەهۆى فراوانى ڕووبەرى ناوچەکە و شێوازى ناڕێکى دابەشبونیان و خێراییان بەهۆى زۆرى کۆچ و گواستنەوەى بنەو باریان لە ناوچەیەکەوە بۆ ناوچەیەکى دیکە. ئەمەش دیارە بەهۆى ئەو جیاوازییە زۆرەوە …

Read More »

باسێك لەسەر سه ددام حوسه ین

باسێك لەسەر سه ددام حوسه ین نوسینی:ئوسامە جەمیل له 28نیسانی1937له گوندی عۆجه ی سه ربه شاری تكریت له دایك بووه،هه رچه نده گومان له وبه رواره ده كرێ چونكه له وسه رده مه كه سێكی واخوێنده وارله خێزانه كه ی نه بووه تابه رواری له دایك بوونه كه ی بنوسێ..هێشتاله …

Read More »

ئاوەردانەوەیەکی کورت لەسەر کارەساتی هەڵەبجە

ئاوەردانەوەیەکی کورت لەسەر کارەساتی هەڵەبجە نوسینی:دلشاد پیاب مێژووی مرۆڤ به‌ گشتی و سه‌ده‌ی بیسته‌م به‌ تایبه‌ت، هه‌زاران جه‌نایه‌تی به‌خۆیه‌وه‌ دیوه‌. جه‌نایه‌ت گه‌لێکی ئه‌وه‌نده‌ سامناک که‌ ویژدانی هه‌ر مرۆڤێک ده‌هه‌ژێنێ و مرۆڤایه‌تی ده‌خاته‌ ژیر پرسیار، وه‌حشی گه‌ری ئاشوریه‌کان و مه‌غوله‌کان، کاره‌ساتی سامناکی ته‌یموری له‌نگ، نه‌سڵ کوژی سه‌فه‌ویه‌کان، ئه‌نفال و ته‌عریب کردنی …

Read More »

به‌یاننامه‌ی 11ی ئــــــازار (هۆكار. خستنه‌ڕوو. به‌رئه‌نجام)

به‌یاننامه‌ی 11ی ئــــــازار (هۆكار. خستنه‌ڕوو. به‌رئه‌نجام) كامةران بابان زادة باسی یه‌كه‌م:  بایه‌خی به‌یاننامه‌ی 11ی ئازار له‌گه‌ڵا ئه‌وه‌دا كه‌ به‌یاننامه‌ی ئازار ناته‌واو بوو له‌ به‌رانبه‌ر خواسته‌كانی گه‌لی كورد‌و خه‌باتی جولانه‌وه‌ی رزگاریخوازی گه‌لانی دونیا, گه‌لی كورد له‌ ناوه‌رۆكی ئه‌و به‌یاننامه‌ی زیاتر ده‌ویست, به‌ڵام له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا خاڵی ئیجابی بوو بۆ گه‌لی كورد, له‌رووی …

Read More »

مێژووی عه‌شیره‌تی میراوده‌لی

مێژووی عه‌شیره‌تی میراوده‌لی   عه‌شیره‌تی میراوده‌لی به‌ناوی باپیره‌گه‌وره‌یان ( میراوده‌ل – < میر عبدال_میر ئه‌ودال_میر ئه‌بدال> ) ناویان ده‌ركردووه‌ كه‌‌ به‌ تێپه‌ڕ بوونی كات كورتكرا‌وه‌ته‌وه‌‌ و داتاشراوه‌ بۆ ناوی (میراوده‌ل) ی ، كه‌ له‌ دوو به‌ش پێك دێت ؛ یه‌كه‌میان <میر> ئه‌وه‌‌ له‌ كۆندا به‌مانای فه‌رمانره‌واو سه‌رداری ناوچه‌ به‌كار هاتووه‌ …

Read More »